summum armis Transylvanicis Praefectum, qui eum doceat, brevi missurum respondet.
Princeps et Respublica Transylvana Legatos mittunt ad Caraphaeum.
Princeps Legationi Telechius superbus ingenio,
Ingens visu senex,
Vultu graviter comi,
Sermone ad fidem faciendam facto.
Gravis ejusdem oratio.Paucis post diebus Princeps Telechium, populus Tran
sylvanus Alexium Bethlenium aliosque primos domi viros ad Caraphaenm legarunt: qui, gnarus Telechium superbi ingenii virum, maxima honoris significatione uti Legationis principem excipit: observatque oris dignitate spectandum senem, gravem comitatem inesse vultu, et in verbis neque expromptis, neque obluctantibus fidem. Is sermone ad officium exornandum absoluto, orationem cujus caussâ venerat ingressus, ait: Transylvaniam universa omnium studia in Caesarem convertisse: super sua fide optima Germanis copiis licere ociosis hyberna inter suos degere: ad Turcicum enim Senatum scripsisse ut ab Transylvania Tartaros contineret, quod ex Lotharingico foedere Germani ex provinciae hybernis primo ineunte vere deducerentur, et retulisse impetratum: militi autem intra paucos dies stipendium absolutum iri adpromittit.
Brevia et momentosa Caraphaei ad eum dicta.Ibi Germani militis imperator replicavit, se foederis Lotharingici observantem vanis delatoribus non praebuisse aures; rumorem tamen non temerarium obortum, Tartaros provinciam invasuros. Spem ostentat, intentat metum: Principem apud Turcas in invidiam trahi: regni ambitiosos non deesse: in praesens salutem, posteris securitatem; ad Caesaris fidem confugere.
Magnanimum Telechii responsum.Heic Telechius alto animo respondit: se in ea Regni administratione semper spectasse ut Respublica salva esset, et cum communi omnium suam semper salutem confudisse: sancte adpromittere, summam rem Caesari in Transylvania tutam fore, modo duo omnino eximantur, obsequium Principis et Religionis libertas. Fidem sibi adhibendam senio gravi, quem numerosae soboli rem statuminare, non incertas serere spes oporteat.
Telechius promissa ex fide praestat.Et Telechii sane promissa inlico adparuere: nam qui reliqui naturae fructus adhuc militi praestandi erant, pro iis est pecunia repraesentata: et quod hactenus in viris equisque alendis vel inique vel incommode peccatum fuerat, correctum et in melius quoque etiam mutatum.
Caraphaeus pro ducum more e provincia donari postulat.Rogatus optat ingentem frumenti vim militi.Ad haec Caraphaeus impeditas aerarii rationes intelligens, a Telechio aliisque Ablegatis petit, usurpandum secum quoque morem munerandi summos armorum duces, qui pro Caesare in ea provincia imperarent. Ablegati rogant, ut optet. Is militi, non sibi, triginta millia modiorum frumenti petit. Ablegati tantae rei potestatem habere negant; curaturos
