Haec pagina emendata est
2
INSTRUMENTA
quiA bonorum largitor eſt omnium, & prout vult ſua diſpensat bona gratiarum, dirigente Domino, erectio hujuſmodi in prædicta provincia ad eccleſiarum prædictarum, illarumque præſulum & incolarum univerſorum in dicta provincia conſiſtentium, ædificacionem de virtute in virtutem, tranquillumque & proſperum ſub timore Domini confovendum ſtatum, mutua caritatis viciſſitudine fructus dietim afferet ampliores, ipſique præſules & incolæ tanto Apostolicam ſedem, in qua cœlestis clavigeri Apoſtolorum principis ſucceſſores exiſtimus, puris jugiter corde & animo venerari, & pro illius votivis ſucceſſibus opem & operam accuratioribus ſtudiis impendere debeant efficaces, quanto ſedem ipſam de eorum ſtatu proſpero & tranquillo ſolertius cogitare cognoverunt, matura ſuper his cum venerabilibus fratribusB noſtris ſanctæ Romanæ eccleſiæ cardinalibus deliberatione præhabita, ad enixas ejuſdem Ludovici regis preces, de eorum fratrum conſilio & aſſenſu, ac de Apoſtolicam poteſtatis plenitudine, prædictas ſex eccleſias earumque civitates ac diœceses, videlicet, Albienſem, Caſtrensem, Mimatenſem, Ruthenenſem, Caturcenſem & Vabrenſem, illarumque cleros & populos a provincia Bituricenſi, ac ſuperioritate & poteſtate pro tempore exiſtentis archiepiſcopi Bituricenſis, cui metropolitico jure ſubſunt, perpetuo ſegregamus, dividimus, ſeparamus & diſmembramus, illaſque omnes & ſingulas pro tempore exiſtentis archiepiſcopi & capituli, ac prædictæ eccleſiæ Bituricenſis ſuperioritate, juriſdictione, poteſtate, viſitatione & correctione, ac jure metropolitico hujuſmodi prorſusC eximimus & liberamus, necnon dictam eccleſiam Albienſem tunc per obitum bonæ mcmoriæ Gaſparis olim epiſcopi Albienſis, extra Romanam curiam defuncti, paſtoris ſolatio deſtitutam, in metropolitanam, & ſedem epiſcopalem Albienſem, in archiepiſcopalem, archiepiſcopaliſque & metropolitanæ provinciæ ſedem pro uno archiepiſcopo Albienſi nuncupando, cum pallii & crucis delatione ac omnibus & ſingulis aliis inſigniis, honoribus, privilegiis, & prærogativis eccleſiæ & sedis metropolitanæ ac archiepiſcopalis, (jure nominandi perſonam idoneam ad ipſam eccleſiam Albienſem, ſic in metropolitanam erigendam, vigore concordatorum Galliæ dicto Ludovico regi, ejuſque succeſſoribus Francorum regibus pro tempore exiſtentibus salvo & illæſo remanente) ad DeiD omnipotentis laudem & glorioſiſſimæ ejus genitricis virginis Mariæ, totiuſque triumphantis eccleſiæ gloriam, & fidei catholicæ exaltationem, de consilio & poteſtatis plenitudine ſimilibus perpetuo erigimus & inſtituimus ; ac eccleſias Castrensem, Mimatensem, Ruthenensem, Caturcensem & Vabrensem prædictas, illarumque civitates & diœceſes cum omnibus & ſingulis illarum terminis, territoriis, caſtris, villis, & locis, necnon clero, populo, & personis, ac eccleſiis, monaſteriis, & locis piis ac beneficiis eccleſiaſticis cum cura & sine cura, secularibus, & quorumvis ordinum regularibus, in eiſdem civitatibus & diœceſibus consiſtentibus, archiepiſcopo Albienſi, uti carum metropolitano, itidem perpetuo ſubjicimus & ſupponimus ac ſubjacere volumus. EtE attento quod fructus menſæ archiepiſcopalis Albienſis, multo pinguiores ſunt fructibus eccleſiæ Bituricenſis, ut archiepiſcopo Bituricenſi pro tempore exiſtenti, cujus menſa archiepiſcopalis, ſicut accipimus, redditibus ad ſuſtinendam archiepiſcopi dignitatem ſatis inſtructa non eſt, detrimentum quod ex diſmembratione ſex ſuffraganearum eccleſiarum hujuſmodi paſſutus eſt, congruenti, quantum fieri poteſt, ratione reparetur, ſupplicationibus prædicti Ludovici regis nobis ſuper hoc porrectis inclinati, ac de expreſſo venerabilis fratris noſtri Hyacinthi nuper epiſcopi Mimatenſis, ad dictam eccleſiam Albienſem ab eodem Ludovico rege nominati conſenſu ; annuam ſummam quindecim millium librarum Turonenſium ; ex decimis ad menſam olim epiſcopalem nunc archiepiſcopalem ejuſdem
|
eccleſiæ Albienſis legitime ſpectantibus, & per commiſſarium ſeu commiſſarios a nobis ad id deputandum ſeu deputandos aſſignandis, juxta exiſtimationem peritorum ab eodem commiſſario seu commiſſariis eligendorum percipiendum, ab eadem menſa archiepiſcopali Bituricenſi, Apoſtolica auctoritate itidem perpetuo ſeparamus & diſmembramus : illamque ſic ſeparatam & diſmembratam, & nunc prout ex tunc, poſtquam aſſignatio hujuſmodi per commiſſarium ſeu commiſſarios prædictos juxta mandatum apoſtolicum facta fuerit, menſæ archiepiſcopali Bituricenſi, & archiepiſcopo Bituricenſi pro tempore exiſtenti ad tuendum archiepiſcopalis dignitatis decus, & alias omni meliori modo & forma, perpetuo dicta auctoritate, unimus, annectimus, & incorporamus, ac concedimus, & aſſignamus ; volentes, & pari auctoritate decernentes, ut capitulum eccleſiæ Albienſis in archiepiſcopalem, ut præfertur, erectae, adveniente quomodolibet, & quandocumque ſedis archiepiſcopalis Albienſis vacatione, primo anno cujuſcumque vacationis hujuſmodi sive per obitum, ſive alias, omnibus & ſingulis ſuperioritatis juriſdictionis & sigilli ac reddituum utilium, juribus, quæ ratione dignitatis archiepiſcopalis recens acquirentur dicto archiepiſcopo Albienſi, fruatur & gaudeat in futurum, quemadmodum etiam in pari caſu vacationis ſedis archiecpiſcopalis Bituricenſis, capitulum eccleſiæ Bituricenſis pendente primo anno cujuſcumque vacationis per obitum vel alias etiam, si ipſo ſedes intra ipſum primum annum repleatur, dictis annuis quindecim millibus librarum menſæ archiepiſcopalis Bituricenſis, ut præfertur, unitis fruatur, & gaudeat cum eorum oneribus, eodem prorſus modo, quo ipſe archiepiſcopus Bituricenſis illis gaviſus fuerit ; ut ita ipſi capitulo Bituricenſi damnum ex ſeparatione & diſmembrarione ſupra dictarum ſex eccleſiarum acceptum ſarciatur. Decernentes quoque præſentes ac præmiſſa omnia & ſingula cum omnibus & ſingulis inde ceteroque legitime ſecuturis, tametſi ſupradictæ eccleſiæ Bituricenſis & Albienſis ſuis paſtoribus reſpective viduatæ ſint, & defenſionibus careant, nec deſuper quorumcumque interdie habentium ſeu habere prætendentium conſenſus acceſſerit, nihilominus ſemper & perpetuo valida, firma & efficacia exiſtere & fore, ſuoſque plenarios & integros effectus ſortiri & obtinere, ac illos ad quos ſpectat, & pro tempore quandocumque ſpectabit, in omnibus & per omnia pleniſſime ſuffragari, & ab eis reſpective inviolabiliter obſervari. Sicque & non alias per quoſcumque judices ordinarios vel delegatos quavis auctoritate fungentes, ſublata eis & eorum cuilibet quavis aliter judicandi, & interpretandi facultate & auctoritate, judicari & definiri debere ; & ſi ſecus ſuper his a quocumque, quavis auctoritate ſcienter vel ignoranter contigerit attentari, irritum & inane decernimus, nonobſtantibus præmiſſis, ac de jure quæſito non tollendo, ac de unionibus & diſmembrationibus perpetuis committendis ad partes vocatis, quorum intereſt, exprimendoque in illis vero valore, ac Lateranenſis concilii noviſſime celebrati uniones perpetuæ, niſi in caſibus a jure permiſſis fieri prohibentis, aliiſque apoſtolicis ac in univerſalibus, provincialibus, ac synodalibus conciliis editis generalibus vel ſpecialibus conſtitutionibus & ordinationibus, necnon eccleſiarum, aliiſve quibuſvis etiam juramento, confirmatione apoſtolica vel quavis firmitate alia roboratis, ſtatutis & conſuetudinibus, privilegiis quoque indultis & litteris apoſtolicis illis, earumque præſulibus, ſuperioribus & capitulis, ſub quibuscumque tenoribus, & formis, ac cum quibuſvis & derogatoriarum derogatoriis, aliisque efficacioribus & inſolitis clauſulis, necnon irritantibus & aliis decretis per quoſcumque pontifices Romanos prædeceſſores noſtros, ac nos & dictam ſedem illiuſque legatos etiam motu, ſcientia & plenitudine ſimilibus etiam conſiſtorialiter ac alias quomodo libet, & iteratis vicibus con-
|
