Vulgus cur exemplis movetur?
Osmanes Gengienes in Graecia,Sed quia pravo exemplo facile excitantur ad simile audendum vulgares animi, qui exemplis non ratione ducuntur; in Europa Osmanes Gengienes, vir hactenus fortis, et praecipue in priori Budae oppugnatione spectatus, Graeciam, quam regebat, ad nova excitaverat: in Asia autem quidam, Gedikus adpellatusGedikus in Asia novas res molitur.
Ismaël in exilium mittitur.
Mustapha Primus Vezirius creatus., praedonum multitudinem ad justi belli imaginem ductans, plurimas provincias infestabat. Ismaël neutri extinguendae seditioni par, et brevi duorum mensium administratione sive retectus, seu factus nequam, in exilium mittitur: et Mustapha, qui Soleymanis Vezirii tempore Janicsarorum Praefectus erat, ad amplissimum munus promotus.
caput x.
Petit a Caesare ut sibi liceat summo in Hungaria armorum imperio abdicare, sed id porro gerere jubetur. Itaque Josephi Austrii Hungariae Regis inauspicationi in superiore Hungaria subservit; et Techelium, eam infestare conatum, submovet.
Ita per Agriae a Caraphaeo obsessae occasionem maxima seditione Turcicum Imperium commotum et vulneratum: per quod idem tempus Caesar Hungariae Regnum Josepho fil. Austrio stabiliendum, et factionum peste perpetuo sanandum curat.
Magnam partem contra Techelium.
V annos exercitus quaesturam gesserat.
Provinciae invisus ab conjurationem patefactam.
Perduelles Hungari audacissimi.
Ab aemulis ejus administrtio impedita.Sed enim Caraphaeum jam satias ceperat ulterius manendi inter Hungaros: vigesimus enim circumagebat ejus militiae annus, et maximam ejus partem ut Techelii consilium corrumperet, cui magna et acris factio favebat; quinque autem perpetuos annos invidiosissimam hybernorum gesserat curam. Tum vero eam provinciam odio impense habere ob conspirationem a se fortiter retectam, a Caesare clementissime adgnitam, et proinde multo perniciosiorem occultâ. Nam crebra et recentia obversabantur exempla, quibus perduelles Hungari Transylvanique nulla aut Imperii majestate aut sanctitate personae deterriti usquam fuerant, ne contra quem conspirarunt omne inauditum nefas auderent. Sed tandem inter Hungaros amplius versandi prorsus intolerans, ubi intellexit, aemulos omni ratione conari ut ea summa provinciae administratio, secus ac vellet, sibi succederet; nihil pensi habentes rempublicam transfodere, ut ejus gloriam vulnerarent.
