Pagina:Ioannes Baptista a Vico - Opera latina tomus I - Mediolani, 1835.djvu/284

Haec pagina emendata est
254
de rebus gestis a. caraphæi

dediturum, eaque de caussa Turca et Germanus, graves et honesti militiâ viri, Viennam mitiantur, qui ictum foedus sancte servandum retulerint: id honoris suum merere militem, obfirmatum alioqui arcem incendere, et ob rem publicam ne sepulchri quidem honorem curare.

Id in belli jure insolens denegat Caraphaeus.Caraphaeus accepto nuncio respondet: Si Agriae Musulmanorum Imperator obsideretur, aequum postularet arcem dedere Christianorum Imperatori. Cetera nunquam id ante auditum, neque ullis Musulmanis urbium Rectoribus arciumque Praefectis, quamvis ampla praeditis potestate, per tot gesta cum Christianis bella id in mentem venisse unquam; qui omnes oppida et munimenta Caesaris Legatis dedidere. Se autem uti summum Germanici exercitus in Hungaria ac Transylvania[1] Ducem, cum libera rerum gerendarum potestate, multo plus eo dignitatis et auctoritatis habere. Neque, praesidiarii militis obsessi virtutem ex ratis militiae legibus eximendam: Cur deditionum diversa instituta genera.idcirco deditionum diversa genera et gradus, ut pro viribus animisque eorum qui obsidentur, aliae aliis aequiores honestioresque paciscantur. Quare videre cum jubet, ne si id contendat, rei militaris ignoratio ejus cineri nota inuratur.

Deditionis leges.His Rustenes, et ferociores rationibus persuasi pridie idus decembris arcem his conditionibus dedidere: Miles honestissime armatus ex arce educitor:vasa victoris cura evehantur: Germanus miles hostem Toccaja Vanadinum usque comitator: Christiana mancipia, quae in urbe sunt, nullo redempta precio libera sunto. Heislerius comitando hosti victo praepositus.Dux Heislerius comitandi officio delectus. Caraphaeus arcem visit, et ut vitae necessariis omnino exhaustam, ita belli instruetissimam reperit: Caraphaeus Rustenem humaniter habet.
Eum docet de re Turcarum perculsa.
hostis virtutem laudat: comiter ad se invitat: suo triclinio dignatur; et super coenam sermone instituto, praesentem Turcarum statum, quam stet in abrupto praecipitique loco, ingentes Caesaris Foederatorumque victorias, formidandos belli apparatus in novum annum familiariter eum docet; ut domum reversus Reipublicae Turcicae labanti aequi bonique consulat: Tribus generosis equis donat.mox tribus generosae stirpis equis in itineris usum donat.

Rustenes Caraphaei sapientia et mansuetudine captus.
Magnus hostis animus.
Iis Caraphaei officiis Rustenes, et Hibraimus Effendis Rusteno a secretis a Turcico Senatu additus, Christiani Ducis sapientia et mansuetudine capti: et Rustenes, miseratus talem belli imperatorem inter ingloriae mortis insi-
  1. Nam Lotharingio in Transylvania jam successor a Caesare designatus erat, ut lib. III dicetur.