 LXIX |
LXXI  |
CONCILIUM GANGRENSE.
INCIPIUNT CAPITULA GANGRENSIS CONCILII.
1. De his qui nuptias damnant. 2. De his qui carnes manducantes damnant. 3. Non debere servum occasione religionis dominum contemnere. 4. De oblatione presbyteri conjugati. 5. Orationes ecclesiae non debere contemni. 6. Non debere extra ecclesiam congregari. 7. De fructibus in ecclesiam et non alibi dandis. 8. De his quae in usus pauperum conferuntur. 9. Virginitati studentem non debere nuptias exsecrari. 10. De his qui pro virginitate superbiunt. 11. Agapem fratrum non debere contemni 12. De continentibus et usu passionum. 13. Non debere mulierem continentiae causa virilem habitum usurpare. 14. Non debere condemnantem nuptias a viro discedere. 15. Non debere quemquam continentiae causa filios suos negligere. 16. Ne filii occasione religionis parentes suos despiciant. 17. Caput tondere mulieri non licere. 18. Non debere die Dominico jejunare. 19. Non licere communia jejunia solvere. 20. Communicandum in basilicis martyrum.
INCIPIT CONCILIUM GANGRENSE. (Anno Domini 333 in Paplagonia.) Dominis honorabilibus consacerdotibus, in Armenia constitutis episcopis. Eusebius, Alpius, Philetus, Eulalius, Pappus, Basilius, Bithinicus, Heratius, Ipatius, Bassus, Eugenius, Gregorius, Elianus, Pressius, Eugenius, qui convenerunt in Gangrense concilium in Domino salutem.
Quoniam conveniens sancta synodus episcoporum, in Ecclesiam Gangrensem propter quasdam ecclesiasticas et necessarias causas inquirendas, et ea quae secundum Eustachium gesta sunt dignoscenda invenit multa fieri indecenter ab his qui eumdem Eustachium secuti sunt, necessario statuit palam omnibus factis amputare universa quae ab eodem male commissa sunt.
Declaratum est enim hos eosdem nuptias accusare, et docere quod nullus in conjugali positus gradu spem habebat apud Deum, unde factum est ut mulieres multae seductae, relictis propriis viris, et viri, uxoribus destitutis, vinculum 63 conjugale dissolverent, continentiam profitentes, quam cum retinere non possent, adulterium commiserunt. Inventi enim sunt dissensiones ac separationes in Dominicis ecclesiis docere, id est traditiones ecclesiasticas, et ea quae in ecclesiis aguntur debere contemni, privatisque conventiculis institutis atque ad imitationem eorum quae in domo Dei aguntur omnia praesumere celebrare. Adhuc etiam vestibus communibus spretis novos et insolitos habitus assumpsisse. Primitias quoque fructuum et oblationes eorum quas veterum institutio ecclesiis tribuit, sibimet vindicasse, id est propria ratione doctrinae, tanquam sanctis sibi eas offerri debere, apud se et inter se dispensandas, servos a dominis recedentes, per hunc inusitatum religionis suae habitum, sub specie suae religionis dominos contempsisse. Mulieres quoque praeter consuetudinem, et sui sexus ornatum hinc se justificare, credentes virilem habitum suscepisse, pluresque earum occasione religionis, tonsas genuini decoris comas penitus amputasse. Jejunia quae in ecclesia praedicant contemnenda asseruisse. Nonnullos etiam cibos carnium tanquam illicitos reputasse, in domibus conjugatorum nec orationes quidem debere celebrari persuasisse, in tantum ut easdem fieri vetent, et oblationibus quae in domibus factae fuerint minime communicandum esse decernant. Presbyteros vero qui matrimonia contraxerunt, sperni debere dicunt, nec sacramenta quae ab eis conficiuntur attingi. Loca sanctorum martyrum vel basilicas contemnere, et omnes qui illuc conveniunt et sacramenta conficiunt reprehendere. Divites fideles, qui non omnibus renuntiant quae possident spem apud Dominum non habere. Et multa alia quae enumerare nulli possibile est singulos quoque eorum pro suo arbitrio constituere, unusquisque enim eorum per talem institutionem ab ecclesiastico canone recessit, tanquam proprias leges sibimet condidisse praesumens. Sed nec communis his omnibus et una sententia est. Singuli enim, prout videtur et libet, accusationem Ecclesiae nitendo tanquam rector non sit, vel addidit decreta vel minuit. Propter hoc ergo coactum est hoc concilium in Gangrensi Ecclesia habitum canones istos exponere, quibus probantur memorati extra Ecclesiam esse. Quod si per poenitentiam condemnaverint omnia haec quae male senserunt, tanquam a se non bene prolata acceptabiles fiant, atque ad eos singula quae debent condemnare, synodus credidit exponenda. Quod si quis renuerit haec quae hodie constituta sunt tanquam haereticus anathematizatus et damnatus abjiciatur. Et erit non solum excommunicatus, verum etiam ab ecclesia abjiciatur extorris, donec deprecetur episcopos, et de universis quae penes eos deprehensa atque detecta sunt, providerit, quid horum susceperit observandum CAP. I. Si quis nuptias in accusatione duxerit, et mulierem fidelem ac religiosam cum viro suo dormientem abominandam crediderit, aut etiam accusandam tanquam non posse conjugatos in regnum Dei ingredi, anathema sit.
II. Si quis carnem manducantem ex fide cum religione praeter sanguinem et idolo immolatum et suffocatum crediderit, condemnandum tanquam spem non habentem quod eas manducat, anathema sit. III. Si quis servum alienum occasione religionis doceat dominum suum debere contemnere et ejus ministerium destituere, ac potius non docuerit suo domino bona fide et cum omni honorificentia deservire, anathema sit. IV. Si quis discernit presbyterum conjugatum, tanquam occasione nuptiarum offerre non debeat, et ab ejus oblatione ideo se abstineat, anathema sit. V. Si quis docet domum Dei contemptibilem esse debere et congregationes quae in ea fiunt, anathema sit. VI. Si quis extra ecclesiam privatim populos congregans, contemnat ecclesiasticas sanctiones, aliter ea quae sunt ecclesiae voluerit usurpare, non conveniente presbytero juxta decretum episcopi, ipsamque ecclesiam apud se sine consilio episcopi cum praesbytero agat, anathema sit. VII. Si quis oblationes fructuum vel primitias ecclesiae debitas voluerit extra ecclesiam accipere aut dare, praeter conscientiam episcopi, vel hujus cui hujusmodi officia commissa sunt, et non magis cum consilio ejusdem haec agenda putaverit, anathema sit. VIII. Si quis dederit vel acceperit fructuum oblationes praeter episcopum, vel eum qui constitutus est ab eo ad dispensandam misericordiam pauperibus, qui dat et qui accipit, anathema sit. IX. Si quis virginitatem vel continentiam professus, tanquam abominabiles nuptias judicat, et non propter hoc solum quod continentiae et virginitatis bonum sanctum propositum est, anathema sit. X. Si quis propter Dominum virginitatem professus in conjugio positos per arrogantiam vituperaverit, anathema sit. XI. Si quis contemnendos duxerit agapem facientes, et propter honorem Domini fratres pauperes convocantes noluerit communicare, vocationibus eorum tanquam nihili et quod fit ducens, anathema sit. XII. Si quis virorum putaverit sancto proposito, id est continentiae, convenire ut pallio utatur tanquam ex eo justitiam habiturus, et reprehendat vel judicet alios qui cum reverentia birris utuntur et alia veste communi quae in usu est, anathema sit. XIII. Si qua mulier, suo proposito utile judicans ut virili veste utatur, ad hoc ut in viri habitum mutatur, anathema sit. XIV. Si qua mulier derelicto viro discedere voluerit, soluto vinculo conjugali, nuptias condemnando, anathema sit. XV. Si quis dereliquerit proprios filios suos, et non eos aluerit, et quod pietatis est necessaria non praebuerit, sed sub occasione continentiae negligendos putaverit, anathema sit. XVI. Si qui filii parentes maxime fideles deseruerint occasione Dei cultus, hoc justum judicantes esse, et non potius debitum honorem parentibus reddiderint, ut hoc ipsum in eis venerentur quod fideles sunt, anathema sit. XVII. Quaecunque mulier religioni judicans convenire venire comam sibi amputaverit, quam Deus ad velamen ejus, et ad memoriam subjectionis illi dedit, tanquam resolvens jus subjectionis, anathema sit. XVIII. Si quis, tanquam hoc convenire judicans, die Dominico jejunaverit in ejusdem diei contemptum, anathema sit. XIX. Si quis eorum qui proposito sunt continentiae praeter necessitatem corporalem superbiat, et jejunia communia totius Ecclesiae putaverit contemnenda, perfectam in sua scientia vindicans rationem, anathema sit. XX. Si quis per superbiam tanquam perfectum se existimans conventus qui per loca et basilicas sanctorum martyrum fiunt vel accusaverit, vel etiam oblationes quae ibidem celebrantur spernendas esse crediderit, memoriasque sanctorum contemnendas, anathema sit. XXI. Haec autem scripsimus, non abscindentes eos qui in Ecclesia Dei secundum Scripturas sanctum propositum continentiae eligunt, sed eos qui suscipiunt habitum ejus, et in superbiam efferuntur adversus eos qui simplicius vivunt. Sed et hos condemnamus qui se extollunt adversus Scripturas et ecclesiasticos canones, et nova introducunt praecepta, et nos autem virginitatem cum humilitate admiramur, et continentiam cum castitate et religione Deo acceptissimam dicimus, et renuntiationem saecularium negotiorum atque actuum cum humilitate approbandam laudamus, et nuptiarum vinculum, quod secundum castitatem secum perdurat, honoramus, et divites cum justitia et operibus bonis non abjicimus, et parcimoniam cum veste humili non reprobamus, sicut etiam ornatum, praeter corporis diligentiam, infucatum laudamus. Dissolutos autem et fractos in vestibus incessus non recipimus, et domos Dei honoramus, et conventus qui in his fiunt, tanquam sanctos et utiles recipimus, proprietatem in privatis domibus non concludentes, et omnem locum in nomine Dei aedificatum honoramus, et congregationem in ecclesia factam ad utilitatem communem recipimus, et bona opera, quae juxta vires in fratres pauperes exercentur, secundum ecclesiasticas traditiones beatificamus, et omnia quae conveniunt traditionibus apostolicis et sanctarum Scripturarum praeceptis in ecclesia fieri exoptamus.
Explicit concilium Cangrense.
INCIPIUNT CAPITULA CONCILII SARDICENSIS. 1. Episcopum non debere ad aliam civitatem transferri. 2. Episcopum de provincia ad provincias non transire, nisi fuerit invitatus. 3. De duobus episcopis unius provinciae inter se contentionem habentibus. 4. De episcopo adjudicato. 5. De episcopis a synodo depositis. 6. De quibus supra. 7. De episcopis accusatis. 8. Ut episcopi passim ad comitatum non pergant. 9. De quibus supra. 10. De quibus supra. 11. De quibus supra. 12. De quibus supra. 13. Ut ne ex laico quilibet episcopus ordinetur. 14. Ut episcopus in aliena provincia non immoretur. 15. De episcopis in aliena provincia possessiones habentibus. 16. De clericorum excommunicatione. 17. Licere clericis, si injuste fuerint excommunicati, vicinos adire episcopos. 18. Non licere episcopo alterius clericum in sua ecclesia ordinare. 19. De quibus supra. 20. Ut extranei clerici apud Thessalonicam non tradent. 21. Clerici vim passi, aut persecutionem, si ad aliam accesserint civitatem, non vetentur ibi morari quandiu potuerint redire. 64 INCIPIT CONCILIUM SARDICENSE TRECENTORUM EPISCOPORUM. (Anno Domini 351 in Thracia.) Anno sexto Constantini imperatoris, Leontio et Sallustio consulibus, aera 371, Sardicensis synodus congregata est, ubi omnes per Orientem Ariani episcopi condemnati sunt, qui conventi ad concilium occurrere reatus conscientia noluerunt, in quo concilio inter caetera hae regulae pro disciplina ecclesiastica institutae sunt. CAP. I. Osius episcopus dixit: Non minus mala consuetudo quam perniciosa corruptela funditus eradicanda est, ne cui liceat episcopo de civitate sua ad aliam civitatem transire. Manifesta est enim causa qua hoc facere tentant, cum nullus in hac re inventus sit episcopus qui de majore civitate ad minorem transiret, unde apparet avaritiae eos ardore inflammari et ambitioni servire, et ut dominationem exerceant. Si ergo omnibus placet ut hujusmodi pernicies austerius vindicetur, nec laicam communionem habeat, qui talis est universi dixerunt, placet etiam si talis aliquis exstiterit temerarius, ut forsitan excusationem afferrat, quod populi litteras acceperit, cum manifestum sit praemio et mercede paucos qui sinceram fidem non habent potuisse corrumpi ut clamarent in Ecclesia et ipsum petere viderentur episcopum, omnino has fraudes removendas esse damnamus, ita ut nec laicam communionem in finem accipiat talis, quod si vobis omnibus placet, statuite. Universi dixerunt: Placet.
II. Osius episcopus dixit: Illud quoque statutum sit, ut episcopus de sua provincia ad aliam provinciam in qua sunt episcopi non transeat nisi forte a fratribus invitatus, ne videamur januam charitatis claudere. III. Osius episcopus dixit: Providendum est etiam ut si in aliqua provincia forte aliquis episcopus contra fratrem suum episcopum litem habuerit, ne unus e duobus ex alia provincia advocet episcopos ad judicium. IV. Osius episcopus dixit: Quod si aliquis episcopus adjudicatus fuerit in aliqua causa, et putat se bonam causam habere, ut iterum judicium removetur, si vobis placet, sancti Petri apostoli memoriam honoremus, ut scribatur, vel ab his qui causam examinaverunt, vel etiam ab aliis episcopis, qui in provincia, propinqua morantur Romano episcopo. Et si judicaverit renovandum esse judicium, revocetur et det judices. Si autem probaverit talem causam, ut ea non refricentur quae acta sunt, quae decreverit Romanus episcopus, confirmata erunt, si ergo omnibus placet, statuatur. Synodus respondit: Placet. V. Gaudentius episcopus dixit: Addendum est si placet huic sententiae quam plenam sanctitate protulistis ut cum aliquis episcopus depositus fuerit, eorum episcoporum judicio qui in vicinis commorantur locis et proclamaverit, agendum sibi negotium in urbe Roma. Alter episcopus, in eadem cathedra post appellationem ejus qui videtur esse depositus, omnino non ordinetur, nisi causa fuerit in judicio Romani episcopi determinata. VI. Osius episcopus dixit: Si contigerit, in una provincia in qua fuerint plurimi episcopi unum forte remanere episcopum, ille vero per negligentiam noluerit ordinare episcopum et populi convenerint episcopos vicinae provinciae, debent illum prius convenire episcopum, qui in eadem provincia moratur, et ostendere quod populi petant sibi rectorem, et hoc justum esse, ut et ipsi veniant, et cum eo ordinent episcopum, quod si conventus litteris tacuerit, et dissimulaverit, nihilque responderit, tunc satisfaciendum esse populis, ut veniant ex vicinis provinciis, et ordinent episcopum. Iterum licentia ordinandi episcopum danda passim non est, si enim subito aut vicus aliquis aut modica civitas cui satis est unus presbyter voluerit sibi episcopum ordinari ad hoc, ut vilescat nomen episcopi et summi honoris auctoritas, non debent illi ex alia provincia invitati facere episcopum, nisi aut in civitatibus quae episcopos habuerunt, aut si qua tam populosa est civitas, vel locus qui mereatur habere episcopum. Synodus respondit: Placet. VII. Osius episcopus dixit: Et hoc placuit, ut si episcopus accusatus fuerit, et omnes judicaverint congregati episcopi regionis ipsius, et de gradu suo ejecerint eum, si appellaverit qui dejectus videtur, et confugerit ad beatissimum Romanae Ecclesiae episcopum, et voluerit se audiri, si justum putaverit, ut renovetur, examen scribere episcopis dignetur Romanus episcopus his qui in finitima et propinqua altera provincia sunt, ut ipsi diligenter omnia requirant, et juxta fidem veritatis omnia definiant, quod si is qui rogat causam suam iterum audiri deprecatione sua moverit episcopum Romanum, ut de latere suo presbyteros mittat, erit in potestate ipsius quid velit, et quid aestimet, et si decreverit mittendos esse, qui praesentes cum episcopis judicent, ut habeant etiam auctoritatem personae illius a quo destinati sunt, erit in ejus arbitrio. Si vero crediderit sufficere episcopos comprovinciales, ut negotio terminum imponant, faciet quod sapientissimo consilio suo judicaverit. VIII. Osius episcopus dixit: Importunitatis nostrae nimia frequentia, et injustae petitiones fecerunt nos non tantam habere gratiam aut fiduciam, dum quidam non cessant ad comitatum ire episcopi maxime Afri, qui sicuti cognovimus, sanctissimi fratris coepiscopi nostri grati consilia salutaria spernunt, atque contemnunt, et non solum ad comitatum multas et diversas Ecclesiae non profuturas praeferunt causas, ut fieri solet aut oportet, ut aut pauperibus, aut viduis, aut pupillis subveniatur, sed et dignitates saeculares, et administrationes quibusquam postulant, haec itaque pravitas olim non solum murmurationes, sed et scandala excitat. Honestum est autem ut episcopus intercessionem suam his praestet qui aliqua iniqua vi opprimuntur, aut si vidua affligatur, aut pupillus exspolietur, tamen et ista omnia si justam habeant causam et petitionem. Si vobis ergo, fratres charissimi, placet, decernite, ne episcopi ad comitatum accedant, nisi forte hi qui religiosissimi imperatoris litteris, vel invitati fuerint vel vocati, sed quoniam saepe contingit, ut ad misericordiam Ecclesiae confugiant, qui injuriam patiuntur, et qui peccantes in exsilium, vel insulas damnantur, aut certe quamcunque sententiam suscipiunt, ideoque subveniendum est his, et sine dubitatione eis petenda per Ecclesiam indulgentia. Si vero hoc vobis placet, statuatur. Universi dixerunt: Placet, et constituatur. IX. Osius episcopus dixit: Haec quoque prudentia vestra tractare debet, quia ut decrevistis ne episcopi improbitas notetur ad comitatum pergendum, quaecunque ergo quales superius memoravimus preces habuerint, vel acceperint per diaconum suum mittat, quia persona ministri non erit invidiosa, quae celerius poterit quae impetraverit referre. Et hoc consequens esse videtur, ut unusquisque qui preces habuerit eas ad fratres et coepiscopos nostros qui in maxima civitate, id est, qui metropoli consistunt, mittant, et illi per suos diaconos destinent, tribuendo commendatitias epistolas pari ratione ad fratres et coepiscopos nostros qui in illo tempore in his regionibus et urbibus morantur, in quibus felix et beatus Augustinus rempublicam gubernat. Si vero habet quis episcoporum amicos in palatio, qui cupit aliquid quod tamen honestum est impetrare non prohibeatur per diaconum suum rogare, et significare eis quos scit benigna intercessione sibi absenti posse praestare. Qui vero Romam venerit, sicut dictum est, sanctissimo fratri et coepiscopo nostro Romanae Ecclesiae preces quas habet, tradat, ut ipse prius examinet si honeste, et justae sunt, et praestet diligentiam atque sollicitudinem ut ad comitatum perferantur. Universi dixerunt: Placere sibi. X. Aliphius episcopus dixit: Si propter pupillos et viduas vel laborantes, qui causas non iniquas habent, susceperint peregrinationis incommoda, habebunt aliquid justae rationis, nunc vero cum ea postulent, quae sine invidia omnium, et reprehensione esse non possunt, non necesse eos ire ad comitatum. XI. Gaudentius episcopus dixit: Ea quae salubriter providistis convenienti aestimatione omniumque Deo placitura et hominibus tenere hactenus fortitudinem possunt, si metus huic sententiae conjungatur, scimus enim etiam ipsi saepissime propter paucorum imprudentiam sacrum ac religiosum sacerdotale nomen fuisse reprehensum. Si igitur contra omnium sententiam aliquis visus fuerit ambitioni placere magis quam Deo, debet scire causis redditis honorem atque dignitatem se amissurum, hoc autem sciri, et comperiri poterit si unusquisque nostrum qui in canali constitutus est cum progredientem episcopum viderit, inquirat transitum ejus, causas videat, quo tendit, agnoscat. Et si quidem eum agnoverit ire ad comitatum, requirat illud quod superius comprehensum est, ne forte invitatus sit, ut ei facultas eundi permittatur, si vero ut superius meminit sanctitas vestra propter desideria et ambitiones ire ad comitatum tentaverit, neque litteris ejus subscribatur, neque in communione recipiatur. Si vobis placet, debet omnium sententia confirmari. Universi dixerunt: Hoc honestum esse, et placere sibi constitutionem. XII. Osius episcopus dixit: Sed et moderatio est necessaria, dilectissimi fratres, ne subito adhuc, quidam nescientes quid decretum sit in synodo, venerint subito ad civitates eas, quae in canali sunt, debet episcopus civitatis ipsius admonere et instruere illum, et ex eo loco ille mittat diaconum, admonitus tamen ipse redeat ad parochiam suam. XIII. Osius episcopus dixit: Necessarium, arbitror, ut diligentissime tractetis, si forte aut dives, aut scholasticus de foro, aut ex administratione episcopus fuerit postulatus, non prius ordinetur, nisi et ante lectoris munere, et officio diaconi et presbyteri fuerit perfunctus. Et ita per singulos gradus, si dignus fuerit, ascendat ad culmen episcopatus, potest enim per has, promotiones quae habent utique prolixum tempus probari, qua fide sit, quave modestia, et gravitate et verecundia. Et, si dignus fuerit, probatus divino sacerdotio illustretur. Nam nec conveniens est, nec rationis disciplina patitur, ut temere ac leviter ordinetur episcopus, aut presbyter, aut diaconus, qui neophytus est, maxime cum beatissimus Apostolus magister gentium, ne hoc fieret denuntiasse et prohibuisse videatur, sed hi quorum per longum tempus examinata sit vita et merita comprobata. Universi dixerunt placere sibi haec. XIV. Osius episcopus dixit: Hoc quoque statuere debetis, ut episcopus ex alia civitate cum venerit ad aliam civitatem, vel ex provincia sua ad aliam provinciam, et ambitioni magis serviat quam devotioni, ita ut si voluerit in aliena civitate multo tempore residere, et contingat ut episcopus civitatis ipsius non tam instructus sit, nec tam doctus, is vero qui advenit incipiat contemnere eum, et frequenter facere sermonem, ut dehonestet et deformet illius personam. 65 Qua occasione fit, ut non dubitet relinquere sibi assignatam ecclesiam, et transire ad alienam, definite ergo tempus, quia et non recipere episcopum inhumanum est, et diutius residere perniciosum est. Ne fiat ergo hoc providendum est. Memini autem superiori consilio fratres nostros constituisse, ut si quis laicus in ea qua commoratur civitate tres Dominicas, id est, per tres septimanas non celebrasset conventum communione privaretur. Si ergo haec circa laicos constituta sunt, quanto magis nec licet nec decet ut episcopus si ullam tam gravem habeat necessitatem nec tam difficilem rationem, ut tandiu desit ab ecclesia ne populum contristet. Universi dixerunt placere sibi. XV. Osius episcopus dixit: Quia nihil praetermitti oportet, sunt quidam fratres et coepiscopi nostri, qui non in ea civitate resident, in qua episcopi videntur esse constituti, vel certe parvam rem ibi, alibi autem idonea praedia habere noscuntur vel affectiones proximorum quibus indulgeant, hactenus autem eis permitti oportet, ut accedant ad possessiones suas, et disponant vel ordinent fructum laboris sui, ut, post Dominicas tres, id est post tres septimanas, si morari necesse est, in suis potius fundis morentur. Et si est proxima civitas in qua presbyter est, ne sine ecclesia facere videatur die Dominico, illuc accedat ut nec res ejus domesticae per absentiam ejus detrimentum sustineant. Et non frequenter veniendo ad aliam civitatem, in qua est episcopus suspicione jactantiae et ambitionis incurrat. Universi dixerunt placere sibi. XVI. Osius episcopus dixit: Si hoc quoque omnibus placet, ut sive diaconus, sive presbyter, sive quis clericorum ab episcopo suo fuerit communione privatus, et ad alterum perrexerit episcopum, et scierit ille ad quem confugerit eum ab episcopo suo fuisse abjectum, non oportuerit eum, ut ei communionem indulgeat. Quod si fecerit, sciat se convocatis episcopis causas esse dicturum. Universi dixerunt: Hoc statutum et pacem servabit, et concordiam custodiet. XVII. Osius episcopus dixit: Quod me adhuc movet reticere non debeo. Si episcopus quis forte iracundus (quod esse non debet) cito, aut aspere commoveatur adversus presbyterum, aut diaconum suum exterminare eum de ecclesia voluerit, providendum est ne innocens damnetur, aut perdat communionem. Et ideo habeat potestatem qui dejectus est, ut finitimos episcopos interpellet, et causa ejus audiatur, et diligentius tractetur, quia non oportet ei negari audientiam roganti. Et ille episcopus, qui aut juste, aut injuste eum abjecit, patienter accipiat ut negotium discutiatur, ut vel probetur sententia a plurimis, vel emendetur. Tamen priusquam omnia diligenter et fideliter fuerint examinata, eum qui fuerit a communione separatus, nullus alius debet praesumere ut recipiat et communioni societ. Qui autem convenerint ad audiendum, si clericorum esse fastigium viderint et superbiam, non decet ut episcopus aut injuriam aut contumeliam patiatur, austerioribus eos verbis castigent, ut obediant honesta praecipienti episcopo, quia sicut ille sincerum amorem debet clericis exhibere charitatis, ita quoque vicis sim ministri infucata debent episcopo suo obsequia exhibere. XVIII. Januarius episcopus dixit: Illud quoque sanctitas vestra statuat, ut nulli episcopo liceat alterius episcopi civitatis ministrum ecclesiasticum sollicitare, ut in sua dioecesi ordinare clericum, quia ex his contentionibus solent nasci discordiae. Et ideo prohibeat omnium sententia, ne quis hoc facere audeat. XIX. Osius episcopus dixit: Et hoc universi constituimus, ut quicunque ex alia parochia voluerit alienum ministrum sine consensu episcopi ipsius, et sine voluntate ordinare, non sit rata ordinatio ejus Quicunque autem hoc usurpaverit a fratribus et coepiscopis nostris admoneri et corrigi debet. XX. Cletitius episcopus dixit: Non ignoratis quanta et qualis sit Thessalonicensium civitas, saepe enim ad eam veniunt ex aliis regionibus presbyteri et diaconi, et non sunt contenti, ut brevi tempore remorentur, aut resideant ibi, aut certe vix post longa spatia ad sua redire coguntur. Universi dixerunt: Et tempora quae constituta sunt circa episcopos, et erga horum personas observari debent. XXI. Osius episcopus dixit: Suggerente fratre et coepiscopo nostro Olympio, hoc etiam placuit, ut si aliquis vim perpessus est et inique pulsatus pro disciplina vel catholica defensione, vel confessione veritatis fugiens pericula innocens, et devolutus ad aliam venerit civitatem non prohibeatur immorari, quandiu aut redire potuerit aut injuria ejus remedium acceperit. Durum est enim qui persecutiones patitur non recipi. Etiam et larga benevolentia et humanitas est ei exhibenda. INCIPIUNT CAPITULA CONCILII ANTIOCHENI. 1. Non licere Pascha diverso tempore facere, neque cum Judaeis celebrare. 2. Non licere communionem ecclesiae contemnere, aut excommunicatis communicare. 3. Non debere clericum ad ecclesiam migrantem ibi perseverare. 4. Non licere episcopo vel cuiquam clerico, si exauctoratus fuerit, ministrare. 5. Non licere clericis contempto episcopo seorsum se colligere. 6. De excommunicatis. 7. Nullum peregrinum absque episcopis suscipi. 8. Ut epistolae a solo coepiscopo fiant. 9. De metropolitanis episcopis. 10. De coepiscopis. 11. De his episcopis vel clericis qui sine litteris episcoporum ad imperatorem vadunt. 12. De episcopis vel clericis depositis. 13. Non licere episcopis in aliena provincia clericos ordinare. 14. De episcopis accusatis. 15. De quibus supra. 16. De episcopis vacantibus. 17. De episcopis qui accepta manus impositione non acquiescunt suscipere ministerium. 18. De his quibus supra. 19. Non licere sine consilio metropolitani episcopi episcopum ordinari. 20. Ut bis in anno synodus celebretur. 21. Episcopum de dioecesi ad dioecesim non debere transire. 22. Episcopum non debere in alienam irruere ei vitatem. 23. Episcopo non licere successorem sibi constituere. 24. De rebus ecclesiasticis et episcopalibus. 25. Episcopum habere potestatem in rebus ecclesiasticis exponendis.