Vita S. Ephraem (Auctor incertus; Vossius, Gerard), J. P. Migne
Vita S. Ephraem
(0321A)CAPUT PRIMUM.--Sanctus hic Pater noster Ephraem, ex Oriente oriundus, Syrus genere, piis parentibus natus in Edessa. Vixit temporibus Constantini Magni regis, et aliorum qui post ipsum regnarunt. Abstinens a puero ab omni re mala. Cujus parentes eo adhuc puero, per somnium videlicet visionem conspexerunt, quod ex ore ipsius Ephraem vitis adscenderet valde frugifera, quae excrescebat, et replebat omnem sub coelo regionem: veniebantque cuncta volatilia coeli, et comedebant de fructu vitis, et praeter quae comedebant, adhuc superabat fructus. Hic ab aetate juvenili eremum incoluit, compunctionis sibi abyssum vindicans, per quam et divinam Spiritus sancti gratiam suscepit.
CAP. II.--De quo, quidam divino afflatus spiritu, (0321B)per somnium vidit virum terribilem, tenentem chartae volumen, et interrogabat: Quis, putas, accipere et custodire illud poterit? factaque est vox ad eum: Nullus alius, nisi Ephraem servus meus. Quo quidem astante, et os aperiente, illudque devorante, illico fons sermonum a Deo proficiscentium scaturiit, compunctione et poenitentia plenus, timorem commemorans judicii, et secundi cum majestate adventus universorum Regis et Domini Jesu Christi, veri Dei nostri, ut reddat unicuique secundum opera sua (Matth. XVI; Rom. II). Praeterea etiam divinorum dogmatum rectitudinem ac veritatem libris mandavit.
CAP. III.--Alius autem quidam sanctorum senum, rursus in visione vidit angelorum agmina ex coelis divino jussu descendentia, et in manibus caput, id (0321C)est volumen intus et extra conscriptum tenentia. Et dicebant inter se: Cui debet liber iste committi? Et alius quidem hunc, et alii alios nominabant. Alii autem responderunt dicentes: Vere sancti et justi sunt isti: verumtamen nemini hoc volumen credi poterit, nisi Ephraem miti et humili corde. Viditque senex quod sancto Ephraem tradidissent 168 caput. Et surgens mane, audivit ex ore ipsius aptissimos pro aliorum instructione sermones, omnis compunctionis et timoris divini, velut ex fonte aliquo scaturiente, profluentes. Et agnovit senex, a Spiritu sancto illa suggeri, quae ex illius ore manabant.
CAP. IV.--Captus est autem desiderio sanctus hic Pater noster Ephraem visendae Edessenorum urbis, oravitque Deum dicens: Domine Jesu Christe, (0321D)dignare me videre civitatem illam, et cum ingrediar, obviam mihi habere merear hominem ejusmodi, qui mecum a Scriptura sermonem exordiatur. Et ingredienti (0322A)jam ei in locum, et pertranseunti portam civitatis, occurrit mulier, quae in civitate erat meretrix: quam aspiciens servus Dei Ephraem, indoluit, sic secum loquens: Domine Jesu Christe, despexisti preces servi tui Ephraem; quo pacto enim haec de Scriptura mecum disserat? Substitit autem meretrix, intuens illum. Ad quam sanctus: Dic mihi, puella, quid subsistis, et ita intentis in me intueris oculis? Cui respondens meretrix, ait ad eum: Intueor te, quia ego mulier ex te viro sumpta sum. Tu autem ne me intuearis, sed terram ex qua tu vir sumptus es. Quae cum audiret servus Dei Ephraem, suspexit, et glorificavit Deum, qui talem ei sapientiam dederat, ut ejusmodi ab ipsa responsum acciperet. Et cognovit suam a Deo nequaquam fuisse spretam (0322B)orationem. Veniensque in urbem, diversatus est ibi.
CAP. V.--Casu autem juxta ejus hospitium alia meretrix habitabat: quae, cum ille per complures dies in urbe commoraretur, dixit ad eum: Benedic, domine abbas. Et fixis oculis fenestram intuens, vidit illam prospicientem, aitque ad eam; Deus benedicat tibi. Ad quem illa: Quid tuo deest septo atque domicilio? Cui sanctus: Tres lapides et argilla modica, ut fenestra obstruatur, per quam prospicis. Cui ipsa respondit, dicens: Cum primum te alloquor, rejicis me, ego dormire tecum cupio, et tu vel a collocutione me excludis? Respondens autem illi servus Dei Ephraem, ait: Si mecum dormire velis, veni quo dixero tibi, ut ibi simul dormiamus. Ad quem meretrix: Dic mihi, inquit, locum, et veniam. Et sanctus (0322C)ad illam: Si condormire mihi cupias, non poteris alio in loco, nisi in urbe media. Respondens autem illa, dixit ad illum: Et non erubescimus conspectum hominum? Et respondens magnus Ephraem, dixit ei: Si homines erubescimus, multo magis Deum erubescere simul et timere oportebit, qui novit etiam occulta hominum, quoniam ipse est, qui veniet judicaturus mundum, et redditurus unicuique secundum opera sua (Rom. II). Haec audiens meretrix, compuncta est ex verbis illius; et accedens procidit ante pedes ejus, plorans, dicensque: Serve Dei, deduc me in viam salutis, ut a multis meis malis operibusque improbis liberer. Sanctus autem senex multis eam admonens ex sacra Scriptura, confirmansque illius poenitentiam, misit ipsam in monasterium, et (0322D)salvavit ejus animam ex coeno flagitiorum.
CAP. VI.--Et discedens a civitate illa, venit Caesaream Cappadociae, ubi ingressus templum, reperit (0323A)sanctum Basilium archiepiscopum concionantem ad populum, et coepit magna voce beatissimus Ephraem praedicare eum. Dicebant autem quidam de turba: Quis est iste peregrinus, qui sic laudat episcopum; quippe adulatur ipsi potius, ut aliquid ei largiatur. Peracta autem jam concione, ait Basilius: Accersite ad me hominem, qui insistebat laudando me. Et accersito eo, dicit ipsi: Quid ita instanter vociferabaris laudando me, domine Ephraem? Respondens autem sanctus senex, dixit: Ideo perseverabam clamando, et laudando te, quia aspiciebam immaculatam columbam stantem in humero tuo dextero, et in aures tibi suggerentem quae populo concionabaris. Magnus autem Basilius Spiritu sancto plenus, ipsum agnovit, et dixit ad eum: Tu ne Ephraem es (0323B)Syrus? Vere quemadmodum intellexi, sic et in te comperi, quietis amator. Scriptum habetur in propheta David: Ephraem fortitudo capitis mei (Ps. LIX, CVII). Nam mansuetudo tua atque clementia, et simplicitas clara est, velut lumen apparens omnibus.
CAP. VII.--Alibi rursus transeunte sancto Ephraem, fraudulenter accessit ad ipsum meretrix, quae assentatorie eum ad turpem pertrahere nitebatur commistionem; sin minus, saltem ut ad indignationem ipsum commoveret, quod nemo unquam illum vidisset iratum. Qui dixit ad illam: Sequere me. Cum autem jam appropinquaret ad locum a magna civitatis turba frequentatum, dixit ad eam: Isto in loco veni, faciamus uti cupis (Pelag., libello X, n. 21). At illa videns turbam, dicit ad eum: Quomodo poterimus (0324A)istud hic agere, in tanta hominum praesentia? nonne nos pudet? Et ait ad illam: Si homines erubescis, quanto magis erubescere oportet Deum, abscondita tenebrarum redarguentem (I Cor. IV). At illa confusa, re infecta abiit, nihil perficere cum illo valens, et ne ad iram quidem eum concitare.
CAP. VIII.-- 169 Atque ista sunt certamina Magni Ephraem. Vir enim erat clemens ac patiens, mansuetus, purus ac simplex, in cognitione divina velut omni fuco carens, secundum quod scriptum est (Job. I), demissus atque modestus, humilis et compunctione plenus, supra fidem; ut etiam ipso tacente, vel ex solo aspectu intuentes ipsum docere videretur. Totus precibus ad Deum fundendis intentus erat. Hic igitur sanctus pater noster, post vitam (0324B)bene beateque peractam, et cum se exemplum divinae virtutis exhibuisset, plurimosque sanctae doctrinae sermones exposuisset, praescius sui obitus, composuit testamentum ad discipulos, et quoscunque monachos, de futuris eos commonefaciens, et sic modicum aegrotans, quievit in Domino, a monachis eremi sepulturae traditus. Precibus igitur et intercessione sancti Ephraem, dignetur et nos peccatores Christus Deus noster facere imitatores divinae vitae ipsius, per quam consequi possimus misericordiam, et remissionem peccatorum nostrorum, in quae collapsi sumus. Quoniam ipsi Christo et Deo nostro convenit omnis honor et adoratio, cum Patre, et sancto ac vivifico Spiritu, in saecula saeculorum. Amen.