tia, piratis etiam omnium mortalium hostibus transitus ferme tenentibus ; ut hodie quædam in suo quisque tractu,
ex eorum commentariis, qui nunquam eo accessere, verius
noscat, quam indigenarum scientia : nunc vero pace tam
festa, tam gaudente proventu rerum artiumque principe,
omnino nihil addisci nova inquisitione, immo ne veterum
quidem inventa perdisci. 3Non erant majora præmia, in
multos dispersa fortunæ magnitudine : et ista plures sine
præmio alio, quam posteros juvandi, eruerunt. Namque
mores hominum senuere, non fructus : et immensa multitudo
aperto, quodcumque est, mari, hospitalique littorum omnium appulsu, navigat, sed lucri, non scientiæ
gratia ; 4nec reputat cæca mens, et tantum avaritiæ intenta,
id ipsum scientia posse tutius fieri. Quapropter scrupulosius,
quam instituto fortassis conveniat operi, tractabo
ventos, tot millia navigantium cernens.
XLVI.
1(
xlvii.) Veteres quatuor omnino servavere, per totidem mundi partes (ideo nec Homerus plures nominat), hebeti, ut mox judicatum est, ratione : secuta ætas octo addidit, nimis subtili et concisa proximis inter utramque media placuit, ad brevem ex numerosa additis quatuor. Sunt ergo bini in quatuor cæli partibus. Ab oriente æquinoctiali Subsolanus, ab oriente brumali Vulturnus : illum Aphelioten, hunc Eurum Græci appellant.
2A meridie Auster, et ab occasu brumali Africus : Noton, et Liba nominant. Ab occasu æquinoctiali Favonius, ab occasu solstitiali Corus : Zephyrum, et Argesten vocant. A septemtrionibus, Septemtrio, interque eum et exortum solstitialem, Aquilo : Aparctias, et Boreas, dicti. Numerosior ratio quatuor his interjecerat ; Thrascian, media regione inter septemtrionem et occasum solstitialem ; itemque Cæcian, media inter Aquilonem et exortum æquinoctialem, ab ortu solstitiali ; Phœnician media regione inter ortum brumalem et meridiem ;
3item inter Liba et Noton, compositum ex utroque medium, inter meridiem et hibernum occidentem, Libonoton. Nec finis. Alii quippe Mesen nomine etiamnum addidere inter Boream et Cæcian et inter Eurum et Noton, Euronotum. Sunt etiam quidam peculiares quibusque gentibus venti, non ultra certum procedentes tractum, ut Atheniensibus Sciron, paulum ab Argeste deflexus, reliquæ Græciæ ignotus : aliubi elatior idem Olympias vocatur :
4consuetudo omnibus his nominibus Argesten intelligit. Et Cæcian aliqui vocant Hellespontian ; et eosdem alibi aliter. Item in Narbonensi provincia clarissimus ventorum est Circius, nec ullo violentia inferior, Ostiam plerumque recta Ligustico mari perferens :
