Pagina:Spinoza - Éthique, trad. Appuhn, 1913.djvu/626

Haec pagina emendata est
622
éthique


nare potest (vide Schol. Prop. 10 et insuper Prop. 12, 13 et 14 hujus). Sed ut hæc Mentis in affectus potentia melius intelligatur, venit apprime notandum, quod affectus a nobis magni appellantur, quando unius hominis affectum cum affectu alterius comparamus, et unum magis quam alium eodem affectu conflictari videmus ; vel quando unius ejusdemque hominis affectus ad invicem comparamus, eundemque uno affectu magis quam alio affici sive moveri comperimus. Nam (per Prop. 5 p. IV) vis cujuscunque affectus definitur potentia causæ externæ cum nostra comparata. At Mentis potentia sola cognitione definitur, impotentia autem seu passio a sola cognitionis privatione, hoc est ab eo, per quod ideæ dicuntur inadæquatæ, æstimatur ; ex quo sequitur, Mentem illam maxime pati, cujus maximam partem ideæ inadæquatæ constituunt ita ut, magis per id, quod patitur, quam per id, quod agit, dignoscatur ; et illam contra maxime agere, cujus maximam partem ideæ adæquatæ