Quantum redactiones paginae "In categorias Aristotelis commentaria" differant

[unchecked revision][unchecked revision]
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Linea 1:
{{titulus2
|Scriptor= Anicius Manlius Torquatus Severinus Boethius
|OperaeTitulus= In categorias Aristotelis commentaria
|OperaeWikiPagina= In categorias Aristotelis commentaria
|Annus= <!-- Annus/Saeculum -->
|SubTitulus= commentarium in [[Scriptor:Aristoteles|Aristoteles]]
}}<div class=text>
 
== LIBER PRIMUS ==
<center> [[Anicius Manlius Torquatus Severinus Boethius|ANICII MANLII SEVERINI BOETHII]]
 
 
 
IN CATEGORIAS ARISTOTELIS COMMENTARIA</center>
 
 
 
 
==LIBER PRIMUS==
 
INTRODUCTIO
 
=== INTRODUCTIO ===
[159A] Expeditis his quae ad praedicamenta Aristotelis Porphyrii
institutione digesta sunt, hos quoque commentarios in praedicamenta
Line 224 ⟶ 221:
habeant, secundum ipsas singulorum rationes definitionesque
tractabitur.
 
=== [01] ===
==== DE AEQUIVOCIS ====
 
DE AEQUIVOCIS
 
AEQUIVOCA DICUNTUR QUORUM NOMEN SOLUM COMMUNE EST, SECUNDUM NOMEN VERO
SUBSTANTIAE RATIO DIVERSA, UT ANIMAL HOMO ET QUOD PINGITUR. HORUM ENIM
Line 400 ⟶ 395:
 
Et de aequiuocis hactenus; nunc de uniuocis pertractemus.
 
==== DE UNIVOCIS ====
 
UNIVOCA VERO DICUNTUR QUORUM ET NOMEN COMMUNE EST [167B] ET SECUNDUM
NOMEN EADEM SUBSTANTIAE RATIO, UT ANIMAL HOMO ATQUE BOS. COMMUNI ENIM
Line 430 ⟶ 424:
designationem Aristoteles qua [167D] speciebus species uniuocae sunt,
ut homo et bos, quae sub eodem sunt genere, sumpsit exemplum.
 
==== DE DENOMINATIVIS ====
 
DENOMINATIUA VERO DICUNTUR QUAECUMQUE AB ALIQUO, SOLO DIFFERENTIA
CASU, SECUNDUM NOMEN HABENT APPELLATIONEM, UT A GRAMMATICA GRAMMATICUS
Line 486 ⟶ 479:
definitio, ut homo, color, et quid. quid omnino a se et nominis
nuncupatione et definitionis ratione discretum est.
 
=== [02] ===
 
[02]
 
EORUM QUAE DICUNTUR ALIA QUIDEM SECUNDUM COMPLEXIONEM DICUNTUR, ALIA
VERO SINE COMPLEXIONE. ET EA QUAE SECUNDUM COMPLEXIONEM DICUNTUR SUNT
Line 508 ⟶ 499:
dico:
 
:Socrates ambulat
 
Socratem sum cum ambulatione complexus. Quod autem ait: EORUM QUAE
Line 830 ⟶ 821:
titulo inscripsimus, Arisiotelicam complexionem angulariter et per
latera designantes. [175B][175C]
 
=== [03] ===
 
[03]
 
QUANDO ALTERUM DE ALTERO PRAEDICATUR UT DE SUBIECTO, QUAECUMQUE DE EO
QUOD PRAEDICATUR DICUNTUR, OMNIA ETIAM DE SUBIECTO DICENTUR, UT HOMO
Line 851 ⟶ 840:
prior praedicatio, quae est:
 
:Homo albus est
 
secundum accidens [176A] est: namque accidens quod est album de
Line 1 067 ⟶ 1 056:
non praedicari non possunt. Quare nihil est in huiusmodi theoremate
quod ullo modo debeat emendari.
 
=== [04] ===
 
EORUM QUAE SECUNDUM NULLAM COMPLEXIONEM DICUNTUR SINGULUM AUT
SUBSTANTIAM SIGNIFICAT AUT QUANTITATEM AUT QUALITATEM AUT AD ALIQUID
Line 1 119 ⟶ 1 107:
si dixero:
 
:Socrates in foro
 
idcirco iam propositio est; sed si quis dicat:
 
:Socrates in foro ambulat
 
tunc fit propositio, quae aut affirmatio est aut negatio.
Line 1 143 ⟶ 1 131:
fiunt, [181C] ut:
 
:Socrates ambulat
 
nam et Socrates et ambulat uterque integer sermo est, et coniunctus
Line 1 161 ⟶ 1 149:
quoniam [181D] de his dictum est plene, ad tractatum substantiae
transeamus.
=== [05] ===
 
==== DE SUBSTANTIA ====
[05]
 
DE SUBSTANTIA
 
SUBSTANTIA AUTEM EST, QUAE PROPRIE ET PRINCIPALITER ET MAXIME DICITUR,
QUAE NEQUE DE SUBIECTO PRAEDICATUR NEQUE IN SUBIECTO EST, UT ALIQUI
Line 2 126 ⟶ 2 113:
Haec de substantia dicta sufficiant. Secundi uero uoluminis series ab
expositione inchoabitur quantitatis.
 
== LIBER SECUNDUS ==
 
 
=== INTRODUCTIO ===
 
LIBER SECUNDUS
 
INTRODUCTIO
 
[201B] Et si nos curae officii consularis impediunt quominus in his
studiis omne otium plenamque operam consumimus pertinere tamen uidetur
Line 2 145 ⟶ 2 128:
magis imitatione honestare. Aggrediar igitur et propositi sententiam
operis ordinemque contexam. [201C]
=== [06] ===
 
==== DE QUANTITATE ====
 
[06]
 
DE QUANTITATE
 
QUANTITATIS ALIUD EST CONTINUUM, ALIUD DISGREGATUM ATQUE DISCRETUM; ET
ALIUD QUIDEM EX HABENTIBUS POSITIONEM AD SE INUICEM SUIS PARTIBUS
Line 2 861 ⟶ 2 842:
transeamus. Post quantitatis tractatum tertium praedicamentum de
relatiuis ingreditor, quare relatiua hoc modo definit.
 
=== [07] ===
 
 
==== DE RELATIVIS ====
[07]
DE RELATIVIS
 
AD ALIQUID VERO TALIA DICUNTUR QUAECUMQUE HOC IPSUM QUOD SUNT ALIORUM
DICUNTUR, VEL QUOMODOLIBET ALITER AD ALIUD, UT MAIUS HOC IPSUM QUOD
Line 3 942 ⟶ 3 920:
adhortatio, nos quoque in aliis de his rebus dubitationes
solutionesque ponere minime grauabimur.
 
== LIBER TERTIUS ==
 
 
=== INTRODUCTIO ===
LIBER TERTIUS
 
INTRODUCTIO
 
[239A] Consueta in principio quaestio est cur post relationis
predicamentum disputationem qualitatis aggressus est, quod nimis
Line 3 992 ⟶ 3 967:
qualitate. [240A]
 
=== [08] ===
 
==== DE QUALITATE ====
[08]
 
DE QUALITATE
 
QUALITATEM VERO DICO SECUNDUM QUAM QUALES QUIDAM DICIMUR.
Line 5 041 ⟶ 5 015:
pluribus, annumerare generibus Qnocirca quoniam de qualitate tractatum
est, nos quoque orationis cursum ad reliqua praedicamenta uertamus.
=== [09] ===
 
==== DE FACERE ET PATI ====
 
[09]
 
DE FACERE ET PATI
 
SUSCIPIT AUTEM ET FACERE ET PATI CONTRARIETATEM ET MAGIS [261D] ET
MINUS; CALEFACERE ENIM ET FRIGIDUM FACERE CONTRARIA SUNT, ET CALEFIERI
Line 5 087 ⟶ 5 059:
IGITUR DE HIS GENERIBUS QUAE PROPOSUIMUS SUFFICIENTER DICTUM EST.
 
==== DE SITU ET POSITIONE ====
 
DE SITU ET POSITIONE
 
[262C] Positio quidem quoniam ipsa est alicuius, in iis quae sunt ad
aliquid, numerata est sed quoniam omnis res quae ab alio denominatur,
Line 5 108 ⟶ 5 078:
ponit exempla.
 
==== DE UBI ET QUANDO ====
 
Dicendum autem est breuiter de praedicatione quae est ubi et
Line 5 130 ⟶ 5 100:
secundum quando praedicamentum dicuntur.
 
==== DE HABERE ====
 
Habere autem est quoddam extrinsecus ueniens, neque innatum ei a quo
habetur, aliudque quam est illud ipsum a quo habetur, in se retinere,
Line 5 140 ⟶ 5 109:
omittendus est.
 
== LIBER QUARTUS ==
 
=== INTRODUCTIO ===
 
LIBER QUARTUS
 
INTRODUCTIO
 
[263B] Expeditis omnibus praedicamentis, cur praeter propositum operis
in hanc oppositorum disputationem sit ingressus, a multis ante
Line 5 188 ⟶ 5 154:
perfluum de habendi aequiuocatione tractasse.
 
=== [10] ===
 
==== DE OPPOSITIS ====
[10]
 
DE OPPOSITIS
 
QUOTIENS SOLENT OPPONI, DICENDUM EST. DICITUR AUTEM ALTERUM ALTERI
OPPONI QUADRUPLICITER, AUT UT AD ALIQUID, AUT UT CONTRARIA, AUT UT
Line 5 547 ⟶ 5 511:
rem ab aliqua re quadam separatione disiungit, ut est:
 
:Omnis homo est animal
 
animal enim ad hominem haec oratio iungit. Participat enim homo
proprio genere, scilicet animal, negatio uero:
 
:Homo lapis non est.
 
Disiungit enim naturam lapidis ab humanitate qui negat sed multa de
Line 5 797 ⟶ 5 761:
Terentiano docetur exemplo:
 
:A labore procliuem ad libidinem.
 
Sed quamquam difficilis sit transitus ad uirtutes a turpitudine
Line 5 992 ⟶ 5 956:
Aristoteles traduntur.
 
=== [11] ===
 
CONTRARIUM AUTEM EST BONO QUIDEM EX NECESSITATE MALUM (HOC AUTEM
MANIFESTUM EST EX UNAQUAQUE INDUCTIONE, UT SANITATI AEGRITUDO ET
Line 6 125 ⟶ 6 088:
numerata sunt.
 
=== [12] ===
 
DE MODIS PRIORIS
 
==== DE MODIS PRIORIS ====
PRIUS ALTERUM ALTERO DICITUR QUADRUPLICITER. PRIMO QUIDEM ET PROPRIE
SECUNDUM TEMPUS, SECUNDUM QUOD SCILICET ANTIQUIUS ALTERUM ALTERO ET
Line 6 273 ⟶ 6 235:
Sed quoniam de priori dictum est, nunc de his quae simul sunt incipit.
 
=== [13] ===
 
==== DE MODIS SIMUL ====
[13]
 
DE MODIS SIMUL
 
SIMUL AUTEM DICUNTUR SIMPLICITER ET PROPRIE [286D] QUORUM GENERATIO IN
EODEM TEMPORE EST; NEUTRUM ENIM NEUTRO PRIUS EST AUT POSTERIUS; SIMUL
Line 6 410 ⟶ 6 370:
idcirco nunc de motibus tractat, et sex numero esse pronuntiat.
 
=== [14] ===
 
==== DE SPECIEBUS MOTUS ====
[14]
 
DE SPECIEBUS MOTUS
 
MOTUS VERO SUNT SPECIES SEX: GENERATIO, CORRUPTIO, CREMENTUM,
DIMINUTIO, COMMUTATIO, SECUNDUM LOCUM TRANSLATIO. ALII QUIDEM MOTUS
Line 6 579 ⟶ 6 537:
expeditum est, habendi aequiuocationem quae sequitur explicemus.
 
=== [15] ===
 
==== DE MODIS HABERE ====
[15]
 
DE MODIS HABERE
 
HABERE SECUNDUM PLURES MODOS DICITUR AUT ENIM UT HABITUM VEL
AFFECTIONEM VEL ALIAM ALIQUAM QUALITATEM (DICIMUR ENIM SCIENTIAM
Line 6 633 ⟶ 6 589:
praedicationem quod sub se aliquas partes speciesque contineat.
 
<center>EXPLICIT FELICITER</center>
</div>
 
{{Textquality|25%}}
 
 
[[Categoria:Saeculi sexti opera]]
[[Categoria:Philosophia]]