 Colloquium Quintum |
Colloquium Septimum  |
Colloquium Sextum
Personae:
Paulinus, Pamphilus, Lentulus, Custos, Baccalarius, Petrus, Petronius.
Paulinus
Vbi nunc ille scolaris est qui cibum mihi attulit.
Pamphilus
Quid tibi illo opus est? Istam carnis porcine portiunculam sibi dabo ne frustra sese mihi seruiuisse conqueratur.
Paulinus
Mictum arbitror iuit vel cacatum, nam mihi de ponte eunti obuiam venit.
Pamphilus
Qui cum?
Paulinus
Non noui, Hercle, alterum iuuenem. Is rubeo palliolo tectus dextra sportulam plenam, leua vero amphoram Vratislauiensis cereuisiae ferebat.
Pamphilus
Ad hortos certe et pomaria iuit. Vtinam comes suus essem.
Paulinus
Quid voluptatis tibi iam in horto foret non sane perspicio, cum nulibi terrarum fructus iam maturescant.
Pamphilus
Rogas? Num audisti noctu ventorum tempestatem per quos decussa sub arboribus multa iacere poma nostra dixit ancilla? vtinam secum in canistra legerem.
Paulinus
Hinc nullo iam pacto effugere poteris.
Pamphilus
Scin’ quid mihi modo in mentem venit?
Paulinus
Dum dixeris sciam.
Pamphilus
Nunc quam maxime opus est dolis fingam me iturum ad opus nature vel ad patrem abiturum. Si tibi animo insererit mecum ire a baccalario et tibi et mihi fauorem accipiam.
Paulinus
Probe suades, mi Pauline, sed eccum custodem.
Custos
Pauline, magister iubet ad eum vt venias quamprimum.
Paulinus
Siccine ais, custos?
Custos
Censes me commentum esse hoc?
Paulinus
Succenset ne?
Custos
Non exploratum habeo, sed per gradum dum descenderet accerse ad me, inquit, Paulinum.
Paulinus
Ausculta mihi.
Pamphilus
Quid me vis?
Paulinus
Cape interea carnem hanc et scolari si aduenerit dato. Acciuit me magister ad eum, propere vt eam oportet.
Pamphilus
Capiam quidem sed hac lege dum cito reuersus non fuerit ipse vt edere queam.
Paulinus
Assentior sed et librum mihi seruato.
Pamphilus
Vbi nam locorum is est?
Paulinus
Num hic vides?
Pamphilus
Nusquam, Hercle, conspicor.
Paulinus
Me miserum! Amisi librum! Surge, sine me perspicere an sub te iaceat si forte de scamno decidisset.
Pamphilus
Surgam lubens, saltem ne furti me arguas. Aliquid ne librorum hic vides?
Paulinus
Quis me homo est infelix magis?
Pamphilus
Bono sis animo, inuenies illum, sed domi fortasse reliquisti.
Paulinus
Arbitraris me tam labili esse memoria vt quid pauloante fecerim ab animo meo iam effluxerit? Mecum profecto ipsum tuli, memini sane.
Pamphilus
Alio forsan posuisti.
Paulinus
Huc recordor inter comedendum posui.
Pamphilus
Ecquis te penes sederit, meministin’?
Paulinus
Petrus lanificis.
Pamphilus
Is forsitan ioco tibi illum sustulit, vbi conuenires eum vultu statim id pre se feret. Abi, compella eum, paucis accipies an librum tuum sustulerit.
Paulinus
Sane suades, tentabo. Heus Petre, num librum meum habes?
Petrus
Me rogas? Sum ne ego codicis tui custos?
Paulinus
Per immortalem te oro deum, redde mihi eundem.
Petrus
Quid me rogitas, fatue, nihil ego tui egeo libri. Sat librorum mihi est.
Paulinus
Ne demoreris me te etiam atque etiam rogo, nam cito hinc abeam oportet.
Petrus
Eas in malum cruciatum, pessime.
Paulinus
Adhuc me vituperas?
Petrus
Abscede, te hortor.
Paulinus
Proculdubio sentis quidpiam de amisso libro.
Petrus
Abi hinc, abi, te iterum moneo, nisi abscesseris, vapulabis profecto.
Paulinus
Proterue quidem respondes, sed hoc vtique dicere ausim quod qui hodie me penes sederit preter te scio neminem.
Petrus
Furti me accusas? Audio, abires velim.
Paulinus
Nisi mihi librum redideris, nusquam ibo.
Petrus
Desine molestus esse, quod si non feceris mendax tuum os cum libro me tibi diminuam vt cum dentibus linguam expuas, nam vbi tuus sit liber neque scio neque noui neque hunc hodie meis vidi oculis.
Paulinus
Nihil certi ex eo accipere possum, Pamphile. O me infortunatum! Excruciabit me misere pater hoc dum acceperit.
Pamphilus
Baccalario hoc conquerere.
Paulinus
Erudite baccalarie, queso vt memineritis, si forte quis librum meum quem nunc amisi offenderit.
Baccalarius
Huc animum aduertite omnes et facite indicium, si quis viderit Paulini librum, si quis eum abstulerit quisue sustulerit.
Lentulus
Ipse vidi hodie pauperem quendam fere librum sed an suus fuerit plane non perspicio.
Baccalarius
Nomen illius et vnde sit nostin’?
Lentulus
Non equidem nosco.
Baccalarius
Ipsum dum conspicareris nostin’?
Lentulus
Arbitror. Lacera nimis tunica et ea quidem rubea, pullo quoque mantello erat vestitus.
Baccalarius
An in horum sit numero vide.
Lentulus
Non video ipsum, foras egressus et librum forte venditurus ad forum se proripuit.
Baccalarius
Propera ergo tu, Lentule, cape tibi hos duos comites, si illum videris tuis istis indicato socijs clanculum, vos aut (**autem?) illum deprehensum, si non sua sponte sequitur, ducite. Ite et querite ipsum in foro, per tonstrinas, per lanienas et per circum, sed a longe sequimini Lentulum, nedum ille trium literarum homo vos simul ac celerare conspiceret aliquid fraudis vos tendere sibi persuaderet.
Custos
Iam magistri oblitus est, Pauline?
Paulinus
Nunc equidem eo.
Pamphilus
Oportune aduenisti, Petronelle, iamdudum te expecto.
Petronius
Ad quid me vis?
Pamphilus
Carnem hanc assam mihi credidit Paulinus vt tibi redeunti dem.
Petronius
Probe egit, esurio maxime, stomachus mihi dudum crepuit sed ipse vbi nam est?
Pamphilus
Ad magistrum iuit. Aderit statim.
Petronius
Vtinam rediret cito.
Pamphilus
Eccum.
Paulinus
Serus ad nos redis, Petroni, nihil noui tecum fers? Non loqueris mihi?
Petronius
Comedistin’, Pauline?
Paulinus
Ad satietatem vsquam.
Petronius
Sine et me meam pauxillum eximere famem istac carnis bubule porciuncula. Nam cursitando factussum famelicus, vbi me parumper refecero tibi continuo vbi locorum fuerim et quid egerim memorabo.
Paulinus
Ede cito.
Petronius
Censes me caninam habere rabiem, vt hanc simul totam deglutiam?
Paulinus
Ne velis irasci, ede quamdiu lubet, sat temporis concedam, interea Pamphilum conueniam.
Paulinus
- Nec rediereunt qui illius querendi nequam hominis causa missi sunt ad forum?
- Nec rediereunt qui illius querendi nequam hominis causa missi sunt ad forum?
Pamphilus
Eos iam redire autumas, cum vix eo peruenerint?
Paulinus
Quartale vnius hore fere iam preterijsse reor.
Pamphilus
Quid tum, priusquam in aliorum cetu hominum queritur media labitur hora.
Paulinus
Satur iam es, Petronij?
Petronius
Satur ne sim rogas ex tam paruulo carnis frusto? Multo iam auidior cibi sum quam antea!
Paulinus
Missa face hec, saturabere breui, dum vbi fueris mihi dixeris.
Petronius
Vtinam eueniret vt polliceris.
Paulinus
Nil prorsus diffide, cape manum meam hanc dexteram, bona fide promitto id tibi futurum.
Petronius
In parentis tui pomario fui.
Paulinus
Qui cum cedo, amabo?
Petronius
Cum adolescentulo quam creberrime domum genitoris intrare et egredi conspicor, nomen non memini.
Paulinus
Certe ipsus est quo de cogitabam. Sed vbi illum reliquisti?
Petronius
In horto.
Paulinus
Intellexistin' eum ibi diu permansurum?
Petronius
Ad solis vsque occasum, nam ancillam aiebat se iam nunc corbes esse portaturam pro colligendis pomis et alijs arborum fetibus.
Paulinus
Tantum ne damni huius noctis ventosa fecit tempestas?
Petronius
Incredibile est dictu!
Paulinus
Perge rursus illuc mecum amantissime Petronij, duos tibi dabo obulos.
Petronius
Non ausim.
Paulinus
Quid ni?
Petronius
Timeo mihi ne a baccalario corrigar.
Paulinus
Pone timorem et morem mihi geras in hac dumtaxat re, si posthac etiam quidpiam abs me optaueris, me tibi presto semper futurum esse profiteor.
Petronius
Tibi obtemperarem quamlubenter, sed baccalarius mihi cordi est.
Paulinus
Exclude metum, nam quo pacto baccalarium ludificabimus tibi dicam.
Petronius
Quid vis vt sibi loquar?
Paulinus
De genitoris mei sede te nunc pedem ferre meque exciuisse ad se sibi dicito.
Petronius
Sentiet dolum, formido.
Paulinus
Experire quod non dubitabit aliquam hic delitescere fraudem, sumito saltem audaciam.
Petronius
Metuo mihi, Hercle! Nam me alias fallaciarum plenum dicit et doli.
Paulinus
Quid adeo expauescis more femine. Ipse fauorem accipiam, tu saltem fateare id voluisse patrem.
Petronius
Quid ego metuam rogitas? Sed fac, age, fatebor.
Paulinus
Perdocte baccalarie, date mihi veniam ad patrem vt eam.
Baccalarius
Quid rei cum patre modo habes? Mane hic.
Paulinus
Sinite me abire, vos obsecro!
Baccalarius
Patri tuo non opus est seruitute tua, sat habet familie, scio.
Paulinus
An seruitutis mee indigeat nescio, sed mehercle per Petronium accersiuit ad sese vt venirem euestigio.
Baccalarius
Garris, inepte.
Paulinus
Non, edepol, mentior. Petronium rogate. Is vos reddet certiorem.
Baccalarius
Quando et vbi Paulini parentem vidisti?
Petronius
Modo in templi porticu mihi obuius venit.
Baccalarius
Compellauit ne te?
Petronius
Compellauit.
Baccalarius
Hunccine aiebat cupere sese?
Petronius
Hunc gnatum suum.
Baccalarius
Ficta profers fortasse, nam quid hominis sis iampridem compertum est mihi.
Petronius
Sic est vt dixi.
Baccalarius
Petroni, Petroni, tibi bona fide promitto, si mendacia mihi protuleris, te virgis adeo cedam vt dum vixeris mei memineris. Sapis hec!
Petronius
Sapio optume.
Baccalarius
Ad patrem vt eas, Pauline, tibi faueo, sed ne me vna cum Petronio defraudaueris caueto, sed codicis tui iam prorsus es oblitus quem si Lentulus attulerit, cui vis vt detur?
Paulinus
Exquo cui potius illum commendem preter vos scio neminem. Mihi, donec rediero, seruato, te (?) obsecro, aut iubeatis vt quispiam scolarium mihi interea loci detineat.
Paulinus
Quod volui vt volo impetraui.
Petronius
Nemini dixeris, te hortor, sequere me et simul circumspice ne quis scolarium qui nos in hortum ire speculetur adsit.
Baccalarius
Ecquis eminus cursitat custos?
Custos
Lentulus mettercius*(=ad me tertius?)*uenit.
Baccalarius
Certe ipsus est, sed heus, quartus vbi nam est quem aiunt librum sustulisse? Quid noui tecum affers, Lentule?
Lentulus
Nusquam offendimus iuuenem illum.
Baccalarius
Male satis.
Lentulus
Ter sursum atque deorsum in foro cursauimus exploraturi eum sed neque mihi hisce meis sodalibus visus est vsquam, nil tamen ambigo quin in populari illa multitudine delituerit.
Baccalarius
Densum ne vulgus in clamoso foro it? Tam densum quod creditu sit difficile quanta illic fit plebee concionis frequentia.
Baccalarius
Caueat ille nequam vos omnes hortor. nemini dixeris me pro illo rogasse, et cum modo inueniri non potuit, age, Lentule, cum ad scolas ille gressum fecerit, continuo mihi vt narres volo, sin autem quispiam vestrum illum de mea inquisitione certiorem fecerit et id mihi dicturum fuerit, is sciat se inpune non esse euasurum.
Lentulus
Faciam vt iubetis.
| Colloquium Quintum |
Colloquium Septimum |