Pagina:Vico, Giambattista – Il diritto universale, Vol. II, 1936 – BEIC 1961223.djvu/203

Haec pagina emendata est
461
secunda epocha temporis obscuri


atque inde postremo «haruspicina» appellata, atque indidem «ara» ipsa: non ab ἀρή, «votum», quod temere grammatici; sed qua nos dicimus ratione: quia in primis aris prima vota, prima ἀρατήματα, primi homines sacri caesi sunt.

Fines agrorum «arae».

[27] «Aras» autem primitus fines agrorum dictos docet Celebris, apud Sallustium[1], historia de aris Philenorum, quae in cyrenaica regione fuere finis imperii carthaginiensium Aegyptum versus, in illa terrarum vastitatem a Philenis fratribus definitus. Hinc in geographia tot urbes ubique «Ara» vel «Arae» appellatae. Quin in Sacro Codice, notante Cellario[2], «Aram» primum et universale vocabulum urbium ac regionum fuit. Etenim quo sono graecis ἀρή, «votum», latinis «hara», prima h aspirata, «septum», hebraeis ultima h aspirata, הָוָת, «arali», carpsit; unde דֲוִ «ari», «leo»; et אֲרָם «aram», nomen proprium viri, a quo «Aramia» Syria dicta et אֲרַמִּי «aramaeus» syrus, et ab eadem origine אַרְמוֹן, «armon», arx, unde forsan «arma», quia arcent, et «armon», «palatium», «turris regia», forsan a septorum palis, a quibus palis forsan Pales, pastorum dea. Hinc «ad aram confugere» confugere ad asylum.

«Ara clementiae» atheniensium — Sex asyla hebraeorum —
Curia romana — Ara sociorum.

[28] Ex quibus omnibus celeberrima atheniensibus mansit «Ara miserorum sive infelicium» dicta, quam Herculis posteri constituisse a graecis traduntur: argumentum gentis praeter ceteras humanissimae, quo merito super alias nationes se extollebant, quod inter ipsos asylum omnibus miseris profugisque sanctum et inviolatum pateret: quo forsan exemplo omnia templa graecis vocantur «asyla». At apud hebraeos

  1. De bello iugurthino [79, e cfr. 19].
  2. In Geographia antiqua, lib. III, cap. 12 [Notitiae orbis antiqui tomus alter, Lipsiae, 1706, p. 459].