Liber II, Colloquium LX
1563

 Colloquium LIX Colloquium LXI 

Personae:

Paedagogus, Puer.

Pae.
Hodie mane quota hora expergefactus es?

Pu.
Ante lucem; quota hora nescio.

Pae.
Quis te expergefecit?

Pu.
Venit excitator hebdomadarius cum laterna sua, pulsavit acriter ostium cubiculi; quidam aperuit; excitator accendit nostram lucernam; clara voce inclamavit, Experrecti sunt omnes.

Pae.
Narra mihi ordine quid egeris ex illo tempore usque ad finitum ientaculum. Vos pueri, auribus atque animis diligenter attendite, ut discatis hunc vestrum condiscipulum imitari.

Pu.
Experrectus sum, surrexi e lecto, indui tunicam cum thorace, sedi in scabello, accepi femoralia et tibialia, utraque indui, calceos calceavi, femoralia ligulis astrinxi thoraci, tibialia periscelide ligavi super crura, cingulo me praecinxi, caput diligenter pexui, aptavi capiti pileolum, togam indui; deinde egressus cubiculo descendi infra, urinam in area reddidi ad parietem, accepi aquam frigidam e situla, manus et faciem lavi, os et dentes collui, detersi mantili manus et faciem. Interea signum ad precationem datur minore tintinnabulo, in aulam privatam convenitur, precamur una, accipimus ordine ientaculum a famulo culinario, ientamus in triclinio sedentes quieti, sine murmure et strepitu; quos audivi inepte garrientes, aut verba loquentes otiosa, aut etiam lascivientes vidi, amice admonui: qui non paruerunt admonitioni, detuli ad observatorem, ut eos notaret.

Pae.
Nemone vobis praeerat dum ientaretis?

Pu.
Imo hypodidascalus.

Pae.
Quid agebat interea?

Pu.
Ille per mediam aulam ambulabat tenens librum in manibus, et identidem monens observatorem, ut notaret inepte garrientes.

Pae.
Nullumne igitur verbum tunc licet emittere?

Pu.
Imo licet; verum ii demum notari solent, qui diu et multis verbis inepte et sine ullo fructu confabulantur. Caeterum licet omnibus iucundos inter se tractare sermones de bonis et honestis rebus, dum tamen id modeste fiat, citra clamorem et contentionem.

Pae.
Hactenus satisfecisti mihi; caetera narrabis a prandio, nisi aliquod negotium intervenerit. Eamus nunc in aulam ad prandium, ne magistro in mora simus.

Pu.
Audivi modo signum dari.

Pae.
Opportune datum.