11. Prīmō annō imperiī suī Agricola in Cambriā bellāvit, ubi magnam victōriam ab Ordovicibus reportāvit. Hanc gentem ferē tōtam trucīdāvit, sī Tacitus vēra affirmat. Tum īnsulam Monam occupāvit. Nāvēs eī dēerant; sed sub signīs Rōmānīs nōnnūllae cohortēs Batāvōrum mīlitābant. Hī perītī erant natandī, et trāns fretum natāvērunt. Tertiō annō Agricola contrā Brigantēs aliāsque gentēs septentriōnālēs Britanniae bellāvit. Sextō annō classem comparāvit. Dum haec ōram maritimam Calēdoniae explōrat, ipse cum cōpiīs pedestribus et equestribus per Devam et Luguvallium in Calēdoniam usque ad Clōtam et Bodotriam penetrat. Tōtam regiōnem castellīs firmat. Sed Caledoniī trāns Clōtam et Bodotriam, velut in alteram īnsulam, sē congregant. Proximō annō Rōmānī in partēs interiōrēs Calēdoniae penetrant. Ibi, prope Montem Graupium, dux Calēdonius, Galgacus vel Calgacus nōmine, suōs ad proelium hīs verbīs incitat.
12. “Haec pugna, ut spērō, causa lībertātis perpetuae tōtae Britanniae erit. Nōbīs Calēdonibus servitūs adhūc ignōta est. Hī montēs, hae silvae, haec maria nōbīs lībertātem dedērunt. Sed nunc in hunc angulum remōtum Britanniae Rōmānī penetrāvērunt. Adsunt, velut lupī saevī; nec Oriēns nec Occidēns eōs satiāvit. Nē mare quidem nostrum ā perīculō classis Rōmānae tūtum est. Terrā marīque hanc īnsulam oppugnant. Itaque nūllam veniam exspectāte, sī illī in hōc proeliō victōriam reportāverint. Vōs ipsōs et uxōrēs līberōsque vestrōs trucīdābunt vel in servitūtem
