Colloquium Secundum
Personae:
Eurialus, Paulinus, Baccalarius, Custos, Nisus, Petronius.
Eurialus
Erudite baccalarie, saluete.
Baccalarius
Ohe! Euriale! Quid fles? Quid dolet tibi?
Eurialus
Paucis vos alloquar, mihi fauete, queso.
Baccalarius
Audacter quid vis dicito.
Eurialus
Me nimis duriter esse percussum vobis conqueror.
Baccalarius
Percussum? A quo, te hortor, dic mihi.
Eurialus
A Petronio.
Baccalarius
Quando?
Eurialus
Modo.
Baccalarius
Quam ob causam?
Eurialus
Preterit me, Hercle!
Baccalarius
Nihil molestie sibi feceras?
Eurialus
Nihil prorsus.
Baccalarius
Haud equidem credo.
Eurialus
Testis mihi est Paulinus, qui an ipsum aliqua molestia affecerim vidit optume.
Baccalarius
Vidistin’, Pauline?
Paulinus
Perdocte Baccalarie, vidi!
Baccalarius
Sed vbi is est?
Eurialus
Abiuit.
Baccalarius
Exploratum ne tibi est quo gressum tulerit?
Eurialus
Domi eum esse existimo.
Paulinus
Domi illum repertum iri arbitror, nam, dum sibi vobiscum minarer, ad patrios lares sese inquit esse iturum.
Baccalarius
Heus! Adolescens, tu ne custos es?
Custos
Colende baccalarie, sum. Quid me vultis?
Baccalarius
Petronij parentes nostin’?
Custos
Noui optume.
Baccalarius
Nostin’ etiam vbi habitant?
Custos
Ad macellum qua itur ad Odere plateam.
Baccalarius
Recte ais, eo cursita. Vise an Petronius domi sit. Quod si eum offenderis accerse, et euestigio ad me vt veniat sibi nomine meo dicito.
Custos
Faciam vt iubetis.
Baccalarius
Vt rationem habere possis vbi me locorum conuenies, templum ingredior. Tu hic mane et dum Petronius aderit mihi continuo vt narres te hortor.
Eurialus
Oro atque obsecro vos, nolite abire. Paululum more non sit vobis molestum. Spero equidem illum per vos accersitum iam nunc esse affuturum.
Baccalarius
Num quod ipse velis me facere oportebit? Tui ne iuris sum, fatue?
Paulinus
Cohibe linguam, Euriale, et ne tibi succenseat caueto. Sine ipsum abire, mos sibi gerendus est!
Eurialus
Sed vereor illum, dum aduenerit et Baccalarium hic non offenderit, rursus abscessurum.
Paulinus
Hoccine times?
Eurialus
Istoc.
Paulinus
Est mihi vtique tantum virium vt illum custode adductum detineam. Sed eccum video. Abi cito, accerse baccalarium.
Eurialus
Eo propere. Tu da operam ne aufugiat.
Paulinus
Abi intro, Petronij. Baccalarius iam aderit. Eamus nos quoque intro, custos.
Petronius
Quid ni ingrediar?
Paulinus
Non sit tibi saltem mora longa: sentisces confestim.
Petronius
Mens mea mihi hoc presagiebat. Metuo edepol mihi esse venturum aliquid maximi mali.
Paulinus
Quid cesses ire intro?
Petronius
Audacter imperato. Faciam quid voles. Quid magis me vis facere, preceptor?
Paulinus
Proterue quidem loqueris. Sed eccum baccalarium video: progreditur ex templo foras.
Petronius
Esto veniat, nusquam fugiam.
Baccalarius
Que te mala crux agitat, sceleste? Qua fiducia ausus fuisti Eurialum verberare? Nunquid memoria tenes quid, priusquam libertatem dedi, vetuerim: ne quis alteri non facto solum verumetiam nec verbo aliquid molestie iniurieue faceret? Meministin’ hortaminis mei?
Petronius
Charissime domine baccalarie, memini quidem, sed falsa memorat Eurialus: nullo quippe eum digito attigi.
Baccalarius
Negas?
Petronius
Nego, Hercle! Verum et per Iouem iuro me sibi nihil prorsus fecisse sed ipse me falso semper compellat nomine asellumque vocat.
Paulinus
Ah ne nega, multis equidem perspectum est quid mecum egeris.
Petronius
Non negem, cum nihil tibi mali vmquam fecerim?
Eurialus
Verbis audio. Confidis te impune esse euasurum. Digito, fateor, vno non me contigisti, verum pugno me vehementer percussisti vt mihi dentes pene exciderint!
Baccalarius
Hem. Nouas rursus me presente incipitis lites. Litigare nolo ego vos. Nil verbis opus est. Edissere, Euriale, quo te percussit.
Eurialus
Ad malam hanc dexteram.
Baccalarius
Mage profecto rubet quam leua: intumuit quoque parumper. Vidit ne quispiam?
Eurialus
Paulinus vidit.
Petronius
Perchare baccalarie, non adhibete fidem Paulino maximopere vos rogo atque oro. Odit me plurimum et quicquid culpe ipse committit in me conijcit.
Baccalarius
Siccine est?
Petronius
Sic est.
Baccalarius
Num plurimi aderant?
Eurialus
Complures.
Baccalarius
Illos mihi adduci volo vt quid factum sit eorum confessione intelligam.
Eurialus
Nise, tu itidem ludo interfueras.
Baccalarius
Nise.
Nisus
Adsum.
Baccalarius
Perge dicere verum. Si falsa dixeris, excruciabere virgis in modum mirum.
Nisus
Que vidi dicam omnia.
Baccalarius
Loquere mihi. Vidistin’ quod eum verberauit?
Nisus
Vidi.
Baccalarius
Quapropter?
Nisus
Quid cause fuerit non queo comminisci, sed hoc quod testificatus sum, profiteor. Vidi. Et dum eum afflictasset, plerique omnes confluerant acciti alta voce Petronij clamitantis. "Adsitis iuuenes, adsitis!" Eurialus eiulat.
Baccalarius
Quid tum postea?
Nisus
Preterit me, nam hinc abij.
Baccalarius
Audistin’ hec, inique? Satis iam testimonij et signorum habeo. Affer virgas, custos, et eas quidem lentas. Nam que arent prosiliunt cito.
Petronius
Charissime domine baccalarie, ignoscite mihi, per pientissimum vos oro deum! Hei, ignoscite! Si quid imprudens deliqui posthac non faciam.
Baccalarius
Ignoscam? Plenus malicie es, noui ego te optume, omnium edepol es inquissimus. Trahatur. Vos corripite eum pedibus, et tenete duriter.
Petronius
Hoi! Hei! Hoi! Hei! O dilectissime baccalarie, parcius me corrigite, vos maioreminmodum rogo! Hoi! Hei! Parcius corrigite!
Baccalarius
Surge modo et abi in malam rem. Si olim percepero quod quempiam leseris, non modo femur sed et dorsum tuum virgis despoliabo.
Eurialus
Oh nimis factum bene!
Latinum Ydeoma Laurentij Coruini Nouoforensis, et loquuntur in primis scolares de libertate eis danda