- [§ 1]
Nomen generis neutri, numeri pluralis, si solum ponatur, elocutio figurata est, ut “vadit per lata camporum”, “natat per alta fluminum”, pro eo quod est: vadit per lata spatia camporum, natat per alta loca fluminum.
- [§ 2]
Item si sermo, qui solet iungi genitivo, iungatur ablativo, ut “homo vita optima”, “pater «pulchra prole»”, id est: homo vitae optimae, pater pulchrae prolis.
- [§ 3]
Item si, cum de temporum et locorum spatiis loquimur, accusativo potius quam ablativo utamur, ut “totam noctem sedi”, “abest milia decem”, id est: tota nocte sedi, abest milibus decem.
- [§ 4]
Item si sermo per se plenus nomen accipiat genitivi casus, ut “homo «integer vitae»”, “homo «sceleris purus»”, id est: homo integer, homo purus.
- [§ 5]
Item si utamur declinatione activa, cui passiva significatio est, ut «nox praecipitat»,«pavor insinuat», id est: praecipitatur nox, insinuatur pavor.
- [§ 6]
Item si utamur infinito modo tempore praesenti pro indicativo imperfecto, ut: «solam nam perfidus ille / te colere», «arcanos etiam tibi credere sensus»; id est: te colebat, tibi credebat.
- [§ 7]
Item si participio praeteriti temporis vel nomini iungas accusativum casum, ut “fessus membra”, «oculos suffusa», id est: fessa membra habens, oculos suffusos habens.
- [§ 8]
Item si utamur nomine loco adverbii, ut «torvum clamat», “horrendum resonat”, id est: torve clamat, horrende resonat.
- [§ 9]
Item si duobus modis verbi utamur sine alterius interpositione sermonis, ut «dat ferre», “concedit abscedere”, id est: dat ut ferat, concedit ut abscedat.
- [§ 10]
Item si verbum, quod accusativum casum regit, iungatur dativo, ut est «it clamor caelo», “dixerat illo”, id est: it clamor in caelum, dixerat in illum.
- [§ 11]
Item si pronomen componendum adiectione particulae quae est ‘–cumque’ nos geminaverimus, ut est «quisquis es armatus», «quanta quanta haec mea paupertas est», id est: quicumque es armatus, quantacumque est haec mea paupertas.
- [§ 12]
Item si in sermone, in quo possumus dicere ‘qualis’, dicamus ‘quid’, ut «quid morbi est», «quid mali est», id est: qualis morbus est, quale malum est.
- [§ 13]
Item si numerum per genitivum casum proferamus, ut “habeo mille hominum”, “potitus sum trium milium hostium”, id est: habeo mille homines, potitus sum tria milia hostes.
- [§ 14]
Item si pro fixae appellationis genitivo feminini generis, neutri mobilis genitivis utamur, ut «servantissimus aequi», “amans iusti”, id est: servantissimus aequitatis, amans iustitiae.
- [§ 15]
Item si per accusativum et ‘in’ prepositionem dicamus quod dicitur vulgariter per ablativum, ut “solutus in libidinem”, “fractus in luxuriam”, id est: solutus libidine, fractus luxuria.
- [§ 16]
Item si per genitivum proferamus, quod simpliciter per accusativum dicitur, ut est “natus perdendae rei publicae”, “genitus augendae civitatis”, id est: natus ad perdendam rem publicam, genitus ad augendam civitatem.
- [§ 17]
Item si ‘in’ ponamus pro ‘inter’, ut «in amicis habere», «leonem in primis ferire», id est: inter amicos habere, leonem inter primos ferire.
- [§ 18]
Item si ‘in’ ponamus pro ‘intra’, ut est “«in diebus paucis» fiet”, “in paucis mensibus veniet”, id est: intra paucos dies fiet, intra paucos menses veniet.
- [§ 19]
Item si ‘in’ prepositione detracta nomen et verbum copulemus mutato casu, ut “impressus caeno”, “inductus tectis”, id est: in caenum pressus, in tecta ductus.
- [§ 20]
Item si dicamus aliquem aliquid dixisse, et subauditione locum relinquamus, ut “Africani est”, “Catonis fuit”, id est: Africani est hoc dictum, Catonis fuit hoc studium.