lium risit:
Eluditur sapienter a Caraphaeoeumque id sibi consulere, ut scilicet Christiani victores inclyti felicesque in ipso inoffenso ingentium victoriarum cursu Turcis ultro pacis facerent mentionem: et Vezirius suas literas Foederatis ostenderet, probaretque Caesaris ducem clam iis de pace cum Turcis agere, quo omnem foederati belli turbaret fidem.
Cum Turcis non verbis, sed rebus fidendum est.Haec igitur metuens, dixit:
se neque Turcici Senatus, neque ipsius Turcarum Domini verbis, sed ipsis rerum argumentis confidere. Heic Mehmudus
quaenam graviora essent? rogavit:
Caraphaeus Techeli caput sibi dono petit.cui Caraphaeus;
ut sibi Techelii caput in antecessum dono detur. Turcaeque petitionem demiranti,
quid mirum, subdit,
si uti duorum summorum Imperiorum par est, aequo uterque cum altero utamur jure? Legati a Caesare ad Turcas de pace ajus Aulae Proceres magnificis donis ornarunt.Quotiens Caesar ad Turcicum Senatum Ablegatos de pace misit, ii magnificis donis eos purpuratos ornarunt, ut sibi eorum animos devincirent: nec minori munificentia usi sunt cum summis belli ducibus, quibuscum ad utriusque Imperii limina de pace agitare mandatum est. Se vero dono petere Techelii vile caput, detestatum suis, ceteris nationibus turpe, Turcis ipsis exitiosum; quod ut omnium suorum malorum caput jamdiu diris ultro ipsi devovere debuissent: tunc vero eos bellum odisse, pacem cupere serio graviterque significarent.
Caraphaeus Techelii caput deposcens Imperii Turcici arcanum tentat.Turca Legatus a Christiano Duce Imperii sui arcanum tentari; eumque, servata Romani Imperatoris dignitate, Techelium privato nomine sibi proditum velle, ut sub eo exemplo nemo omnium Hungarorum posthac a Caesare sub Turcarum fide descisceret, qua porro eidem tradendus esset.
Athname apud Turcas quid valeat?Igitur
Athname opposuit,
quo suus Musulmanorum Dominus Techelium semel in fide receptum sancte servaturum dejeraverat. Sed eum Caraphaeus hac oratione confutavit.
Turcas primum rem, deinde fidem sequuntur.
Turcae juris foecialis contemprores.
Juramentorum religionem cavillis eludunt.Demiror sane vestram jurisjurandi religionem, qui per pacem et inducias tumultus excitatis; occupatis urbes; arces et munimenta diruitis, bella direptionibus et vastationibus magis, quam solemnibus Foecialis juris formulis soletis indicere? An Soleymanis immemores, qui cum se Vezirio vivo nunquam fauces collisurum jurasset, mox ab eo graviter laesus, vestrae superstitioni Praepositum per ludibrium consuluit, quo pacto salva jurisjurandi religione laedentem ulcisceretur? per ludibrium quoque responsum retulit: dormientem, quia tunc non viveret, jure caedi posse. Jurisprudentis Turcica in subtilitate verborum spectatur.
Caesaris praecpua laus foederum servantissimum esse.Et istam esse vobis jurisprudentiam , ejusmodi verborum cavillis juramentorum custodire sanctitatem. Ego vero id hautquaquam petissem e Christiana gente, quae adprime novit sacramenta custodire, unus Caesaris ducum, qui pactorum observan-
