 XXXVIII |
XL  |
“Per multōs annōs centuriō fuī. Anteā fuī mīles quī cum aliīs mīlitibus pugnābam. Saepe eīs diēbus eram vigil. Vigilēs vesperī in moenibus dispōnēbantur. Nihil in bellō tam necesse est quam vigilēs bonī. Nox in quattuor partēs ‘vigiliās’ vocātās dīviditur. Per omnēs vigiliās vigilēs prōspectant. Sī hostēs vīsī sunt, vigilēs clāmōribus magnīs comitēs incitant. Omnēs tum tēla omnī genere sūmunt et hostēs repellunt. Multās noctēs prīmī vigilēs prīmā vigiliā conveniunt, per tōta moenia dispōnuntur, usque ad vigiliam secundam manent; tum aliī hōs succēdunt, hīs deinde ab aliīs tertiā vigiliā succēditur et sīc nox it, sed hostis nūllus vidētur.”
Sī nocte hostēs castra oppugnant, semper magnā vī impetum faciunt. Sī possunt, mīlitēs ā moenibus pellunt, ad moenia currunt, portās frangunt. Secūrēs sēcum portant et nōn gladiīs sed secūribus portās caedunt. Deinde gladiīs et tēlīs omnī genere pugnant. Intereā etiam omnēs quī sunt in cōnspectū secūribus occīdunt. Numquam terga vertunt sī homō aut praeda ūllō genere est relicta.
Ubi omnēs occīsī sunt aut captī sunt et praeda in ūnum locum portāta est, praedam sēcum portant et ad castra sua trānseunt. Saepe redeunt et tandem omnem praedam sēcum ferunt.
Ad tēctum meum mēcum venī. Nōlī hīc manēre. Apud mē est secūris quam in quōdam proeliō cēpī. Apud nūllum alium hominem est secūris tam antīqua. Hanc secūrim ex locō sūmam et eam tibi ostendam, deinde iterum ad locum restituam. Mēcum venī.”
Laetus ego, puer parvus, cum nōbilī virō iī. Laetus secūrim spectāvī. Diū mānsī et fābulās audīvī. Bella antīqua intellegere coepī. Sērō tēctum relīquī et domum meam rediī.
| XXXVIII |
XL |