Pagina:Recueil des Historiens des Gaules et de la France, tome1.djvu/43

xxxiij

PRÆFATIO.

Galliæ Lugdunensis populos exceperis, Britones nimirum maritimos, qui hucusque Celticum sermonem conservarunt. Non tamen Galli adeò linguam Romanam suam fecerunt, ut veterem et patriam prorsus rejecerint : innumeras enim Celticas voces retinuerunt, et etiamnum retinent. Et certè Antonio Primo, Vespasiani partium acerrimo propugnatori, Tolosæ nato cognomen in pueritia Becco fuerat, ut refert Suetonius[1], qui addit : Id valet Gallinacei rostrum. Quæ vox hodieque apud nos in usu est, sed non pro Gallinacei tantùm, sed cujusvis etiarii alterius avis rostro. Massilienses, à Phocæis Joniæ in Asia populis oriundi, non tantùm Græcè loquebantur, sed et studium Græcarum litterarum in Gallis adeò excitarunt[2], ut etiam contractuum formulas Græcè conscriberent. Imò nobilissimis etiam Romanis persuaserunt, ut discendi studio pro Atheniensi peregrinatione Massiliensem amplecterentur. Romani et Galli, qui Massiliam discendi causa conveniebant, eò suam linguam advexere. Hinc Massilienses, teste Isidoro[3], Varro trilingues esse dicit, quod et Græcè loquerentur et Latinè et Gallicè, id est Celticè. Rhodii apud Titum Livium dicunt se audisse, Massilienses in eo honore, in ea meritò dignitate apud Romanos esse, ac si medium umbilicum Græciæ incolerent : eosque non sonum modò linguæ, vestitumque et habitum, sed ante omnia mores et leges et ingenium sincerum integrumque à contagione accolarum servasse. Qui- In Vitellio, pag. 372. Strabo lib. 4. pag. 9. Lib. 37. pag. 353.

Tom. I.

E