De pronuntiatione linguae gallicae (Claudius a Sancto Vinculo)/Capitulum XXXIII


DE PRONVNTIATIONE LINGVÆ GALLICÆ
LIBER SECVNDVS.


[87] SVPERIORI nostro labore dedimus operam, studiose lector, vt vix (etiam à nasutioribus) in nostri idiomatis harmonia retinenda, alienus secernerêris : nunc tuum est videre ne in articulo gallico malè connectendo, vel à rudioribus, imo ipsis bubulcis, barbarus iudiceris.

[ Rustici gallorum natura seruant articulos & genera. ]

Articulus siquidem est veluti symbolum, quo peregrinos à nostratibus facilè distinguamus. Quam certè notam exterus nisi longa exercitatione, notatione, atque vsu euitare nequit : propterea quòd nulla certa regula de articulo tradi potest : efficiam tamen vt candidus lector ex hac tanta difficultate aliquantulum releuetur.

Gallicus articulus duplex.


[88] DVplicem Galli cognoscunt articulum : virilem, & muliebrem : masculini nota duplex est, le, atque, vn : fœminini item notæ, la, &, vne : si gallicè velis significare, magister, vel, templum : dices, le mais͓tre, le temple : si verò vnus homo, vnum pinnaculum, dic, vn h͓ome, vn clocher : mulier, la fame : lixiuium, la lexive : vna nux, vne noix : vnum pirum, vne poire : quorum variationem sic percipito.

Singularis. Pluralis.
Nom. Le couteau, hic culter : Nom. Lès͓ couteaux :
Gen. du couteau, huius cultri : Gen. dès͓ couteaux :
Dat. au couteau, ... : Dat. aux͓ couteaux :
Acc. le couteau, Acc. lès͓ couteaux :
Voc. ô couteau. Voc. ô couteaux.
Ablatiuus similis genitiuo. Ablatiuus vt genitiuus.


Singularis.
Nom. Vn couteau, vnus culter :
Gen. d’vn couteau, vnius cultri :
Dat. à vn couteau, ... :
Acc. vn couteau,
Voc. ô couteau.
Ablatiuus similis genitiui : pluralis numerus vt suprà.


[89] Singularis. Pluralis.
Nom. La chanson, hæc cantilena : Nom. Lès(*) chansons :
Gen. de la chanson, ... : Gen. dès chansons :
Dat. à la chanson, Dat. aux chansons :
Acc. la chanson, Acc. lès chansons :
Voc. ô chanson. Voc. ô chansons.
Ablatiuum nosti. Ablatiuus vt genitiuus pluralis.
(*) [ Cur, s, &, x, hìc non notentur, vide fol. 47. ]
Singularis.
Nom. Vne chanson, vna cantilena :
Gen. d’vne chanson, ... :
Dat. à vne chanson,
Acc. vne chanson,
Voc. ô chanson.
Ablatiuus genitiuum sequitur : pluralis in omnibus generibus idem.