20. “Multī mortuōs cremābant, sīcut Graecī et Rōmānī: exstant in Cantiō sepulchra cum urnīs pulchrē ornātīs. Exstant etiam nummī Britannicī, aureī, argenteī, aēneī. Esseda quoque fabricābant: nōn plānē inhūmānī erant, sī rotās ferrātās essedōrum et nummōs aureōs aēneōsque fabricāre poterant. Britannīs antīquīs magnus numerus gallōrum gallīnārumque erat; animī, nōn escae, causā cūrābant, ut Gāius Iūlius affirmat. Sed incolae mediterrāneōrum et Calēdoniī ferī et barbarī erant. Mortuōs humābant. Agrī cultūrae operam nōn dabant; nōn frūmentō sed ferīnā victitābant. Deōrum fāna in lūcīs sacrīs et silvīs ātrīs erant. Sacra cūrābant Druidae. Sacra erant saeva: virōs, fēminās, līberōs prō victimīs sacrificābant. Inter sē saepe pugnābant; captīvōs miserōs vēnumdābant, vel cruciābant et trucīdābant: nōnnumquam simulācra magna, plēna victimīs hūmānīs, cremābant. Populōrum inter sē discordiae victōriam Rōmānōrum parābant.”
21. Nūper, dum Marcus et Alexander mēcum erant, patruō meō “Quantopere mē dēlectābit” inquam “locum vīsitāre ubi oppidum Rōmānum quondam stābat.” Et Alexander “Monstrā nōbīs,” inquit “amābō tē, ruīnās castellī Rutupīnī.” Tum patruus meus “Longa est via,” inquit “sed aliquandō monstrābō. Crās, sī vōbīs grātum erit, ad locum ubi proelium erat Britannōrum cum Rōmānīs ambul-
