CAPUT XIII.
IN hac ergo discrepantium inter fe fententiarum pugnâ, ego, vt pertinaciùs tueri nolim , vnicam fuiſſe antiquis temporibus Hifpanorum omnium linguam, præcipuè cum Strabo lib. 3. diuerfas fuiffe pronunciet, fic neque Vafconicam iifdem quibus nunc finibus circumfcribi probauerim : funt enim anguftiffimi, neque adeò verifimile eft, sagacem naturæ dispenfatorem, tantulæ genti propriam linguam tribuere voluiffe, nulli ferèrei opportunam : Ad exercendum verò commercium & tuendum cum finitimis populis conſortium, prorfus incommodam.Itaque, vt paucis meam sententiam aperiam, hanc vniuerfis illis montanis populis, qui Septentrionale latus Hifpaniæ incolebant, communem fuiffe exiſtimo, Vafconibus fcilicet, Vardulis, Autrigonibus, Cariſtis, Afturibus , Cantabris, Gallęcis ac Lufitanis, cum enim hos omnes populos iifdem vixiffe moribus eamdéinque vitæ rationem coluiffe conftet ex Strabone: linguâ quoque concordes extitiffe æquum eft credere; sed & aliorum Hifpanorum fermonem adeò huic abſimilem non fuiſſe , quin multa inter eos communia fuerint, & dialecto potius, quàm genere fermonis difcrepaffe (quemadmodum nunc difcrepant, Caftellani, Portugalenfes & Catalani) hinc perſuaſum eſt mihi, quod in hac hodiernæ Hifpanicæ linguæ compage, reliquiæ feu rudera quædam deprehenduntur, cum cæmentis Vafconicæ admodum congruentia; quamplurimæ, inquam, dictiones aut merę Vafconicę, aut ex his
