 LII. - Ad Thimoteum Bendideum |
LIV. - De diversis amoribus  |
LIII
Epithalamium
Se Ferrara esulta festante per l’arrivo della novella sposa di Alfonso, bella al pari di Venere, Roma, triste, piange la nuova sventura che s’abbatte su di lei, con la perdita della fulgida fanciulla, Lucrezia Borgia.
[ferrarienses]
Surgite, iam signum venientis tibia nuptae
concinuit procul; ecce venit formosa iugato
qualis olore Venus, cum Memphim, aut alta Cythera,
aut nemus idalium, aut Amathuntis tempia revisit.
5Cernitis ut circumque oculos, circumque decorum
osque genasque, humerosque et circum virginis omnem
laudatam speciem volitet Charis, utque serenos,
vibratis levibus pennis illi aflíet honores?
Cernitis ut circum tenerorum lusus Amorum
10obstrepat, ut calathos certent invergere florum
in comptum dominae caput, utque hic lilia fronti
componens niveae, hic immortales amaranthos
pur|)ureasque rosas maiis, mirentur eandem
formam diversos llorum superare colores?
15Cernitis ut iuvenes obducta fronte latini,
queis est dieta dies reditus, pilenta sequantur?
Cur non audirnus tacita quid voce volutent,
reddere et argutis rneditamur commoda dictis?
Sic ad regales thalamos Hymenaea citantes:
20— Blande Hymen, iucunde Hymen, ades, o Hymenaee. —
[romani]
Aspicite herculeos iuvenes procedere contra,
o socii, iam iam numeris certare paratos?
Sic certe haud temere veniunt; victoria nobis
difficilis, Iaetas nani poscunt carmina mentes;
25nos tristes; quid eniin nisi triste efferre paramus,
culmine deiecti tanto, pulcherrima cum te
externi invideant thalami Lucretia nobis?
Dure Hymen, Hymenaee piis invise latinis!
[ferrarienses]
Aspicite ausonios meditata requirere vates,
30victrici qui saepe caput pressere corona.
Quare non facilis stat nobis palma, sodales,
qui prima alterno cantu certamina inimus,
gloria sed maior quae multo parta labore
provenit. Hoc agite, bue animum convertite, ne qua
35sit mora cum docto deceat succedere cantu.
Blande Hymen, iucunde Hymen, ades, o Hymenaee.
[romani]
Omnia vertuntur, quae quondam maxima Roma
ausonias inter tantum caput extulit urbes,
quantum abies inter graciles annosa genistas,
40aut quantum tenues inter vetus Albula rivos,
seu Claris hominum studiis, seu moenibus altis;
nunc deserta vacat, veteri depressa ruina,
atque ubi tempia deum et Capitolia caelsa fuere,
curiaque et sancto subsellia trita senatu,
45flexipedes surgunt hederae, fruticesque maligni,
et turpes praebent latebras serpentibus atris.
Est levis haec iactura tamen, ruat hoc quoque, quicquid
est reliquum, iuvet et nudis habitare sub antris;
vivere dum liceat tecum, pulcherrima Virgo.
50Dure Hymen, Hymenaee piis invise latinis!
[ferrarienses]
Omnia vertuntur, modicis quae moenibus olim
bine viridi ripa, hinc limosa obducta palude
angustas capiebat opes Ferraria pauper,
angustasque domos, angustaque tempia deorum;
55apta tamen tenui populo, tenuique senatu,
finitimas inter tantum nunc eminet urbes,
quantum inter Bacchi colles pater Apeninus,
Eridanusve inter fluvios, quos accipit infra,
quosque supra e tota Hesperia Neptunus uterque.
60Nunc, ubi piscoso pellebant gurgite lintrem,
aut ubi in aprico siccabant retia campo,
regia tempia, domus, fora, compita, curia, turres
herculeique decent muri, portaeque, viaeque;
vixque suo populo ampia potenti, et moribus aequis
65et paribus studiis generi contendere Martis.
At nullos tantum iactat Ferraria cultus,
quam quod te dominarti accipiat, pulcherrima Virgo.
Blande Hymen. iucunde Hymen, ades, o Himenaee.
[romani]
Qualis in Ionio magno, bacchantibus austris,
70nauta, ubi vel Syria vel Thynna merce gravatam
illiditque rateai, scopulisque relinquit acutis
naufragus, et multimi per caerula volvitur expes,
nudus et ignota tandem iactatur arena;
dum vacuam querulis contristat tletibus oram,
75haud procul informi in limo radiare coruscam
intuitur, quam vertit atrox ad littora, genimam,
tempestas, seque illa opibus solatur ademptis;
ecce autem mirantem ignes, rutilumque decorem.
incautumque potens manus occupat obvia, et illuni
80dimittit maria implentem, et nemus omne querelis;
talis Roma, diu casus ubi flevit iniquos,
optavitque dolens veterum decora alta Quiritum;
dum Vaticano flexisset lumina colli,
te vidit clari soboles, Lucretia, Borgae;
85pulchro ore et pulchris aequantem moribus, aut quas
verax fama refert, aut quas sibi fabula finxit;
atque novo veteres solata est munere curas.
O septem colles, Tiberis pater, altaque prisci
imperii monimenta, grave» intendite luctus.
90Nuper atestini fratres, proceresque propinqui,
herculeus iuvenis, patria quos misit ab urbe,
quod pulchri fuerat vobis impune tulere,
externoque decus vestrum iunxere marito.
Dure Hymen, Hymenaee piis invise latinis!
[ferrarienses]
95Ut qui perpetuis viret hortus consitus umbris,
mobilibusque nitet per quadrua compita rivis,
laudetur licet idaeae sub sidere caprae,
seu cum Libra oritur, seu cum sata Sirius urit,
est tamen egelidos Tauro referente tepores,
100gratior; erumpunt tum lento e vimine frondes,
tum pingunt variis decorantque coloribus herbas
liliaque, violaeque, rosaeque, brevesque hyacinthi;
sic quae regali fulsit Ferraria cultu
aedibus aut sacris, aut auctae molibus urbis,
105aut mage privatis opibus luxuque decenti,
vel studiis primum ingenuis iuvenumque senumque,
nunc pulchra est, nunc grata magis cum, Borgia, tauro
vecta tuo referes auratis cornibus annum.
Vere novo insuetos summitlit terra colores,
no herculeique nitent nativis floribus horti;
arte tibi qua quisque valet blanditur honesta,
et nos, qui teneris musas veneramur ab annis,
alternis laetos numeris canimus Hymenaeos.
Blande Hymen, iucunde Hymen, ades, o Hymenaee.
[romani]
115 Dure Hymen, Hymenaee piis invise latinis,
qui potes e lacrimis miserorum auferre parentum,
ardentique viro trepidam donare puellam,
et procul a patria longinquas ducere ad oras;
dure Hymen, Hymenaee piis invise latinis!
[ferrarienses]
120 Blande Hymen, iucunde Hymen, ades, o Hymenaee.
Qui cupido iuveni cupidam sociare puellam
tendis, qui tacitos quaestus miseraris amantum;
qui nympham haud pateris viduo tabescere lecto,
longinquasque urbes geniali foedere iungis.
125Blande Hymen, iucunde Hymen, ades, o Hymenaee.
[romani]
O quondam gratae pulchro candore puellae,
quae phaethontei colitis vada conscia casus,
quid latiae nuptae iucundo occurritis ore?
Nec sensistis uti potioris luminis ortu
130vester hebet, languetque decor spectabilis olim,
arctos ut eoo veniente Hyperionis axe?
Dure Hymen, Hymenaee piis invise latinis!
[ferrarienses]
O longum incultae, tenui jue in honore puellae,
pinguia quae colitis testantia (’ulta labores
135herculeos, ubi multiplicem Dux inclitus hydram
contudit ignavis foedantem flexibus agros,
virginis adventu romanae exporgite frontem.
Narri puledra ut rerum facies celatur opaca
in nocte et picea sordens caligine nullos
140oblectat, torpetque alienae obnoxia culpae,
quae inox cum thalamo Tithonia surgit ab Indo,
apparet, meritasque audit clarissima laudes;
sic vos ingrata resides latuistis in umbra
heroe herculeo post vincula prima tot annos
145caelibe, at Aurora nunc exoriente latina,
gratae estis, capiturque decor non visilis ante.
Blande Hymen, iucunde Hymen, ades, o Hymenaee.
At vos, romulei vates, ne tendite contra;
iam numeris satis est lusum: iam tecta subimus
150regia, nec pigeat concordi dicere cantu:
Blande Hymen, iucunde Hymen, ades, o Hymenaee.
| LII. - Ad Thimoteum Bendideum |
LIV. - De diversis amoribus |