Pagina:Gallia Christiana, 1720, T2.djvu/593

4140 ECCLESIA PI’ ■ — re, ut de ea coram adversariis disceptare sibi lice— A ANNI. quod lpsi metuentes, Constantio Augusto CHRlSTi persuaierunt, ut quasi diseordiæ seminarium & per- turbator Orientis, redire ad Gallias juberetur, absque exsilii indulgentia ; quem de prælio reverten- tem Galliarum Ecclesia complexa est. Ultimo 56 ii Constantii anno, seu anno 3 61. & paulo post eo mortuo, Julianus Augustus ceteros præsules pro fide exsulantes, in iis Paulinum & Rodanium Gal- los, ad suas ecclesias redire permisit. Tunc audito HiIarii reditu S. Martiuus ad ipsum venire festina- vh, qui ei locum ad habitandum prope Pictavos concessit, ubi condidit monastrrium Locogeia- * Ligugd. cum * t quo nuUum in Galiiis antiquius. B Hilarius eodem tempore miraculis coruscare cœpit, nam teste Fortunato, infantem mortuum ad vitam revocavit, & Abræ filiæ, suæque uxori petentibus mortem transitumque ad Christum suis precibus impetravit ; sed ejus gesta reliqua pro tuenda catholica fide prosequamur. Post Saturnini Arelatensis episcopi Arianorum Untesignani depositionem, & Gallias nostras unius Hilarii beneficio piaculo hæresis liberatas, inquit Sulpicius, ad pacandam, & ab hæresi liberandam Italiam, ad sanctum Eusebium Vercellensem episcopum se se contulit ; ubi maxime ad compescendum Luciferi schisina plurimum laboravit ; omnem quo- que lapidem movit, ut Mediolanensem urbem, cu- jus in catholicam fidem studium pridem noverat, ab Arianorum jugo liberaret : quapropter ad ver sus Auxentium Mediolanensem episcopum Arianum strenue decertavit ; quem, etsi victum, non potuit tamen ab urbe ejicere, Valentiniano imperatore quamvis catholico, impii episcopi partes tuente, quia catholice sentire se fingebat. Hilarius an. 3 64. exeunte ex Italia rediens, Picta- vos se se recepit, & iu ecdesiæ suæ sinu reliquos vitæ annos tranquille egit ; demumque feliciter 3 67. quievit an. 3 67. idibus Januarii, ut communis fert _ opinio, vel potius calendis Novembris ; quod sig— 1 nificare videtur Hieronymi chronicon : praefato enim anno Gratianus ad imperium evectus memoratur, priusquam Hilarii mors referatur hoc in ehronico, unde credere par est Hilarium obiisse, Gratiano jam imperante. At cum Gratianus im- perator factus sit, Idacio teste, IX. cal.Septembris an. 3 67. si S. Hilarius vita functus fuisset idibus Januarii eodem anno, astumtio Gratiani adregen- dum imperium minime præcessisset Hilarii obi- tum. De his consulendus est noster D.Coustant iu vita S. doctoris, quam ex ipsius scriptis collectam, scriptis ejusilem præmisit. Ex eodem D. Custantio j genuina S. Hilarii opera sunt commentarii in Psal- mos : commentarii iu Matthaeum : libri duodecim de Trinitate : liber de lynodis, seu de fide Orien- talium : responsa apologetica ad reprehensores hu- jus libri : duo libri ad Conflantium : liber contra eundem : liber contra Auxentium : fragmenta li- bri seu historiæ Ariminensis & Seleuciensis syno- dorum : fragmenta ex aliis operibus : epistola ad Abram filiam, & hymnus matutinus ad eandem. Quæ scripta inoffenso pede decurri posse asserit Hieronymus ad Lætam scribens. Sunt tamen aliqui loci difficiles, pro quibus intelligendis & ex- CTAVIENSLS. 1141 . plicandis consuienda est nova editio in praefatione ■■ — & in notis. Non abs re erit observare S. Hilarium ANNI inter tot tantosque labores pro Ecclesia exandatos, c HR1STI sacris lihris. propria manu describendis religiose o- peram dedisse, quod probatur exS. Perpetui Tu- ronensis episcopi testamento anno 474— condito, quo Euphronio episcopo Augustodunensi legat Evangeliorum librum, quem, inquit, scripsit Hilarius Pictavensis quondamsacerdos. Vidimus quo- que in S. Gatiani Turon. bibliotheca veterem Evangeliorum codicem quem putant a S. Hilario exaratum, & huic ecclesiæ relictum a S. Perpetuo. Corpus S. Hilarii Pictavis sepultum ; postea tempore Dagoberti regis in regalem S. Dionysii prope ParisioS basilicam transtatum suisse antiqua est traditio, * eamque adstruit vetus membrana • Augiensis monasterii, nono seculo ineunte scripta, in eaque recensentur societates quas habebat hoc pag. S++- cænobium cum aliis monasteriis ; ubi videlicet Iegitur : Ex cella sancti Dionysii, ubi consesser Christi Hilarus quiescit humatus ; Hilduinus abba. Aniciensis quoque ecclesia sancti Hilarii reliquiis & sacris ossibus gloriatur, maxime ab anno 1 t6z. quo inventa est iu ecclesia sancti Georgii hæc inscriptio : Hic requieseunt mern- , bra sancti ac gloriosisserni Hilarii Pictavensis epi- ’seopi ; ut nos docet charta Petri Aniciensis epi- scopi hoc anno data, quam edi curavimus inter c.r.coi. instrumenta. Vide etiam quæ hac de re diximus iu S. Georgio Aniciensi episcopo. Anno 1655. die 17. Julii Henricus de Maupas du Tour Ani- ciensis episcopus, capsam seu vas ligneum in iapi- deo indusum, quo continentur ossa S. Hilarii ap- eruit coram plurimis testibus fide dignis ; die vero 3 o. Julii sequenti accersiti Bartholomæus Cour- hailhe doctor medicus, & Petrus Oudonnet chirurgus, actunc temporis consui Anicii, prædicta ossa inspexerunt, exploraveruntque, de quibus te- stimonium tulerunt, præstito prius sacramento ; c. n. coE quod litteris consignandum inter probat, operæ 3 * h pretium duximus. Porro tres ecclesias in urbe Pictav. S. Hilarius habet : primam dictam S. Hilarii-majoris, quæ no* bilissimum quondam fuit cænobium, nunc deri- corum seu canonicorum illustre collegium, cujus rex christianissimus est abbas : alteram nuncupa- tam S. Hilarii de Cella, quæ abbatialis est ac pa- rochialis sub S. Augustini regula ; tertiam prope matrem ecclesiam, quæ simul abbatia est ac pa- rochia, eppellaturque S. Hilarii Inter-ecclesias, « T. Hilaire dEntre — eglifes. In diœcesi vero Picta- 7 viensi patronum ipsum habent plurimæ plebanæ « ecdesiæ. II. PASCENTIUS I. Nihil de hoc episcopo nobis occurrit. Et quidem miraculo simile vIdetur quod episeopus qui ■ Legimus hinc tranflationem in cod. MS. S. Dionysii pag. 590. ex hujus opusculi feriptore, cum Pidavenfis comes imperium Dagoberti detreflastet, iratus Rex PiAavos expugnavit, & subvertit funditus : exiiu. inquit, tubversionern hodieque teflatur ejusdem traitjbitio civitatis. —Quæ verna antiquitatem hujus scriptoris probant. Igitur Dagobertus præclara potitus vi- Horia, eversaque urbe, corpus S. Hilarii alportavit & transtulit in coenobium S. Dionysii, simulque portas cuprinas quæ sunt in stnistro latere monasterii S. Dionyni vcrsus publicum cimi- terium, abstulrt.