Pagina:Pline l'ancien - Histoire naturelle, Littré, T1 - 1848.djvu/143

Haec pagina emendata est
119
LIVRE II.


experimentis : afflantur alii sidere, alii commoventur, statis temporibus, alvo, nervis, capite, mente. Olea, et populus alba, et salices, solstitio folia circumagunt. 2Floret ipso brumali die suspensa in tectis arentis berba pulegii : rumpuntur intentæ spiritu membranæ. Miretur hoc, qui non observet quotidiano experimento, herbam unam, quæ vocatur heliotropium, abeuntem Solem intueri semper, omnibusque horis cum eo verti, vel nubilo obumbrante. Jam quidem lunari potestate ostrearum, conchyliorumque, et concharum omnium corpora augeri, ac rursus minui. 3Quin et soricum fibras respondere numero Lunæ exquisivere diligentiores : minimumque animal formicam sentire vires sideris, interlunio semper cessantem. Quo turpior homini inscitia est, fatenti præcipue jumentorum quorumdam in oculis morbos cum Luna increscere, ac minui. Patrocinatur vastitas cæli, immensa discreta altitudine in duo atque septuaginta signa. 4Hæ sunt rerum aut animantium effigies, in quas digessere cælum periti. In bis quidem mille sexcentas adnotavere stellas, insignes videlicet effectu visuve : exempli gratia, in cauda Tauri septem, quas appellavere Vergilias ; in fronte, Suculas ; Booten, qui sequitur Septentriones.

XLII.

1(xlii.) Extra has causas non negaverim exsistere imbres ventosque : quoniam humidam a terra, alias vero propter vapores fumidam exhalari caliginem certum eat ; nubesque, liquore egresso in sublime, aut ex aere coacto in liquorem, gigni. 2Densitas earum corpusque, haud dubio conjectatur argumento, quum Solem obumbrent, perspicuum alias etiam urinantibus in quamlibet profundam aquarum altitudinem.

XLIII.

1(xliii.) Igitur non eam inficias, posse in has et ignes superne stellarum decidere, quales sereno sæpe cernimus : quorum ictu concuti aera verum est, quando et tela vibrata stridunt. Quum vero in nubem pervenerint, vaporem dissonum gigni ut candente ferro in aquam demerso, et fumidum vorticem volvi : hinc nasci procellas. 2Et si in nube luctetur flatus aut vapor, tonitrua edi : si erumpat ardens, fulmina : si longiore tractu nitatur, fulgetra. His findi nubem, illis perrumpi. Et esse tonitrua impactorum ignium plagas : ideoque protinus coruscare igneas nubium rimas. Posse et repulsu siderum depressum, qui a terra meaverit, spiritum nube cohibitum tonare, natura strangulante sonitum dum rixetur, edito fragore quum erumpat, ut in membrana spiritu intenta.