quaeso, ne graveris. Hoc enim quod petam, abs te audire cupio. Si igitur vera est tua opinio, ut demonstrationes tuae confirmare videntur, falsa necessario erit opinio contraria: ex quo necessario sequitur, in aliquem errorem impegisse Aristotelem, cum contrarium demonstrare contender et; quod sane fecit 4 Physicorum. At quia demonstratione quasi geometrica est usus, miror quidem in ea captiones inesse: quapropter te etiam atque etiam rogatum velim, ut eius ftillaciam detegas.
Al. Si Aristotelis demonstrationem exacte examinare velimus,
longior fiet sermo, et primum nostrum intentum transcendens. Sed,
postquam lubet, illius captiones adaperiam; quae ut lucidius appareant,
ipsius demonstrationem in medium adferam. Praemittit itaque, primo,
haec: tarditatem et celeritatem motus ex duplici causa pendere;
nempe aut ex ipso mobili, aut ex ipso medio. Ex ipso quidem
mobili: nam mobile gravius per idem medium citius quam minus grave
movebitur. Ratione autem medii dupliciter inquit contingere
tarditatem aut celeritatem: semel quidem eodem medio spectato, seu
manenti, seu in contrarias, sive in easdem cum mobili partes, irruente;
velocior enim erit eiusdem mobilis motus si ad easdem feratur partes
medium quam si maneat, et si maneat quam si ad contrarias
moveatur: 2°, diversis acceptis mediis, mobile per id quod subtilius
erit citius quam per crassius movebitur, ut per aërem quam per
aquam. His, primo, notatis, quia videbat idem pondus per subtiliora
media citius ferri quam per crassiora, supposuit, 2°, eandem
proportionem servare velocitatem motus ad
velocitatem, quam medii unius subtilitas ad alterius
medii subtilitatem. His autem constitutis, ad
demonstrationem se convertens, ita est
argumentatus: Transeat mobile a medium b in
tempore c; medium autem subtilius ipso,
nempe d, transeat in tempore e: manifestum
est, sicut crassities b ad crassitiem d, ita se
habere tempus c ad tempus e. Sit deinde
vacuum; et mobile a, si fieri possit, transeat
ipsum f in tempore g: habebit igitur eandem rationem vacuum ad
1. queso – 5. Fysicorum – 5-6. demostratione – 12. itaquae – 14. nempe sive aut – 15. quam levi[us] minus – 25. servare velocitas motus –
