Pagina:Gallia Christiana, 1720, T2.djvu/16

a ECCLESIA BITURICENSIS. Avaricum postea ( uti ceteris fere civitatibus contigit) amisto vel obsoIeto proprio nomine, commune totius gentis nomen assiimsit ; dicta Biturigæ, Bituriges, Biturica, Biturico urbs : unde vulgo Bourges conflatum. Illam urbem Adrevaldus in libro de miraculis S. Benedicti appellat caput regni Aquitanici. Fuit olim urbs amplissima, magnificis ornata ædificiis. Romanorum tempore habuit amphitheatrum quod Arenas vocabant, a quibus adhuc quidam vicus appellatur, vicus Arenarum, la rue des Arefies. Modo locus amphitheatri qui dicebatur rossa Arenarum, est forum publicum dictum platea Burboniensis, la place Bourbon. A Wisigothis, aliisque barbaris Gallias depopulantibus pene in vsstrtatem redacta est urbs seculo v. Tempore Gregorii Turon. multa passa est, obsidlones, incen- « ha, Iuem &c. Anno 767— Ripinus rex, qui anno 762. urbe hac post longam obsidionem potitus fuerat, Ligere tranfacto ad Retoricas acceffic, inquit coævus scriptor, palatium sibi ædificare jubet. Iterum campo Madio, sicut mos erat, ibidem tenere jubet t initoque consilio cum proceribus suis, reginam Bertradanem cum reliquis Francis ac comitibus fidelibus suis in prædicta Be- torica dimisit ; ubi etiam per hiemem totam cum regina in palatio resedit, ut narrat idem scriptor. Porro palatium istud tam cito paratum, ut aulam regiam commode caperet, erat vetus aedificium Romani operis, ut observat Hadrianus Valesius in notitia Galliarum. Comites habuerant Bitu- riges, fuit extremis secundæ stirpis regibus, & prioribus tertiæ, seu Capetianæ. Tandem Herpi- nus siIius Godofredi, qui comitatum obtinebat fuit Hugone Capeto, de Jerosoiymitano sacroque bello cogitans, comitatum hunc vendidit Philippo I. regi, cessitquepro 60. solidorum aureorum m. millibus. Tempore Phisippi Augusti Stephanus comes * Sacri-Cæuris, qui cum plurimis proceribus bellum juveni regi movit, cujus erat avunculus, magnam pagi Bituricensis partem obtiue- , bat ; de quo ha WiIleimus Armoricus Phillppidos libro 1. Rlures de regno proceres, comitefique, ducesque Insestare parant belloque lacessere Regem, Rræcipueque comes Stephanus, qui mænia Sacri- Cæsaris, & ditis pro magna parte tenebat Prædia Bituriæ, celebrem patientia vinum. Quamvis vasallus, & regis avunculus esset, Ut pote ollus erat soror Adela regia mater. Comitatus Bituricensis anno 13 60. a rege Johanne sub titulo ducatus datus est Johanni tertio lpsius filio ; ea Iege ut deficiente mascola prole, ducatus ad Regem reverteretur : quod factum est anno 1416. quo Johannes hic dux obiit die 1 5. Junii, nullis relictis post se liberis. Carolus VI. alteri Johanni fillo suo ducatum contulit ; eoque mortuo, Carolo, qui rex fuit fuit titulo Caroli VII. cui populus & proceres provinciæ hujus, fidem integerrimam lervaverunt. Itaque Avarici aulam habere consueverat ; unde per jocum ab Anglis & Gallis perduellibus appellabatur Bitu- rigum rex. Carolus Ludovici serenissimi delphini filius, Ludovici magni nepos, nuper morte praereptus, in partem patrimonii acceperat hunc ducatum, qui rurfum Regis dominio est adjectus. Præcipuæ urbes, post Bituricas sunt Exoldunum, Isseudun, Sacrum-Cæsaris Sancerre, Argen- tomagus Argenton, Castra la Chastre, Castrum Radulphi, Chateau-Raoul, & corrupte Chateau- roux ; Virzio Meropn, Mediolanum seu Magdunum ad Avaram Mehun fur Yevre. Latius autem patet Bituricensis diœcesis, quam provincia seu pagus ; & quidem pars magna Burboniensis pagi ad diœcesim pertinet, ubi Burbo Archembaldi Bourbon FArchambaud, urbs ob saiubres aquas notissima, sic cognominata ad diserimen alterius Burbonis Anselli dicti Bourbon FAnsi in diœcesi Augustodunensi, cujus etiam aquæ ob salubritatem frequentantur. Dkecesis Bituricensis multis fluviis aliuitur, Elavere, lAllier, qui eam separat ab Augustodunensi ; Ligeri, la Loire, qui inter episcopatuS Nivemensem & Autissiodorensem ex una parte, ac Brturrcensem archiepiseopatum ex altera limes est ; Carus, se€/fer, pagum Bituricensem in duas partes dividit. Alii stuvii minus nobiles, sunt Anger vel Inger, 1’Indre, ad quem Castellio ; Utrio, l’(Jron, Avara VYevre. Avaricum Biturigum nunc inter præcipuas Franciæ urbes censetur, ob sedem arehiepiscopalem, quam etiam patriarchalem vocant ; quæstorum Franciæ consessiim ; curiam præsrdiafem, cum prætoris seu baillivi provinciæ jurisilictione ; & eorum qui de vectigalibus & subsidiis judicant forum ; denique propter celebrem olim academiam, iu qua floruerunt juris utriusque studia & peritia ; habuit enim variis temporibus nobiles hos jurisprudentiæ prosesseres : Andream Alciatum, Decium, Boerium, Franciscom Duarenum, Eguinarium Baronem, Franciscom BaIduinum, Antonium Contium, Franciscom Hottomannum & Jacobum Cujacium. Hanc academiam a S. Ludovico fundatam esse gloriantur Biturici, quam restauravit Carolus Biturigum dux, Caroli regis septimi filius, pro qua multasummorum pontificum privilegia obtinuit. Anno 1379. die 2. Maii, Jo- hannes dux Biturigum erexit hac in urbe cameram computorum, pro rationibus redituum ducatus