Migne Patrologia Latina Tomus 137
Regularis concordia monachorum Anglicae nationis
Regularis concordia monachorum Anglicae nationis (Dunstanus Cantuariensis), J. P. Migne
Quomodo circa aegrotum fratrem agatur, qualiterque defunctum humo conveniat reddi.
Cum ad debitum communis fragilitatis exsolvendum quis vocatus fuerit, dum senserit se nimia invaletudine pergravari ita ut jam non possit portari, veniat frater ille ante abbatem vel cunctam congregationem, et infirmitatis suae causas exponat, et sic p. 0500C| omnium accepta benedictione ingrediatur domum infirmorum omnibus pro eo sollicitis in suis interventionibus; in ea itaque domo servitores sint Dei timore fraternoque amore ferventes, qui ei in quibuscunque indiguerit suppeditent, aut si necesse fuerit cum sollicito fratre famulorum adhibeatur obsequium. Frater autem ille infirmus, si senserit suam crevisse imbecillitatem, indicetur hoc conventui a fratre illius custode; ex eo ergo quotidie post matutinalem missam sacerdos casula exutus cum reliquis illius ministris missae, Eucharistiam ferentes praecedentibus cereis et thuribulo, cum omni congregatione eant ad visitandum infirmum canentes psalmos poenitentiales consequente litania, et orationibus ac unctione olei prima tantum die: demum p. 0500D| communicetur; quod si infirmitas lenigata fuerit, intermittatur et hoc; sin alias, prosequatur visitatio usque ad exitum: eo igitur in extremis agente pulsetur tabula conveniantque omnes ad tuendum exitum ejus, et initiens commendationem animae, Subvenite, sancti Domini, et reliqua juxta ordinem commendationis. Exempto autem homine lavetur corpus a quibus jussum fuerit: lotum induatur mundis vestimentis, id est interula, cuculla, caligis, calceis, cujuscunque sit ordinis, nisi, si vero fuerit sacerdos, circumdetur ei stola super cucullam si ita ratio dictaverit; inde defertur in ecclesiam, psallentibus cunctis, motisque omnibus signis, quod si ante lucem nocte, aut finitis tenebris in matutino p. 0501A| obierit si sepulturae impendenda praeparari possunt, ante refectionem fratrum sepeliatur peractis missarum celebrationibus; sin minus ordinentur fratres, qui sine intermissione psalmodiae vacent, residentes circa corpus die noctuque sequenti, donec mane facto corpus terrae commendetur: consummatis omnibus quae sepulturae officio debentur, ibidem incipientes septem poenitentiae psalmos revertantur ad ecclesiam, et prostrati coram sancto altari finiant eosdem psalmos pro fratre defuncto: dehinc per septem continuos dies plenario agatur vigilia offerentibus cunctis ad matutinalem missam, et omnibus horis regularibus finitis unum ex praescriptis prostrati canant psalmum, sequente oratione: exinde usque ad trigesimum diem more solito cum tribus p. 0501B| lectionibus agatur vigilia offerente uno choro ad missam, trigesimo vero die iterum plenarie, his tamen XXX diebus quotidie sacerdotum unusquisque secretis oratorii locis specialiter pro eo missas celebret: diaconi vero psalterium ex integro, subdiaconi quoque quinquagenarium devotissime psallant, si autem occupati una die nequiverint alia persolvant: mittatur etiam epistola ad vicina quaeque monasteria ejusdem depositionis denuntiatura diem, ut iste sit sensus:
Domnus N. abbas monasterii N. cunctis sanctae Ecclesiae fidelibus tam praelatis, quam et subditis. « Cum cunctis maneat sors irrevocabilis horae, notum vobis esse cupimus de quodam fratre nostro N. quem Dominus de ergastulo hujus saeculi vocare dignatus p. 0501C| est die N., pro quo obsecramus obnixe ut sitis strenui interventores ad Dominum sentiatque in interventione quibus fuerat unitus in ordinis communione. »
Quod si ex alio monasterio noto ac familiari frater quis nuntiatus fuerit defunctus, conveniant pulsata tabula undique fratres, motis, uti praediximus, omnibus signis, VII poenitentiae prostrati in oratorio modulentur psalmos, hac subsequente oratione: « Satisfaciat tibi, Domine Deus noster, pro anima fratris nostri N. beatae Domini genitricis semperque virginis Mariae, et sancti Petri apostoli tui atque sancti Benedicti confessoris tui omniumque sanctorum tuorum oratio et praesentis familiae tuae devota p. 0501D| supplicatio, ut peccatorum omnium veniam quam precamur, obtineat, nec eum patiaris cruciari gehennalibus p. 0502A| flammis, quem ejusdem Filii tui Domini nostri Jesu Christi glorioso sanguine redemisti. Qui tecum, et cum Spiritu sancto, vivit et regnat in saecula saeculorum. »
Et agatur pro eo prima, tertia, septima, trigesima dies plenarie, reliquis sub brevitate, et nomen ejus notetur in anniversariis, at ex ignoto tantum commendatio animae, et una dies.
Si autem hi, qui valde necessarii sunt sive in spiritualibus, sive in corporalibus nimia praegravantur infirmitate, dum id a gerulo nuntiatum fuerit, illico pulsata tantummodo tabula omnes ad ecclesiam conveniant ac VII poenitentiae psalmos cum litaniis, et orationibus congruis pro eis cum magna diligentia perorent; de aliis vero infirmis ut supra p. 0502B| dictum est agatur.
Praefatus quidem rex ut hujus libelli epilogum, uti prooemium fideli ac rationabili exhortationis monitu coepit, orthodoxe concluderet, prudenti discutiens examine cum magno suae regiae potestatis imperio interdicens magnopere jussit, ut nemo abbatum vel abbatissarum sibi locellum ad hoc thesaurizaret terrenum, ut solitus census, quem indigenae Heriatua usualiter vocitant, qui pro hujus patriae potentibus post obitum regibus dari solet, unde pro eis saecularium imitatione dari posset, haberent, et sic Ananiae et Saphirae anathemate corruentes ad magnum suae animae detrimentum sanctae regulae praecepta peculiaria omnia prohibentia annularent, sed hoc tam sibi, quam cunctis successoribus suis pro p. 0502C| abbate vel abbatissa dari, in Christi, cujus vicarii sunt, ejusque genitricis Mariae, ac omnium sanctorum nomine aeterno prohibuit imperio, hoc autem benevola intentione hortando suasit, ut monasteriorum patres, matresque quaecunque super usus necessarios restaverint, per manus pauperum in coelestes cum magna et jugi compunctione recondant thesauros, quo corpore in terra degente, animus ibi conversando subsequens maneat, ubi thesauros ordine praemisit justissimo. Si quae vero priore obeunte superfuerint, subsequens abbas ut Sancti spiritus gratia instruxerit, non propinquis carnalibus vel tyrannis saecularibus secundum anterioris dictatum dividendo, sed necessitatibus fratrum ac pauperum subveniendo, ordinans cum fratrum p. 0502D| consilio, sapienter disponat.
(no apparatus)