Malleus maleficarum (ed. II) - Facsimile/Pars Prima - Questio Sextadecima

There are no reviewed versions of this page, so it may not have been checked for adherence to standards.
Prima Pars - Questio Sextadecima in Ordine.
1490


Vide:
 Haec pagina sine abbreviaturis
 Haec pagina transscripta
 Questio Quintadecima Questio Decimaseptima 

[63]¶ Sextadecima. Declaratur in ſpeciali veri​tas pꝛemia comꝑando opera maleficaꝝ ad alias ſuperſtitionis ſpecies.
PRemia eni veritas q̊ ad enoꝛ­mitatem criminū in maleficis ꝓba​tur. per ↄꝑationē ad alia opera ma​goꝛū ⁊ iuinatoꝝ. Nam cum qua­tuoꝛdecim nt ſpecies circa oꝑa ſuperſtitio­ſa ex triplici genere iuinationū. Quoꝝ pꝛi­mū fit per manifeſtam emonū inuocationē. Secundū ꝑ tacitam ſolam ↄderationē i­ſpotionis vel motus alicuius rei. vt derū ierū. aurarū ⁊ hmōi. Terciū ꝑ conderatio­nem alicuius actus hūani ad inq͛rendū ali­quid occultū  ſoꝛtiū nomē habent. Et ſpe­cies pꝛimi generis iuinationis que fit ꝑ ex​pꝛeam emonū inuocationem. nt pꝛeſti­gium. iuinatio ſomnioꝛuʒ. Nigromancia. Diuinatio phitonica. Geomācia. Jdroman­cia. Aeromancia. Piromancia et arioloꝛum cultus. Tho. ſe. ſe. q. xcv. ⁊. xxvi. q. iiij. igit᷑. ⁊. q. v. nec mirum. Species eni ſecūdi ge​neris genealitici. auruſpices. augures omen ſeruantibus chyromantia ⁊ ſpatulamantia. Species etiam tercij generis variātur ſcm omnia illa que ſoꝛtium nomen habent ad in­quirendum aliquid occultum. ſcilicet per cō​derationem punctoꝛum. feſtucarum. figu­rarum in plumbo liquefactarum. Et e his Thomas. vbi ſupꝛa. ⁊. xxvi. q. ij. ⁊. q. iiij. per totum. Tamen hec omnia crimina malefica​rum flagicia excedunt. quod e pꝛeſtantioꝛi­bus ſpecieb educitur. Unde ⁊ e minoꝛi­bus non ifficultatur. Nam in pꝛima ſpecie vbi aliqui pꝛeſtigios quibuſdam aaritio​nibus ſenſus humanos ecipiūt vt res coꝛ­poꝛalis aliter ſentiatur per ſenſum viſus aut tactus vt in pꝛecedentibus tactum eſt e mo­do pꝛeſtringendi. Malefice his non conten​te circa membꝛa generatiue potentie illa in­terdum pꝛeſtigioſa aaritione auferendo li­cet non in rerum veritate. etiam ipſam gene­ratiuam potentiam pluries auferunt. ne mu​lier concipere aut vir actū exercere valeat etiā remanente membꝛo abſ pꝛeſtigioſa illuo​ne poſt conceptum etiam aboꝛſum pꝛocurāt ſepe pꝛocurāt cum innumeris alijs malis in iuers etiam foꝛmis beſtiarum aarent vt in ſuperioꝛibus patuit. Jn ſecunda eni­ ſpecie que ⁊ nigromancia icitur. ⁊ fit per moꝛtuoꝛū aaritionem vel locutioneʒ. cum vt icitur tercio libꝛo ethimo. Nigros grece moꝛs icit᷑ latine. mancia vero iuinatio. fa​ciūt aūt talia per ſanguinē hominis aut ali­cuius animalis. ſuper quibuſdam caracteri​bus. ſcientes emones ſanguinē amare. id ē eius effuonē ⁊ peccata. Unde fit vt vbi moꝛ​tuos ab inferis ſe vocare putant ad reſpondē​dum ad interrogata. emones in eoꝝ mili​tudinibus aarētes talia exercent. Et hmōi artis erat illa maga ⁊ phitonia e qᷓ. i. Reg. xxviij.  ad inſtātiam ſaulis ſamuelē ſuſcita­uit. Nec ex hoc putat quis talia ee licita  ſcriptura cōmemoꝛat animam iuſti hete ab inferis vocatam ſauli euentū futuri belli etiā per mulierē phitoniam aperuie. Quia vt Auguſ. icit ad mplicianū. Nō ē abſurduʒ credere aliqᷓ iſpēſatōe ꝑmium fuie. vt nō ante arte magica vel potētia. ſed iſpēſatio​ne occulta. que phitoniam ⁊ ſaulem latebat [64]ſe iuſti ſpūs oſtenderet regis aſpectib iui­na cū ſentētia ꝑcuurus. Uel non vere ſpūs ſamuelis a ſua req͛e ē excitatus. ſed aliq fan​taſma ⁊ illuo emonuʒ imaginaria iaboli machinationib ē facta quā aellat ſamuelē ſcriptura. cut imagines ſolent ſuaꝝ reꝝ no​minib aellari. Hec ex rone cuiuſdā ar­gumenti ſuꝑ ſtionē. An iuinatio  fit in­uocatione emonū t illicita. ſe. ſe. q. xcv. ar. iiij. Ad ſecundū. Sed  lectoꝛi placet videat ronē ſuꝑ vltimū argumentū ſtionis. An gradus hetie nt in beatis in eadem ſum­ma. q. clxxiiij. Jnſpiciat etiā ictū Auguſti. xxvi. q. v. Nec mirū. Sed hec parū ad male­ficaꝝ oꝑa  nullā in ſe retinent ſpēm pietatis vt intuenti eoꝝ oꝑa patet ſanguinē innocen​tem fundere nō ceantes. occulta que ia­bolicis inſtructōnib manifeſtātes nec viuis aut moꝛtuis ꝑcunt vbi aīas cū coꝛꝑib inte­rimūt. Jn tercia eni ſpecie  ⁊ ſomnioꝛuʒ iuinatio icit᷑ uplr̄ obſeruatur. Pꝛimo q q͛s vtit᷑ ſomnijs vt valeat aliq occultū inue​ſtigare ex reuelatōne maloꝝ ſpirituū cuʒ q͛b htur pacta expꝛea q. ſ. ad hoc inuocant᷑. Secūdo vero q q͛s vtit᷑ ſomnijs ad cogno​ſcendū futura m  ſomnia ꝓcedūt ex reue­latōne iuina vel ex cauſa naturali intrinſe­ca vel extrinſeca qᷓntuʒ pōt ſe extendere talis virtus nō erit illicita iuinatio. hec tho. vbi ſupꝛa. Pꝛo cuiꝰ intelligētia vt dicatoꝛes nu​cleū ad minus habeant. Notandū ad pꝛimū e āgelis  cū āgelus t limitate virtutis ef­ficacius reuelare pōt aliq futuroꝝ aīe iſpo​te ᷓ indiſpote. Diſpotio aūt fit poſt ſe­dationē motuū exterioꝝ ⁊ interioꝝ vt q ­lentes ſunt noctes ⁊ ſedati ſunt motus fumo​tatū ⁊ hoc fit circa auroꝛā q igeſtio ē com​pleta. ⁊ hoc ico e nobis pctōꝛib milibus q͛b angeli ex iuina pietate ad ꝓſecutionem officij aliqua reuelāt aut tꝑe ſtudij in auroꝛa intellectū e occultis ſcripturaꝝ infoꝛmante Pꝛedet e angelus bonus intellectui cut eus volūtati. ⁊ coꝛꝑa celeſtia noſtris coꝛpo​ribus. alijs aūt ꝑfectioꝛib q͛buſcū. pōt ⁊ qᷓ­cū hoꝛa reuelare vigilando ⁊ oꝛmiēdo ᷓ­uis ⁊ iuxta pħm. in e ſom. ⁊ vigiꝉ. ſunt ma­gis apte reciꝑe reuelatōnes vt ictum ē vno tꝑe ᷓ altero ꝓut ceteri magi facere ↄſueuerūt Ad ſecūduʒ nota  ex naturali ſollicitudine nature e regimine coꝛꝑis cōtingit  dam futura ht cauſam naturalē in hoīe ſomnian​te. ⁊ tūc illa ſomnia ſeu viones ſunt tantū­mō gna ⁊ nō cauſe. cut ex ꝑte angeli ictuʒ eſt. ⁊ hoc accidentiū futuroꝝ in homine vt ſa​nitatis vel egritudinis vel ꝑiculi ⁊c̈. Et hec eſt ſententia Areſto. vbi ſupꝛa. Quia natura reſentat in ſomnis anime aliquas iſpo­tiones que ſunt in coꝛpoꝛe ex q͛b poſtea con​tingit infirmitas vel aliud. vt  quis ſomnet e occupationib igneis. gnum eſt  pꝛedo​minatur in eo colera.  e aeris vt e volatu ⁊ huiuſmodi gnū eſt ſanguinis.  aque vel alterius liquoꝛis aquei gnum eſt flegmatis  e terreis. gnum eſt melancolie. Et ideo per ſomnia quando iuuātur medici ad co­gnoſcendum iſpotōnes coꝛpoꝛis. vt etiaʒ icit philoſophus in eodē libꝛo. Sʒ hec ite­rum leuia ſunt per comꝑationem ad ſomnia a maleficis ſuperſtitioſe obſeruata. Nā  coꝛ​poꝛaliter vt ſupꝛa tactum eſt nolūt tranſferri ſed tantum imaginarie cernere que a conſo­dalibus maleficis perpetrantur reponere ſe habent ad niſtrū latus in nomine ſui ia­boli ⁊ omniū emonioꝝ. Unde fit vt ei n­gula imaginaria vione reſentantur a mi​li. Si aliqua occulta ſcire pꝛo ſe vel alijs ho​minibus volunt a emonibus ꝑ ſomnia in­ſtruūtur non per tacita ſed per expꝛea cum eis pacta inita. Nec iterum per quodcun pactum quocun modo per aliquod ſacrifi​cium alicuius animalis ſeu ſacrilege epꝛe­cationis aut cultus etiam latrie exhibitionis ſed ſeipſas in anima ⁊ coꝛpoꝛe emonib of­ferentes. fidem penitus ſacrilego oꝛe abnegā​do. Nec his cōtente etiam pꝛopꝛios aut ali­enos infantes emonibus offerunt aut inte​rimūt. e quibus ſupꝛa habitum eſt. Jn qᷓr­ta eni ſpecie  per phitones a phiton ap­polline. iuxta Jdoꝝ qui auctoꝛ iuinandi icit᷑ fuie exercet᷑. nō per ſomnia aut ꝑ moꝛ​tuoꝝ allocutionē. ſed ꝑ viuos. vt in arrepti­tijs. qui c arrepti a emonib vel vloūtarie aut inuolūtarie ad dicandum tantummo­do futura. ⁊ nō ad alia flagitia perpetrando agitātur qualis fuit illa puella e qua Actu. xvi. Clamando poſt apoſtolos  eent veri ſerui ei. U indignatus paulus imperauit ſpiritui exire ab ea. Patet  modica t ↄꝑa­tio ꝑ reſpectū ad maleficas ⁊ eoꝝ opera.  vti​ c ob magnitudinem facinoꝝ ⁊ enoꝛmi­tatē criminū. iuxta J. vt ſupꝛa habitū eſt nūcupātur. v cā bꝛeuitatis e alijs minoꝛi­bus ſpēb iuinationū hec ꝓbare nō expedit vbi maioꝛes excedere noſcūt᷑. nā vbi dicato​ri placet alicare alias ſpēs vt geomantiā  fit circa coꝛpus terreſtre vt in vngue vꝉ in fer​ro vꝉ lapide polito. Jdromātiā  fit in aqᷓ vel criſtallo. Aremantiā  fit in aere. Piroman­tiam que fit in igne. Arioloꝝ que in viſceri­bus animaliū īmolatoꝛum in aris emonū. [65]Licet he oes ꝑ expꝛeam emonū inuoca­tionē fiāt. nulla t ē ↄꝑatio ad maleficia ma­leficaꝝ cū ad nullū nocumentū hoīm iumen​toꝝ ⁊ terre frugū tendūt irecte. Sʒ ad futu​roꝛū cognitionē. De alijs etiā ſpecieb iui­nationū  cū tacita inuocatōe ⁊ etiaʒ ꝑ tacitū vt c pactū erga emōes pꝛacticātur vt ſunt genealitici ſeu aſtrologi c icti ter natali­um ↄderatōnes. Auruſpices qui ies ⁊ ho​ras obſeruant. Augures q͛ geſtus ⁊ garritus auiū ⁊ omen q͛ verba hoīm obſeruāt. Et chy­romantici q͛ ex lineamētis manuū aut ſpatu­lis aīaliū iuināt. Si cui placet inſpiciat ­ceptoꝛiū Nider circa ſecūdū ceptū ⁊ plura inueniet quomō nt licita ⁊ quō nō. Malefi​carum vero opera nūᷓ ſunt licita.