pacem petierunt. Quam cum Regulus nisi iniquis condicionibus dare noluisset, redintegrato bello Romani a Poenis Xanthippo[1] duce devicti sunt, dux ipse Regulus captus. Is postea Romam missus ut de permutandis captivis[2] ageret, apud senatum dixit, se ex illa die qua in potestatem Poenorum venisset, Romanum esse desiisse. Patribus etiam suasit ne pax cum Poenis fieret; illos enim fractos tot casibus spem nullam habere; neque se tanti[3] esse ut tot milia captivorum propter unum senem redderentur. Eum, ut promiserat, in Africam reversum Poeni cum eruciatu necavisse dicuntur.
45.—Diu cum ancipiti Marte[4] pugnatum esset, Poeni proelio navali magno cum detrimento victi sunt. Terrestribus eorum copiis tum praeerat Hamilcar, vir clarissimus, idem artis bellicae peritissimus. Is Poenis quiete opus esse ratus quo facilius[5] copiae conscriberentur quibus Romanos terra adorirentur,[6] cum mari plurimum possent, civibus suasit ut pacem peterent. Cum et Romanos belli taederet pacem impetraverunt iis condicionibus, ut multum pecuniae Romanis penderent[7] Siciliamque relinquerent. Neque tamen Romanos neque Poenos fefellit fore ut iterum dimicandum esset; crescentibus enim utriusque civitatis opibus copiisque, altera alteri nocitura erat,[8] neque fieri poterat ut orbis terrarum ambabus sufficeret.[9]
46.—Iam supra demonstravimus bello finem impositum esse quod utramque gentem belli poeniteret, et Hamilcar exercitum vellet conscribere. Nam civibus persuasit ut in Hispaniam cum exercitu contra barbaros mitteretur, ita modo vinci posse Romanos ratus si Poeni iis disciplina[10] militari antecellerent, id quod usu effici posse[11] speravit. Cum iam in eo erat ut proficis-
- ↑ Xanthippo—this officer was a soldier of fortune, a Greek by birth, who had long served in the Carthaginian army, which in a great measure consisted of mercenaries.
- ↑ de permutandis captivis—‘about an exchange of prisoners.’
- ↑ tanti—‘so valuable,’ understand pretii.
- ↑ ancipiti Marte—‘with doubtful success.’
- ↑ quo facilius—6, note.
- ↑ adorirentur—subj. after quibus, which has a consecutive force = tales ut iis.
- ↑ penderent—distinguish between pendo and pendeo.
- ↑ nocitura erat—‘was certain to injure.’
- ↑ ut—sufficeret—subject to fieri poterat; 22, note.
- ↑ disciplina—abl. of respect.
- ↑ posse—There is no future infinitive of posse. Verbs of hoping and promising naturally take one.