ut de hac actione et de ceteris quae eorundem nomine in
parentes dominosue dari solent, diligentius admoneamus. §70[§ 1] In-[1]
primis itaque si iussu patris dominiue negotium gestum erit,[2]
in solidum praetor actionem in patrem dominumue conpa-
rauit et recte, quia qui ita negotium gerit, magis patris
§71[§ 2] dominiue quam filii seruiue fidem sequitur. Eadem ratione ||
conparauit duas alias actiones, exercitoriam et institoriam:[3] pg.214
tunc autem exercitoria locum habet, cum pater dominusue
filium seruumue magistrum naui praeposuerit, et quid cum[4]
eo eius rei gratia cui praepositus fuerit, [negotium] gestum[5]
erit; cum enim ea quoque res ex uoluntate patris dominiue
contrahi uideatur, aequissimum esse uisum est in solidum
actionem dari: quin etiam, licet extraneum quisque magi-[6]
strum naui praeposuerit, siue seruum siue liberum, tamen[7]
ea praetoria actio in eum redditur: ideo autem exercitoria
actio appellatur, quia exercitor uocatur is ad quem cotti-[8]
dianus nauis quaestus peruenit. institoria uero formula tum[9]
locum habet, cum quis tabernae aut cuilibet negotiationi[10]
filium seruumue aut quemlibet extraneum siue seruum siue
liberum praeposuerit, et quid cum eo eius rei gratia cui[11]
praepositus est, contractum fuerit: ideo autem institoria uo-[12]
catur, quia qui tabernae praeponitur, institor appellatur:[13]
quae et ipsa formula in solidum est. §72[§ 3] Praeterea tributoria[14]
quoque actio in patrem dominumue constituta est, cum filius
seruusue in peculiari merce sciente patre dominoue nego-[15]
- ↑ §70. conf. Inst. 4, 7, 1
- ↑ §71. usque ad 11 erit et inde ab 45 ideo conf. Inst. 4, 7, 2
- ↑ §72. conf. Inst. 4, 7, 3.
- ↑ parentes Inst., parentis C
- ↑ dominisue C
- ↑ institutoriam C (constanter C exhibet institutoria et institutor, item fere constanter meliores codices Institutionum; contra institoria et institor deteriores codices Institutionum cum Theophilo)
- ↑ naui Institutionum codices PWE, nauis C et Inst. B
- ↑ praepositus Inst., praepositum post? Cn || fuerit negotium gestum erit Cn (negotium ut glossema deleuit Mommsen), erit contractum fuerit Inst.
- ↑ actio Cn, conf. Ca pag. 257 uers. 5 || quisque] quisqua s C
- ↑ nauis? C
- ↑ actio Cn (conf. Ca pag. 257), om. Inst.
- ↑ peruenit Cn, pertinet Inst. || institutoria C, de Inst. conf. supra ad uers. 7 || tum C, tunc Inst.
- ↑ tabernae C, tabernae forte Inst.
- ↑ gratia C, causa Inst.
- ↑ est Cn, erit Inst. || institutoria C, de Inst. conf. supra ad uers. 7
- ↑ institutor C, de Inst. conf. supra ad uers. 7
- ↑ quae] qua C, conf. Ca pag. 290
- ↑ post serbusue Cn per errorem repetit uerba: constituta est cum filius seruusue || peculiari Inst., peculiari quioptio? Cn.