Pagina:Nicolai Copernici torinensis De revolutionibus orbium coelestium.djvu/102

tus.Multo uero melius efficiemus,fi adminiculo inftrumento* rum per Solis X Lunx diligenter examinata loca,fteliam quam libet capiamus,ut mox docebimus. Nos etiam admonet irritus illorum conatus,qui /impliciter ab xquinocftijs uel folftitrjs,ncc etiam a ftellis fixis anni folaris magnitudinem definiendam exi ftimauerunt.in quo nunquam ad nos ufqj potuerunt conueni* re,adeo ut nulla in parte fuerit difeordia maior. Animaduertc* rat hoc Ptolemxus,qui cum annu Solarem fuo tempore expen» didet non fine fufpitione erroris,qui cum tempore pofsit emer* gere,admonuit poftcritatem,utultcriorem poft hac fcrurarctur eius rei cerritudinem.Operxprecium igitui nobis uifum eft, ut oftendamus,quomodo artificio inftrumentorum Solis X Lu* nx loca capiantur, quantum uiaelicet ab xquinocftio uernoali* isuemundi cardinibusdiftet,qux dcindeadalia fidera perferu* tandaprxbebunt nobis commoditates,quibus etiam ftellarum fixarum fphxramafterifmisintextam, eiusfcjj imaginem oculis exponamus. Quibus autem inftrumentis tropicorum diftantia, figniferi obliquitas, 8£ inclinatio fphxrc,fiue poli xquino&ialis altitudo caperetur,fupra eft expofitum.Eodem modo quamlibet aliam Solis meridianialtitudinempoflumus accipere. Quxaltitudo fecundum differentiam eius ad inclinationem fphxrx, quantu Sol declinet a circulo xquinodiaii nobis exhibebit, per quam deinde declinatione locus eius ab xquino&io uel folftitio fum* ptus,fiet edam manifeftiusinipfomeridie. Videtur autem Sol xxim.horarum fpacio unum fere gradum pertranfire: ucniue itacp pro horaria portione ferup. i t.s. Vnde ad quamlibet alia horam conftitutam fadle conietftabitur locus cius. Pro lunari uero X ftellarum locis ob/eruandis aliud conftrui tur inftrumentun^quod Aftrolabium uocat Ptolcmxus.Fabri cantur enim bini orbes,fiueorbiu margines quadrilateri, ut ui» dclicet planis lateribus,fiue maxillis fuperficies concauam Si co uexam ad angulos redlos excipiant:xquales per omnia di fimi» les, magnitudineconuenientcs,nefcilicet magnitudine nimia minus fiant tra<ftabiles,cum alioqui amplitudo plus tribuat exi litate partibus diuidendis.Latitudo au te eorum, X crafsitudo,