VENERABILIBVS FRATRIBVS ARCHIEPISCOPIS ET EPISCOPIS ALIISQVE LOCORVM ORDINARIIS IN POLONIAB REGNO, ET RUSSICI IMPERII REGIONIBVS MORANTIBVS GRATIAM ET COMMVNIONEM CVM APOSTOLICA SEDE HABENTIBUS.
PIVS PP. IX.
VENERABILES FRATRES
SALVTEM ET APOSTOLICAM BENEDICTIONEM
Ubi Urbaniano in Collegio christianae fidei propagandae huius almae Nostrae urbis die 24 proximi
mensis Aprilis invicto Christi martyri S. Fideli a
Sigmaringa sacro vehementer lamentati sumus, Venerabiles Fratres, miseram, et numquam satis deplorandam Poloniae Regni conditionem, et male consultum motum ibi contra Potentissimum Principem
excitatum, significavimus etiam, Nos in publicis ephemeridibus legisse severissima sane consilia a Russico
Gubernio suscepta non solum ad eumdem motum
comprimendum, verum etiam ad catholicam religionem eodem in Regno sensim extirpandam. Atque
eodem tempore manifestavimus, oportere huiusmodi
tristissimos nuncios indubitato modo, ac maiore auctoritate comprobari, quandoquidem publicis ephemeridibus plena fides adhiberi semper nequit. Nunc
vero ex pluribus variisque fide dignis testimoniis ad
Nos perlatis cum incredibili animi Nostri dolore agnovimus, Venerabiles Fratres, verissimas esse acerbi
tates, quibus a Russico Gubernio catholica Ecclesia
eiusque ministri, et cultores magis in dies divexantur ac lacerantur. Etenim certo scivimus, idem Gubernium iamdiu catholicae Ecclesiae summopere in
fensum, omnesque ad funestissimum schisma per
trahere exoptans, excitatae perturbationis praetextu
sanctissimam nostram religionem, omnesque catholicos quibusque modis acriter insectari. Hinc, Conventione cum Nobis, et hac S. Sede inita numquam
plenae executioni mandata, ac publicis pactis de
catholica religione in Poloniae Regno tuenda plane
despectis, plurimisque editis legibus et decretis rei
catholicae maxime adversis, Gubernium idem nunquam intermisit catholica scripta interdicere, et libros , ephemeridesque catholicae doctrinae omnino
repugnantes, et in Christi hic in terris Vicarium ,
et Apostolicam hanc Sedem summopere iniuriosas,
atque ad Polonum praesertim populum depravandum
accommodatas disseminare, et communicationem cum
Nobis, et hac Apostolica Sede praepedire, et iuramentum divinis legibus contrarium praescribere, et
populum contra catholicos sacerdotes excitare , et
prohibere, ne praedicari ac doceri queat discrimen,
quod inter catholicam veritatem et schisma inter
cedit , et gravissimis constitutis poenis impedire ,
quominus aliquis ex infelici schismate emergere, et
ad catholicae Ecclesiae sinum redire possit. Hinc Religiosi viri ex suis Coenobiis deturbati, eorumque
monasteria militaribus stationibus destinata, et catholici Episcopi a sua Dioecesi abrepti , et exilio
multati, et innumeri fere catholici graeci ritus subdolis quibusque machinationibus iamdiu in schisma
violenter tracti, et impediti ad redeundum in catholicae Ecclesiae gremium , veluti exoptarent, ac
innumerabiles etiam latini ritus catholici per mixta
praesertim matrimonia catholicae Ecclesiae erepti,
et pueri catholicis parentibus orbati, sub tutelae prae
textu, in longinquas regiones amandati, a catholico
cultu avulsi, et in schismatis discrimen adducti. Hinc
innumeri cuiusque generis, aetatis, sexus et conditionis catholici summopere afflicti, et in remotissi
mas terras transducti , et catholicorum templa direpta, polluta, ac in cultum acatholicum, vel in militares stationes conversa , et catholici sacerdotes
miserandum in modum vexati, suisque bonis spoliati
ad tristem paupertatem redacti , ac vel in exilium
pulsi, vel in carcerem detrusi vel etiam necati, proptereaquod in acie vulneratis, morientibusque sacri
ministerii opem, auxiliumque ferre haud omiserunt.
Accedit etiam, ut cum Presbyteri, tum laici in exilium missi omni sanctissimae nostrae religionis so>
latio, praesidioque carere debeant, utque Lithuaniae
catholicis optio data fuerit vel exsules abeundi in
disiunctissimas regiones , vel deficiendi a catholica
religione. Haec et alia sane lugenda a Russico Gubernio contra catholicam Ecclesiam indesinenter patrantur. Equidem Nos immenso moerore confecti
lacrimas continere non possumus, cum videamus,
Vos, Venerabiles Fratres, ac dilectos filios fideles
catholicos omnibus illis gravissimis insectationibus
obnoxios, quibus commemoratum Gubernium catholicam fidem et religionem tum in Poloniae Regno,
tum in aliis praesertim illius Imperii regionibus ad
ultimum discrimen adducere conatur.
At etiam in hoc acerrimo bello a Russico Gubernio catholicae Ecclesiae, eiusque sacris iuribus ,
ministris, rebusque illato, alium novum prorsus in
Ecclesiae fastis, et ante hunc diem inauditum ausum
lamentari, et exprobrare 4 cogimur, Venerabiles Fratres. Siquidem Gubernium idem non solum Vene
rabilem Fratrem Sigismundum egregium, omnique
laude dignum Varsaviensem Archiepiscopum a suo
grege divulsum in longinquas regiones amandavit,
verum etiam non dubitavit decernere, eumdem Venerabilem Fratrem episcopali in Varsaviensem Dioecesim auctoritate et iurisdictione esse privatum, et
neminem e sua Dioecesi cum ipso posse communicare , et in eius locum sufficere, veluti Dioecesis
administratorem Dilectum Filium Paulum Rzewuski
eius Vicarium Generalem, et Episcopum Prusensem
in partibus Infidelium iam a Nobis electum ac Soffraganeum eiusdem Varsaviensis Antistitis designa
tum. Verba quidem desunt, Venerabiles Fratres, ad
buiusmodi factum reprobandum ac detestandum.
Ecquis enim non vehementissime mirabitur, cuna
sciat eo devenisse Russicum Gubernium, ut perpe
ram autumet et audeat, Episcopos, quos Spiritus
Sanctus posuit regere Ecclesiam Dei, sacra eorum
auctoritate ipsis a Deo tradita, et nullo prorsus
modo laicac potestati unquam obnoxia privare, eosque
a propriae Dioecesis regimine et procuratione amovere? Dum autem haec reprobamus et damnamus,
eodem tempore clare aperleque declaramus, nemi
nem memoratae ordinationi posse obedire, omnesque
Varsaviensis Dioeceseos fideles debere eidem Venerabili Fratri Sigismundo sedulo obtemperare, qui ve rus, legitimusque est Varsaviensis Antistes.
Nihil vero dubitamus, quin idem Dilectus Filius Paulus Rzewuski sui officii probe memor huiusmodi Russici Gubernii mandato minime obsequens pergat Vicarii Generalis munere fungi sibi commisso a Venerabili Fratre Sigismundo Archiepiscopo Varsaviensi suo legitimo Antistite, eique in omnibus diligentissime obedire.
lam vero, Venerabiles Fratres, dum caelum ac terram testes invocando, de omnibus, quae in Poloniae regno, aliisque Russici Imperii regionibus contra catholicam Ecclesiam, eiusque sacrorum Antistites, ministros , iura , patrimonium , ac dilectos ipsius Ecclesiae filios gesta sunt et geruntur, vehementer expostulamus, et etiam atque etiam querimur persecutionem, quam Russicum Gubernium contra Ecclesiam gerere non desinit, absit, ut ullo modo probare velimus male consultos motus in Polonia misere excitatos. Omnes enim norunt quanto studio catholica Ecclesia semper inculcaverit, ac docuerit, omnem animam subditam esse potestatibus subli mioribus, omnesque civili auctoritati subiectos esse, debitamque obedientiam praestare omnino debere in iis omnibus, quae Dei, eiusque Ecclesiae legibus non adversantur. Equidem summopere dolendum, huiuscemodi motus Russico Gubernio ansam dedisse ad catholicam quotidie magis divexandam, et opprimendam Ecclesiam.
Dum autem eiusmodi christianae, civilique rei- publicae funestissimos motus reprobamus ac damnamus, haud possumus, quin omnibus summis popu lorum Principibus vehementer inculcemus, ut quantum in ipsis est, omnia conentur, ne in eos gravissima illacadant divinae sapientiae ad reges verba:
« Quoniam data est a Domino potestas vobis, et » virtus ab Altissimo, qui interrogabit opera vestra,
» et cogitationes scrutabitur; quoniam cum essetis » ministri regni illius, non recte iudieastis, nec cu» stodistis legem iustitiae, neque secundum volun» talem Dei ambulastis; horrende et cito apparebit » vobis, quoniam iudicium durissimum his, qui » praesunt, fiet, exiguo enim conceditur misericordia » potentes autem potenter tormenta patientur » [1] Atque etiam omnes summos Principes maiore, qua possumus, animi Nostri contentione hortamur et rogamus, ut aliquando intelligere, animadvertere, ac noscere velint quod populi, cum a sanctissima nostra religione, eiusque salutari doctrina, atque a debita erga Deum, eiusque Eeclesiam, et leges obedienlia, et a libera cum hac S. Sede communicatione amoti fuerint, tum perniciosissimis quibusque erroribus, vitiisque depravantur, et iccirco evenit, ut udem populi, timore et pietate erga Deum sublata, suavique religionis iugo exuto, et plane abjecta obodientia, quae Deo, eiusque Ecclesiae et legibus o- mnino debetur, in effrenatam vivendi, agendique licentiam misere prolabantur, et ambulantes secundum sua desideria in impietatibus dominationem spernant, maiestatem blasphement, et contra Principes insurgant eisque obedire recusent.
In summa vero animi Nostri raoestitia ob tantam malorum congeriem, quae Vos, Venerabiles Fratres, et fideles curae vestrae commissos premit, non parum certe Nos reficit et consolatur egregia vestra in Ecclesia tuenda, tantisque ia laboribus , aerumnisque propter catholicam fidem perferendis virtus et constantia. Et quoniam optime nostis , beatos esse, qui persecutionem patiuntur propter iustitiam, ac pulcherrimum et gloriosissimum esse pro nomine lesu contumeliam pati, euuique salvum fieri, qui perseveravit usque in finem, iccirco nihil dubitamus, quin Vos, Venerabiles Fratres, confortati in Domino, et in potentia virtutis eius per gatis animo invicto pro Dei, eiusque sanctae Ecclesiae defensione, animarumque salute fortiter di micare, memoria repetentes « quod non sunt con:» dignae passiones huius temporis ad futuram glo» riam, quae revelabitur in nobis [2]» . Atque ic circo has Vobis scribimus Litteras,quibus Episcopalem vestram in tantis tolerandis angustiis fortitudinem, et in grege' vestrae curae concredito vigilantiam magis magisque in Domino excitamus, ut nullis curis, nullis consiliis, nullisque laboribus parcere unquam velitis, quo fideles Vobis commissi abstinentes se ab omni specie mali, nullisque deterriti periculis in catholicae fidei et religionis professione quotidie magis stabiles et immoti permaneant, et .nunquam ab eiusdem fidei, religionisque hostibus se decipi, et in errorem induci patiantur. Ac ipsos fideles Vobis concreditos, Nobisque carissimos omni paterni animi Nostri affectu et studio monemus, exhorta mur, et obtestamur, ut catholicam fidem, religionem ac doctrinam, quam singulari Dei beneficio acceperunt, constantissime profitentes , et cetera omnia posteriora existimantes per semitas mandatorum Dei sedulo ambulent, iisque omnibus instent operibus, quae caritatem vel in Deum, vel in proximum praeseferunt, quaeque catholicae Ecclesiae filios om nino decent.
Persuasissimum autem Vobis sit, Nos in humi litate cordis Nostri ferventissimas diu noctuque sine intermissione clementissimo misericordiarum Patri et Deo totius consolationis offerre preces, ut 'Vos induat virtute ex alto, ac divina sua dextera pro tegat, custodiat, defendat, et exurgens iudicet causam suam, et Ecclesiam suam sanctam a tantis, quibus istic divexatur, calamitatibus eripiat, et inimicorum suorum superbiam elidat, eorumque contumaciam omnipotenti sua virtute prosternat, et uberrima quaequae suae Bonitatis dona super Vos et fideles Vobis traditos propitius semper effundat. Atque horum auspicem, et certissimum peculiaris, qua Vos in Domino complectimur, benevolentiae pignus Apostolicam Benedictionem ex intimo corde depromptam Vobis ipsis, Venerabiles Fratres, cunctisque Clericis laicisque fidelibus vestrae vigilantiae concreditis peramanter impertimus.
Datum ex Arce Candulphi die 30 Iulii Anno 1864.
Pontificatus Nostri Anno Decimonono.