Alexandri VII Pontificis Maximi ad Caesarem Germaniamque legatus, Viennae egerat, et anno superiore, consentientibus omnium studiis, Ratisbonae in conventu, cui Maguntinus et Treverensis Pontifices, et Bavarorum Saxonumque Duces, omnes Imperii Septemviri adfuere, ab Alexandro purpureum S. R. E. Cardinalis galerum accepit. Is igitur Antonium ex gentilitate sua, ac praeterea spectatae virtutis ac prudentiae a Gregorio fratre laudatum, in fidem recepit, ac Leopoldo curatissimis officiis commendavit. Caesar et claritudine generis, et Cardinalis auctoritate, ac in Romanum Imperium promeritis, et ingenuo viri aspectu cultuque; et multo magis sermonis genere, in quo veritas cum obsequio molliter conveniret; Ab Imperatoris cubicolo creatur.et, loco omnium, ejusdem fortuna permotus, cum Principalis cubiculi ministerio decoravit.
Eximias Aulae artes exequitur.Ibi Antonius Principis ingenium, quidve adversaretur, quove propenderet, Augustarum mores, Ministrorum artes, Imperi Regnorumque hereditariorum constitutionem, subditorum studia, aerarii opes usumque sedulo serioque observare quae prompta erant, scrutari abdita instituit: ac interea, uti inter exteros decet, tanquam in aliena republica versari videbatur. In sermonibus ne aliorum laudanda quidem ultro probabat, ne ea res quandam praeseferre videretur auctoritatem; rogatus quandoque sententiam, specie consultantis interponebat. Haec palam, dum ad interiores hasce Aulae artes se compararet, a Principe, vel amplissimis viris dissimulata videri non intelligere: ut ad continendum arcanum consuefieret, ne quae palam quidem ageret profiteri: nunquam iners, aut deses; neque satagus tamen: ipsum ocium negocii caussa conlocare, et animi quoque relaxamenta ad aliquam utilitatem intendere. Cum vir politicus ea potissimum parte aestimetur, ut multa transigat, cum nihil agere videatur: unde in eo placidi species laudatur maxime, et quo magis eorum, quibuscum agit, amorem sibi conciliet; neque acrem ostentans a se eos ipsos alienet. Ad haec consuescebat constanti observantia perrumpere obstructa; denegandi oblinere pudorem; colorem quaerere, quem probaret; omnium ordinum sibi conciliare quamplurimos, et a quoque quam posset sibi utilitatem suo tempori locoque destinare. Ars Aulae omnium precipua.Hac re marime existimabat obsequii contineri naturam, et Principi, aut amplissimis Aulae viris tam ad eorum ingenia studiaque accommodate opportuneque propo-Pagina:Ioannes Baptista a Vico - Opera latina tomus I - Mediolani, 1835.djvu/191
Haec pagina emendata est
161
liber primus
Vici Op. lat. T. I.
I
