There are no reviewed versions of this page, so it may not have been checked for adherence to standards.
Gallia Christiana - T. 1 (1715)
Instrumenta ecclesiæ Vasatensis (p. 188-190)

i88 INSTRUMENTA INSTRUMENTA AD VASATENSEM ECCLESIAM PERTINENTIA. I. Littera Stephani episcopi Fasatensis pro Silva- majore. NOrum fit omnibus tam przscntibus quam poste » ris, quod ego Stephanus gratia Dei Bctsatcniium episi : opus, consilio & laudatione archidiaconorum > omniumque nostræ ecclesiæ canonicorum, concedo ecclesiæ Sylvæ-majoris, cbmnoque Giraldo ipsius loci ab— j bati, ecclesias de Cuiraco & de Branna, ut quidquid in eis modo ipsa Silvæ-majoris ecclesia habet, vel a pos- scfloribus conquirere poterit, perpetuo jure postidcar. Istas itaque ecclesias tali liberate donamus, ut nihil ab eis in perpetuum requiramus, nisi tantum modo uc primi, qui cas tenuerint, a nobis curam aninv.rum accipiant, nobisque regulariter obedientes existant. Ne- 5iuc ipsas ecclesias pro aliqua causii excommunicabimus, ed qui nobis ex ipfarum parochiis fuerit contrarius injustc 9 ipse solummodo excommunicationis erit reus. Actum est hoc in cipiculo Bazarensis scdis, anno MLXXxvii. Dominicæ incarnationis, indictione x. coacta xxv. « concurrente iv. S. Oliyarii monachi S. Florentii. t S. Stcphani Bazitensis episcopi. S. Garini decani, S. Arguennaci archidiaconi. 5. Garsiæ de Aqui- rone archidiaconi. S. Garciæ de Benqueto siIcristini>S. Herlegii prioris Silvæ-majoris. S. Leuterii. Petri. Gau- celmi monachorum. II. Bertrannus episcopus Pasatensis Silva-majori dat ecclesiam de Blagaac. DE ecclesiæ de Bhgnac præcepimus scribi quod no- ticix omnium volumus commendare. In nomine fanctæ& indiyiduæ Trinitatis, ego Bertrannus Bafi- tensium episcopus consilio clericorum meoru n, videlicet Donati, Froronis & Perri solva justitia S. Johan- nis Basotcnsis ecclesiæ, concedo, & concedendo trans- fundo ecclesiam S. Johannis de Blanag in jus ecclesiæ S. Mdriæ de Silva-majorej & ut donum sivc conceffio firma & quieta, de irrevocabilis fiat, nostri sigilli im- Ercffionc confirmo. Factum est autem confirmantibus onis, qui aderant, Gaufrido videlicet abbate Blavini- montis * cum ceteris, virente domno Gaufrido IV. abbate, anno ab incarnatione Domini mgxiv. regnante Ludovico rege Francorum, duce Aquitanis Guil- lelmo. I II. Charta Fortonis episcopi Vafatensis pro Stephaao abbate Fontis-GuiUelmi. EGq Forto Dci gratia Vasotensis ecclesiæ epiSco- plls, llonore de amore Dci, pia deliberatione sonoque consilio archidiaconorum meorum Gaucclmi de Forco- nis, de aliorum clericorum, dono & concedo per me dc per omnes fucccfibrcs meos Domino Deo & beatx Mariæ, de Stephano abbati Fontis-Guillelmi, de omnibus fratribus ibidem Deo servientibus, eoruinque succeflbribus, ecclesiam de Maflilia, de capellaniamjure perpetuo habendam ac postidendam. Hoc donum facio gratia duritatis & pacis, proVidens quieti sanctæ religionis & utilitati > ne abbas de fratres Fontis-Guillelmi asacerd.Orc de Maflilia & parochianis^quia sunt Vicini eorum suadente dubolo per invidiam aliquam oc- cafione inquietentur de perturbentur ; & uc abbas & fratres terras suas, agriculturas & vineas, ceterasque polsestioncs, quas in ejusdem ecclesiæ parochia per Dei gratiam jam acquisicrunt > vel deinceps acquifierint, a In fchedisD.Stcph.ini du Laura, qui accurate inipcxic chartas tabularii SilYX-majoris, lego eptcia xv. tranquillius de securius habeant & postideanc ; de ut etiam socerdos, & paxochiani omnia quæ ad prænO- minatos fratres pertincnr, affcctuofius custodiant de augeant, de abbatem de fratres plus timeant, venerentur, & diligant. Abbas vero de fratres sacerdoti de paro* chianis de Maflilia, tam secundum Deum quam fecundum sæculum, solya religione sua de ordine pro poste suo benigne conGilant. Hujus doni & conccstionis testes sunt, & laudatores GauccLnus archidiacoaus, dc Forto archidiaconus, Austoretus claviger, Armldus dc Luganag sacrista, Raimundus dcCastaner archi- prefbicer, Bernardus de Ingolisina, de alii plures. Factum est hoc donum in vesticura apud Basacum cum anulo episcopali in manu Stcphani abbaris > anno Do- minicæ incarnationis itcxLi.epactaxi.concurrente 11. Innocentio papa II. Romanx ecclesiæ præsidcntc, regnante Ludovico rcgc Francorum > de duce Aquitanorum. n Ego Forto capellanusdc Maflilia hoc donum vo* lo 9 concedo de connnno. I V. Forto Fasatensis episcofus ecclefia Paler i— Fontis, * aat quasdam ecclesias* FDei gratia VaGtensis ecclesiæ dictus episcopus • universis S. matris ecclesix catholicis omnibus notum Heri volumus nos ecclesiam de Jugazan, & eo defiam de Casaycrt cum sonctuariis de pertinentiis carum, ecclesiæ Pulchri-fontis, & fratribus ibidem Deo servientibus, & juxta regulam beati Augustini conversantibus > consilio capituli Vasat. ecclesiæ in perpetuum donaviste, GIvo jure sedis pontificalis. Ut autem hæc donario firma & inconculDi remanear4sigilli nostri auctoritate eam roborari præcepimus > de in scauenti schc- dula quosdam de canonicis VafatcnsiS ecclenar 3 qui in* terfueruntjsubscribi mandamus 5 de in testes producimus, Gaucelmum scilicet archidiaconum, Austorctum 9 Arnaldum de Luganat, Raimundum de Miranbel, Fortoncm del Poial. R. priorem Pulchri-fontis, de plures alios. Facta fuit hæc donario in ecclesia. S. Johannis- Bapcistx apud Vasorum 9 anno cjuinto Eugenii papæ III. Willcsmo Auxitano archicpilcooo, de Ludovico rege Francorum* anno incarnationis Dominicæ mcxlx » V. Charta UFillelmi episcopi Fasatensis pro Silva* majore. VIlLELMus Dei gratia Vasirensis episcopus dilectis filiis suis P. S— Marix Silvx-majoris abbati 9 suisque succcflbribus > fratribusquc omnibus ibidem Deo servientibus, fidutem de charitatcm. De jure habe- mus de canone, ut ea quæ canonice acta else videntur, D litterarum inscriptione memoriae commendentur 9 uc litteralis notitia quz acta sunt præscntibus reducat ad memoriam, & eorumdem poneris præstet inrelligen- tiam. Inde est fratres dilectiiiimi quod ecclesinn S. Hi- larii de Sorzac quam vobis cum communi astcnsu capituli nostri dedimus, eam habendam in perpetuum cum pertinentiis suis tam acquifiris quam acquirendis, sstlw jure episcopali, & archidiaconi vobis concedimus* Uc autem hxc nOstra dOnacio rata habeatur, præfentibus litteris insigniri jubemus & præscntis sigilli auctoritate firmamus. Interfuerunt autem huic dOnationi Lonrar- dus archidiacOnuSjVitstlis sacrifta, VicJisde Lingo, Petrus de Caboz’t, & quam plures alii, Petrus Giraudi, Pc- crus de Ladila, SeVcronns, jOhannesde Ldular, Bertran « dus S. Lupcrculi, W. senex. Acta siint hæc ab incarnar. Domini McLxxxj.indict.xi. epactaxiV.cicloLunari y. ECCLESIÆ VJ V L A GaiHardus episcopus Fafatensis fnbjicit Silva-ma- jori domum canonicorum RegulariumBelli-fontls. AIlardus Dei eratia Vasaten fis episcoput uni- versis fidelibus has litteras inspecturis salutcm. Quoniam ea quæ ad dirigendum statum ecdesiarum Sc amore religionis cultum propagandum, a quibuslibet, & maxime ab ecdesiasticis personis ecclefiarumquc przlatis in perpetuum stacuuntur, ut majori debeant in- posterum firmitaris robore convalescere, scriptis commendanda autenticis, posterorum memoriæ> pratentis scriptisignisicationc tranfmittere decrevimus, quod cum domus de Bello-fonte > quæ olim tempore tranquilli— B ratis, Sc hominum pietate in gente a canonicis Regularibus constructa. in temporalibus & spiritualibus latis profecerat, tandem perturbato tempore stacu, Sc ipsa in utrisque a siJO statu pariter vacillare videbatur, He- lyas prior ipsius domus, & exteri Omnes concanonici ejus Sc converfi, ne de toto statu suo crebrescentibus m : lis per incrementa temporum ad deteriora penitus declinarent, sibi consultius in pOsterum providentes ob cuk rum religionis arctiorem profitendum, femetipsos, Sc domum eandem de Bello-fonte cum omnibus pertinendis suis > domosque de Artholea, de Monre-lauri in Burdegalenli diocesisitas monasterio Silvz-nujoris fo- lcmnitcr & plenarie contulcrunc/ubdentcs fe regimini, Sc præceptis abbatis > Sc fratrum monasterii ejufdem, ipsiunque domum eis continuo tradiderunt per mona— Q CDOS ordinandam ; priore ejusdem domus de astensix omnium prioratui suo renuntiante, Sc monacho quodam SilVæ-majoris postmodum in loco illius > qui vicem prioris gererer fubstitutO, quibusdam aliis monachis ad commorandum ibidem Sc (erviendum Domino pariter constitutis. Quia ergo religiosorum virorum profectibus intendere ad dirigendum statum eorum communibus votis & intentis studiis eniti debemusdo- nationem prædictæ domus factam ratam habentes, Sc totum factum approbantes intuitu religionis Sc ordinis qui in supradidto monasterio inconcuste Domino propitiante cbserVatur, eidem monasterio domum prædic- tam cum omnibus pertincntiis suis > Sc ecclesiis eidem domui a prædecestoribus nostris Vasaten. episcopis olim concestis pontificali auctoritate in perpetuum concedi— I mus, & præfcntis scripti munimine donationem ipsiun Sc conceflionem roborantes, sigilli nostri impremonc confirmamus. VII. Charta G. episcopi Vasatensis, de non augendo nu~ mero x v 111 canonicorum ecclesia Vafatenjisb UNiVcrsis in Christo fidelibus, ad quos litteræ istz pervenerint G. Dei gratia Vasocensis episcopus, Sc universum capitulum Vasatense veram in vero ulu- tari faluteni. Quia ab antiqua ecclesiæ nostræ institu* tione, proVida fratrum ordinatione pro rata facultatum ipsius ecclesiæ ad numerum x. & Viu. canonicorum ip- fam ecclesiam meminit posteritas ordinatam, Sc nos. prudenti ufi consilio, auctoritate nostra, Sc omnium J canonicorum astensu duximus statuendum, Sc ut loquamur verius, innovandum>confideratis etiam facultatibus ipsius ecclesiæ > ut ordinatio seu insticutio canonicorum futuris in perpetuum temporibus præscrip- tum numerum, scilicet xvin. non excedat, & quod nobis licere non patimur, nec nostro licere volumus siid- cestori. Nam testante canone, a providis ecclesiæ insti- turis pontifex, nec si vulr, recedendi liberam permitti* tur hnbcre licentiam, potistimutn ne ipsa ecclesia no* xia numerofitacc vilelcat, neve etiam instituti præs- criptam ecclesiam cogantur defercre > urgente > quod abiit, inedia, cujus carcbunt subsidio competenti. Et ut præscripra institutio nostra auctoritate, Sc omnium canonicorum fidei religione firmata perpetua, stabili- VSATENSis. lt9 tarc firmetur, neve noycrca pacis oblivio hanc iplam obliterec institutionem, præscntis scripri duximus tes- timonio confirmandam, Sc sigillorum nostrorum munimine. Huic aurem insticutioni interfuit & astensic R. archidiaconus Vafitelifis, Sc V. de Lingone archidia- con. Vesoum. vicarius & curaror ipsius » Sc R. del Soler archidiaconus Blavicnlis > D. de Buions sacrista » P.de S. Michaele, R. W. de la Coinera, P. de Ber- rlOS, B. de Annisano socerdores Sc canonici. Irem W*. Ar. de Talaiton, R. de Langraneiia, D. Am nen, V. Carbonei > V. de la Rotura, S. de Rimbers j Alqui- nus P. de Basodez s P. de Raina, G. de Girald. R. W* dc Langor canonici. Item P. de Mota > D. Amancn de Boglon milites. Hoc autem factum est in capicul ? ma- tricis ecclefix, anno ab incarnatione Domini mcxcii. Celestino papa, vacante ab archiepiscopo ecclesia Au* xitana > & R. Anglorum rege Aquitanorum duce. VI I L Defan(H frtmerii monasterio dato abbath & mo^ nachts S. Florendi. Sc Q In nomine Patris & Filii & Spiritus sancti, amen. Raimundus Vasatensis episcopuc > Sc * Raimundus de Gentiaco dederunt Deo 9 Sc (ancto Florendo, Sc domino Wilicimo abbati, & monachis ejus, pro remistione omnium peccatorum suo rum > Sc pro siiluce animarum patrum siIorum s fali- cct pro emendatione vitiorum monachorum in eodem loco male viventium, S. Fremerii cœnobium, cum Omni facultate rerum fuarum, ad cellam, & quidquid voluerit agendum. Quod donum concestir Wido comes Pictavientium Burdigalis in turre sua, ex qua re autem exstiterunt justcres Sc auditores multi 9 ex quibus vero unus fuit R. imundus Vasarchfis episco (>us, & Raimundus de Gentiaco, Sc Perrus de Castel- ione vicecomes, & D. Gumbcrtus, Sc D. Oli Verius monachi profeffi jam supradicti sancti Florendi ; sed auia narratio tantorum virorum mulnim. •. GstidioG> ucut dixit Dominus nostcr Jesiis Christus : inore duorum, vel trium testium fatis sctfficiendum est stare omne verbum, alios in prætermiflione posuimus. Actum fuit autem procul dubio hoc donum anno ab incarnatioce Domini mlxxx. sicut computatum est a > multis latine in milium computo > regnante Philippo Francorum rege > tempore Gregorii pawe, qui Aut— 4 debrandus * dicitur in vocitatione f S. Raimundi epis-, copit s S « Raimundi vicecomitis. t S.Willelmi clericit IX, Epistola Innocendi II. Papa ad Aufciensem arthie* piscopum de abbatia fandi Fremerii. INkocbhtivs episcopus servus fervorum Dei venerabili fratri Auxiuno archiepiscOpO, salutem Sc apostolicam benedictionem. Apostolicæ sedis dementia imgulis locis & personis dignitatem Sc justitiam suam scrVare consuevit. Dilectus filius nostcr M. abbas S. — Florendi ad nostram praesontiam veniens, siginficavic 1 nobis t qucxl abbatia Cincti Fremerii, quæ in tuo ar- chlepiscOpatu sita est, ad jus B. Florencii ex antiquo pertineat > & abbates ibidem constituti in monasterio S. Florentiiprofeffionem fecerunt > Sc tam sibi quam przdccestbtiDus suis obedientes exstiterunt. Quia igitur idem monasterium cum omnibus pertinendis fuis B. Petri juris existit, per præsencia scripta tibi mandamus, & mandando pr<LCipimus, ut si P. præfaræ abbatiæ abbas profestionem suam obsorvare > Sc præfato filio nostro abbati debitam Sc contuetem obedicntiarti exhibere contempserit f absque dilatione debitam in ipib justi* tiam facias. Datum Later, ixb cal. Februarii. A a iij 190 I N S T R l X. Epiftola Eugenii papa III. ad R— Fasatenfcm cpif- copam de abbatia S. Fremerii. EUgenivs episcOpus servus servorum Dei R. Basa- tensi episcopo, salucem & apostolicam benedictionem. Djlectus filius noster Mathæus abbas sancti Florendi, nobis conquestus est quod abbas & monachi S. Fremerii debitam & confiieram obcdicntiam ei subtrahant, & profestioncm suam minime secundum regulam obscrvent *, & quoniam lingulis ecclesiis & cc- clesiasticis perfbnis suam volumus exhiberi Justitiam, per apostolica tibi scripta præfcntia mandamus, quatenus eosdem monachos ex nostra parte districtc com— p moneas, ut debitam & COnsuctam obcdientiam eidem abbati S. FlOrentii abfique contradictione humilircr exhibeant, & exceflus suos juxta ejusdem abbatis commonitionem sstlubrirer corrigant, alioquin inobedien- tiam de distolurionem eorum impunitas non przteribi- mus. Dacum Sicrii x. cal. Maii. XI. Charta fundationis monajkrii Fontis-GuiUclmi. IN nomine Domini nostri… ego Petrus viceco- mes de Castello… animæ mcx & parentum meorum P dc per omnes succetibres meos dono libere… » conceao Domino Deo & beatæ Marix, dc^ be… omnibusquc fratribus de Gondonio, i°. locum 3ui appellatur, & est in nemore de Tilh ad constrocn- am abbatiam secundum institutum & ordinem Cii- terciensium atque Cadunicnsium : in eodem quoque nemore dono terras dcfignatas ad faciendos ortos, viridariis, vineas> & agriculturas. Dono etiam habira- toribus Fontis-Guillelmi, eorumquc postcris per mc dc per posteros meos omnes terras… de per allodium, quas milites mei illi aliquatenus dederint, de quas ab ipfis emere potuerint. Similiter concedo, & libere dono, & per omnes succeffores meos, omnes terras quas ab hominibus meis allodialibus de libertis » qui habitant in parochia de Til, & de MaffiLa de de Caubiniaco, aliquo justo modo acquisierint, de quas ipsi homines sponte liia illis largiti fuerint. Insuper dono de libere D concedo per me de per omnes succeflbres meos, habitatoribus Fontis-Guillelmi, tam przfcntibus quam futuris totum… propria edificia ad diverfi generis > atque ad ficia necestaria sunt 9 dc pa… tum suarum, atque ad sostralia colligenda,…. ….. quos per salrus omnes de terras nostras incul in partibus illis fratres Fontis-Guillelmi sine impedimento 9 de contradictione > libere habeant & exerce Hoc donum facio uxore mea Bona-filia ▼olente & concedente, de Giralda. filia mea, de filio meo Garsia W. qui huic loco, de dono, terris, cum designarencur, cum aliis multis interfuit, VO- luit de conccstic. Hoc donum vero Guillclaius Petri dc I M E N T A Cobiiac Forestcrius supradicti nemoris voluit, laudavit de benigne conaffit, & quidquid ad ipsum pertinebat, & sui juris erat in præfcntia mea, de omnium qui aderant, per se, & per omnes suos, de per omnes posteros suos 9 pro salute animx suæ & parentum suorum, fupradictis fratribus amore Christi dedit. Si autem vel ego vel succcstorcs mei pia deliberatione habitatoribus Fontis-Guillelmi aliquas terras in fupradicto nemore aci faciendas agriculturas deinceps dederimus, hoc ipfc Guillelmus Petri de Cobiiac gratanter accepit, de libenrcr conccflit, atque fub multorum virorum tcstimonio quidquid dare per sc & per posteros fuos potuit, dcdir, de donum in manu nostra firmavit… dictum nanus de Tbil de ni bat nc illum injuriis gravaretur, dc inferrem de ur colluta Christo clcmofina am mc ipfius estet salubris… chariratis… dicto meorum suorumque amicorum, tertiam partem ptanicnri quod in jure parentum dare debebat… ei per omne tempus ejulque succeflbribus, qucd sibi suifquc… it plurimum de pergratum fuit arque acceptum ; donumque quod mihi, mei ! que ad faciendam clemosinam juxta præpositurx sua : officium, W. Petri gratis con- ceflerar, de coram clero & populo in manu mea firmaverat i eodem die apud Fontem W. cum gaudio dc letitia in manu Bernardi Gondonen<~s abbatis dedit, dc cum osculo firmaVit. Deinde abbas de fratres siii me dc meos, de W. Petri, de suos tam præscntcs auam futuros receperunt in fratres de in monachos *, recerunt- auc participes de focios bonorum siiorum, tam secundum Deum quam secundum stxulum. Hujus doni, con- cestionis> concordiae de pacti, omniumque supradicto- rum testes fune, laudatores de consiliarii Cencbranus de Mastclks > Garsias W. nepotes vicecomiti^ Arnaldus Bernardi de Sctuviac juvenis. Garsias Arnaldi deCuios … ? e Maflilia, de W. de Lugal Garsias dc Larath ca… R ai mundus cape llanus de Til vita

as de W. Raimundi de Til, W. Arnaud… de Til, Donatus W. de Boroch, W. dc dei Broquclar fireposicus vivccomitis Arsi naval Garsias Sans- abcr de Maceterc W… de las Barreiras > de Rai- mundus frater cjus>Cenrullus de Mas… & multi alii. Ad ultimum hoc donum sepe dictum, de hec omnia, suprascripta uc majorem auchoriratem habeant, & ut firma de inconcusta. inposterum, de per omne tempus permaneant, in manu Berrrandi Vasarensis episcopi racta funt atque firmata a qui locum Fontis Guillelmi ab initio construxit & conlecravir. Anno ab incarnatione Domini mcxxiv. Honorio papa præsidente ec- desiæ Romana :, regnante Lodoico Francorum rege puinguistimo 9dc vivente Guillelmo comite Pictavicnfi dc Aquitanorum duce. Hujus doni, & omnium horum testes siint Stephaniis de Lebret archidiaconus Vaia- rensis, qui epiico^us fuerat, & Fonto de Pelagrua archidiaconus, de vauselmus archidiaconus, Raimundus de Gleiret archipresbiter, Arnaldus de Lugarat siicrilb^ Austoratus clayigcr, Bernardus Dengolisina, Raimun- dus de Castaicrs> de alii multi canonici.