Imp. haud expectare substinuit. Sed Mustapha neque obsidium solvere, et cum hostibus Chalembergio monte descendentibus congredi maluit. Inutilis callidaque Telechii sententia probata.Ejusque consilii auctor imprimis Michaël Telechius fertur, qui cum Transylvano nuper advenerat: etenim astutissimus homo veritus a Turcis, ne, Vienna capta, Transylvania prorsus redigeretur in servitutem, ut praesens vitaret malum, sperans porro rerum casibus Hungariam a Germanis liberam fore; id facile Turcarum Duci suasit, qui et Janicsaros ardua obsidione delere, ed urbem ad iniquissimam deditionem cogere; et ingenti de Christianis victoria inter praeclaros suae tempestatis duces censeri omni, uti insipientium est, amoto metu sperabat. Ita Janicsaris ad oppugnandam urbem relictis, triplici quoque instructa acie adversus hostem enititur.Proelium. Acriter pugnatum: victoria a Christianis feliciter stetit:Christianorum victoria. ac Vienna oppidanorum constantia, militum virtute, fortiumque ducum vigilantia et exemplo, saevam diuturnamque oppugnationem perpessa, tandem liberata estVienna liberata.. Turcae in acie fusi caesique; ab obsessis, eruptione sub idem tempus facta, obsidentes in fugam acti. Christianorum duces victoria gaudere; milites praeda laetari: Turcarum undique profugia, latebrae, caedes, vulnera, servitutes; atque adeo utrinque omnia evenere accideruntque, quae summam utriusque fortunae commutationem sequuntur. Polonum Rex regium vexillum cepit, et Mustaphae praetorio potitur.A Polonorum Rege inauspicatum Turcarum vexillum captum, et cum eo Turcae suam belli fortunam captam putare: quae Mustaphae quoque tentorium cum ingentis precii suppellectile, et epistolarum scrinium Regi manubias objecit: cetera spolia postea Rex secum abstulit, vexillum ad Innocentium XI Pont. Max. Romam misit.
caput ix.
Pro summo exercitus Quaestore in superiore Hungaria munus gerit: Techeliumn fundit; et de belli porro gerendi genere cum Ænea Caprara juxta sentit.
