Migne Patrologia Latina Tomus 63
EnnTic.Praece 63 Ennodius Ticinensis473-521 Parisiis J. P. Migne 1847 early modern edition, no apparatus this file was encoded in TEI xml for the University of Zurich's Corpus Corporum project (www.mlat.uzh.ch) by Ph. Roelli in 2013 Classical Latin orthography latin
Praeceptum
Nulli dubium est, hominem qui carnalis concupiscentiae illecebras sacri amator instituti, magistra vivendi arte domuerit, et praeceptorum falce coelestum erraticos palmites de conversationis suae radice sustulerit, vitali traditurus incendio, fructuosa plantaria ad supernum fovere valitura compendium, unde annuas divina jussa capiunt pensiones, et eum sicut sinceritate innocentiae, ita opinionis luce gratulari. Nec bonorum facem meritorum maledicentis credendum est exstingui posse conflatu: quomodo et si dente tangatur invidi splendor vitae, umbram venenatae oblocutionis excludit. Auctorem repetunt tenebrae, quae ad involvendum jubar aptantur: nitorem siderum nox infusa non obruit: ad genium claritatis proficit cum obscuritate conflictus: lunaris globi ministerium die recedente plus rutilat, et placet suo lumine, dum fugat alienum. Sub externum jus non mittitur, qui lucem facere, ut auctor, assumit. Sed quomodo noxiae mentes definitis se aestimant senioribus non teneri, putantes prophetarum praecepta dicentium: Os detrahentis eradicabitur, cum aetate veterescere; et valetudinem non habere per tempora? quasi novellis tantum timor debeatur statutis, et ad poenam reos lex annosa non teneat: cum temporum operator Deus, prophetae usus officio, et antiqua jusserit, et moderna disponat; et unus atque idem boni fabricator instituti, circa homines quod praemisit in parentibus, servet in posteris. Sed ad propositum revertamur. Exercentur quidem sanctae animae sermonibus aemulorum, et ad gloriae augmenta deputant, quidquid contra earum meritum accusator ingesserit: sicut doctor gentium clamat, homines oblocutionibus exerceri. Ut solent arbores quae ad terrae penetralia validis radicibus pervenerunt, despicere flabra ventorum, et certamina procellarum stabilitate propria animante contemnere: sic illi repudiantes superstitiosi quae impacta fuerit caligo figmenti, per sudum radios bonae conversationis ostendunt. Nam dum quis illorum objectis, conscientia teste, congreditur, ad triumphi spem interna aestimatione percurrit. Nos tamen quos pastoralis cura constringit, quibus tuendarum commissa est animarum diligentia, ne summorum quispiam minimorumque dispereat; maxime cum mali ipsius recens oculis offeratur exemplum, cum apostolicae sedis praesulem, et omnium pene Ecclesiarum gubernacula tractantem, per proximi tumultus incendium inimicorum rabies tali ore momordisset, et in ruinam suam aliquorum furor sine justa indignatione surrexerint. Hanc ergo volentes morborum desecare perniciem, ne in locum iniquae assertionis nostrorum aliquis negligentias aucupetur, et similitudine veritatis ad impugnationem fultus occurrat: qui, ut aiunt, viva hominum testimonia non formidant, dum quod nefas dictu est, convicti loco deputatur incautus, et fecisse scelus creditur, qui potuisse facere perhibetur. Nemo Dei oculos, quam hominis, judicat plus timeri: errorem creditur fovere solitudo, et profundam nequitiam incomitatus admittere: quasi coelo facinora penetralibus inclusa non pateant, et vindicari malum non queat, quod homo non respicit: credentes quod rem studii possint deputare necessitati: et dum homo homini custos est, alio maledicendi ordine, pudicitiam valeant accommodare formidini. Nos quidem vel ex una parte carpendi occasiones incidimus: nos supernae memores disciplinae, qualemcunque sacerdotalem dexteram volentibus perire porrigimus; et a ruinae praecipitio diabolicis actos stimulis retardamus: ut discant loquaces, vel post decreta praesentia religiosum amare silentium.
Nullum ergo sacerdotum, antiquis et modernis legibus obsequentem, nullumque levitarum, sine bene probata volumus in quocunque loci manere persona: vel quem substantiae exilitas non permiserit habere consortem, ipse concellaneus fiat alterius. Publicum sit apud religiosos omne quod geritur; clandestina repudietur obscuritas; multos habeat actuum conscios, qui Deo debet innocentiam. Videant aemuli, quia qui testes adhibet, vult probari: male deprehensa judicetur conversatio, quae non optat agnosci. Certe vel si mens sit recti conscia, vindicta dignus est, qui alii existit causa periculi: dum enim suspicionibus patefacit accessum, fit fraterni origo discriminis: et qui peccandi fomenta tribuit, ipse jugulum mortis impingit, ut ait divinus et beatus praeco: Noli detrahere, ne eradiceris. Confessor Ambrosius: Multi non dederunt errori locum, et dederunt suspicioni. Suspicio ista est interitus suspicantis, et quam non caret peccato qui dederit. Unde mansuro cum Dei et Redemptoris nostri ordinatione constituto sancimus, apostolicae sedis beati Petri, vel praesulis ejus auctoritate papae subnixi, quae vitia desiderat radicitus amputari, ut nullus religiosorum de memoratis ordinibus, aliter quam praefati sumus, audeat conversari; vel quicunque praesumpserint, cum amissione pudoris honorum damna sustineant. Quomodo grande malum est, dicatam Deo personam salutaribus monitis non parere. Nullus secum extraneas habeat mulieres praeter personas canonibus designatas; ne agendo taliter, etiamsi vita sit innocens, damnum opinionis incurrat.