Pagina:Gallia Christiana, 1720, T2.djvu/634

1222 ECCLESIA P DE ABBATIIS DIŒ( EXORDIUM ducimus ab iis quæ florue— j runt olim, sed a pristino statu jam dudum exciderunt. T. Olim floruit prope Pictavos Locociacum, seu Lococia— Locociagense * monastrrium a S. Mlrtino ædifi- • citum, <ui ut abbas præfuit. Ibidem perseverabat monasticus ordo sub abbate, tempore Gregorii Turon. ut ipse refert lib. IV. de miraculis S. Mar- tini c. 3 o. Nunc est prioratus qui patribus Socie- tatis Jesu cessit. Vide Mabill. t. I. Annal. pag. I o. S. Paulus. Vetus abbatia S. Pauli in pago Pictavo * in viI- in Ia quæ dicitur Forzilius, Eblonem vassallum comi— • Sire. e *’tis Eboli habuit abbatem an. XX vi. * regnante Ca- ♦ Poli rolo rege (Simplice), hoc est anno Christi 923. Odoni™ aut 2 4’quo videlicet concambium aliquod fecit de consensu dicti comitis cum Rothardo abbate Nobiliacensi, mense Martio. Vide prob. hist. co- ♦pag. a8 5. mitum Pictav. pag. 2 21. ubi etiam legere est * lit- teras Willelmi ducis & abbatis S. Hilarii datas an. 990. in quibus fit mentio hujus abbatiæ. Ipsam denique cum aliis ecdesiis ad eandem pertinenti- bus dederunt Monasterio-novo, precibus Marci abbatis, lsembertus Pictavorum episcopus &Guil— < Ielmus Gaufredus Aquitanorum dux, an. 1116. Vide ibidem p. 3 87. & seq. III. S. Petri Puellare monasterium *, de quo ita Jo- hannes Belly in prob. hist. comit. Pictav. p. 2 5 1. <Us. Srre Adela Eduardi senioris Anglorum regis filia, E- ie PueUitr. fcjonis ducis conjux, mater vero Guillelmi cui Ca- * Teste put-stupæ * cognomen erat, a Rege impetravit ut d Etoupe. guandam abbatiam quæ olim monastrrium-Puellare S Petri vocatum ob puellas ibi deservientes, tunc vero canonicis instauratum, cidem cœnobio (SS. Trinitatis Pictav.) ab ipsa exstructo attribueret ; ita ut 1 amodo tam ipsa abbatia quam canonici, eorumque præbendæ abbatissis sæpedicti cænobii cum omni in- tegritatesublacerent, &c. Hactenus est ecclesia col- Iegiata, quæ sexdecim canonicos alit seculares. 1V. Basilica S. Mariæ, dicta postmodum S. Rade- S. Mana, extra muros urbis Pictav. fuit olim viro- rum monasterium, quod S. Radegundis pro con- ditorio virginum S. Crucis exstruxerat. Inter illa recensetur monasteria quæ Ludovicus Pius instau- ravit ; & in ipsms quidem basilica Pipinus rex A- quitaniæ, Ludovici Pii silius, sepultus est, ut tra— 1 dunt chronica Ademari & MaIleacense an. 840. Amegisilus abbas basilicæ B. Reginæ, hoc est B. Radegundis, laudatur apud Baudoniviam mo- nacham S. Crucis, de qua in hoc cœnobio vide. Jam autem nono seculo transiit hæc basilica ad canonicos seculares, ut colligitur ex capitulari Lu- dovici Pii, pro parthenone S. Crucis. v— Abbatia S. Romani olim formata in clericali \us ? ma* ordine, ut tradunt litteræ Bosonis vicecomitis in chartulario S. Cypriani fol. 121. consilio post- modum &concessione Isemberti Pictav. episcopi, deinde Petri, ejufd. Isemberti succefforis, de con- sensu canonicorum & Stephani Sicci San-Roma- Tornus ll. ICTAVIENSIS. 1223 2ESIS PICTAVIENSIS. L nensis abbatis, sed & auctoritate procerum tradita fuit Rainaldo abbati S. Cypriani an. 1088.rege Philippo, duce Willelmo, Petroepiscopo. Nunc prioratus est, ad quem nominat abbas S. Cypriani. Cum inter vetera monasteria S. Hilarii cœno- bium emineat, iu ejus historia paulo diutius est immorandum. S. HILARIUS-MAGNUS. le Grind. HÆ c vetustissima nobilissimaque ecdesia in urbe Pictav. memoratur a Gregorio Turon. qui duos etiam abbates recenset. Clodovæo ante- quam adverius Alaricum dimicaret, lucem ex illa basilica affuIsisse certam de rege Ariano victoriam portendentem testis est Venantius Fortunatus, qui de S. Hilarii vita & miraculis duos scripsit Iibros. Cum autem anno 8 6 3. a paganis everla *, novo dehinc opere instaurata fuisset, dicata est an. 1049..Manu coram archiepiscopis & episcopis tredecim, curan- te potissimum Agnete comitissa Pictaviensi, quæ monasterii magnam partem exaedificavit, quemad- -* modum asserit chronicon Malleacense. Porro hu- jus insignis canonicorum collegii ad Romanam Ecclesiam nullo medio pertinentis abbas esse non dedignatur christianissimus Francorum rex ; qua de re vide probat. Libertatum Eeclesiæ Gall. c. 1. num. 7. Et quidem quando Rex S. Hilarii basili- cam ingreditur, thesaurarius ipsi ministrat ac offert superpellicium, almutiam, cappamque. Sane rex Ludovicus XI. qui confirmavit jura omnia hujus ecclesiæ, cavit decreto suo dato mense Septembri an. 148 1. ne quis reus possit ad ultimum suppli- cium duci per majorem vicum burgi S. Hilarii, pco singulari, inquit Rex, devotione &studio quod habemus ergaprædictam ecclesiam, cujussumus ea- put & abbas. Ibid. p. 14. Prima vero post ipsum Regem abbatem digni- tas, est thesaurarius, simul academiæ Pictav. cancellarius, & judex metropolitanus archiepiscopi Burdigalensis ; utiturque mitra & chirothecis fine baculo. Ceterum qui historiam hujus ecclesiæ con- scripsit vir clarissimus dominus Rapaillon, consi- liarius Pictaviensis & ejusilem canonicus, huic o- £ peri conficiendo annis triginta insumtis, seriem abbatum, thesaurariorum, ac decanorum nobis promiserat, sed postea denegavit, unde non nisi quoldam ex variis monumentis erutos dare iu lu- cem possiimus. Abbatum index. I. TUsT U s, exsociostudiorum D. Rapaillon « J in historia S. Hilarii scribenda, primus 8 ab— ■ bas exstitit. a Noster D. Estiennot primum abbatem fimul & fundatorem adducit ipsum S. Hilarium, quem asterit mortuum PiAa- vis anno Christi 368. ( postobitum) Constantini Junioris 19. Valentiniani & Valentis imperatoris 4. & sepultum in bafilica S. Hilarii de Cella. I i i i ij