offert filium situm Bertrandum cum decimis I quas habebat in ecclesia de Mazerolas. Ipsi etiam 1196. G. de Borz volente filia siua Fran- ca donat totum jus decimarum quod habebat in ectlesia siancti Petri de Borz. V. B.de Panassac ex chartisBoni-fontis, Iii3. VI. R. de Malo-leone, 1237. & 1244. VII. A. Rodgerius de Mauleon, I252. forte idem. VIII. Brunellus d’Aurians sive de Pories, præerat 1263. 1267.1272. & 1176. quo anno illustris Esiquivatus comes Bigorræ, præsenteA.* episcopo Tarbiensi donavit illi castrum seu villam de Bona-mansione.Præerat adhuc 1279. j & 1284. quo testis fuit cessionis comitatus Bigorræ factæ inter manus senescalli Vasconiæ, pro rege Anglorum. 1.9. hist. Bearn. c. 13. p. 835. IX. Augerius I. de Benac anno 1292. cum f>rælatis & proceribus Bigorræ scribit ad Phi- ippum Francorum regem, in gratiam Constantiae Bigorrensis comitissæ : hilt. Bearn. I..9. c. 15. p. 841. Idem usi^ue ad annum 1305. X. Augerius II. de Benac abbas Scalæ-Dei, in festo fancti Marci an. 1505. transigit cum — Rogerio-Bernardo comite Fuxensi Benearni vicecomite, &c. ex tabul. Palensi litt. F. n. 10. XI. Rogerius I ; de Malo-leone, 1322. XII. Augerius III..de Benaco, 1336.* XIII. Rogerius II.deMalo-leone, transigit cum consulibus de Artagamino 1338. XIV. Arnaldus de Foissano abbas Bardi, electus est abbas Scalæ-Dei, anno 1339. XV. Raimundus I. de Ferra 1380. XVI. Raimundus II. transigit cum habitatoribus de Malo-vicino 1456. XVII. Petrus 1477. XVIII. JohanneS L de Marestagno 1478. 1479- XIX. Thomas deFoix. XX. Gaspardus de Montpezat 1517.1518. < XXI. Ludovicus d’Aniou * 1544., XXII. Johannes II. de Montiersepiscopus Baionensis 1561. 1564.Ceffit 1567. ingratiam sequentis. XXIII. Raimundus III. de Courtrade per resignationem præcedentis bullas acoepit 1567. XXIV. Petrus 11. Sibert doctor theologus, canonicus & archidiaconus Catalaunensis, regi ab eleemosynis bullas accepit datas Romæ idl- bus Januarii 1574. Præerat etiam 1577. XXV. Bertrandus de la Coste in iacra facultate licentiatus 1585. XXVI. Bernardus I.Bataille baccalaureus 1588. forte idem qui in chartis fancti Polycarpi anni 1602. legiturBertrandus Bataille ; facile enim fuit Bernardum scribere pro Bertrando, & j vi ce-versa. XXVII. BernarduS III. deSariac clericus Auxitanusbullis donatur m. cal. Junii 1616. Reperitur adhuc 1654. forte est idem ac Bernardus de Sariac episcopus Adurensis qui hanc abbatiam possedit. XXVII I.N.du Fresnoy abbas erat an. 1680. XXIX. N. Castan designatur abbas Scalæ- Dei, mense Aprili an. 1684- XXX. Stephanus Bidal csAsfeld mense Novembri 1690.
OLORENS1S ECCLESIA. T LURO nunc Oleroad Gavum amnem urbs episcopalis sub Atssciensi metropoli, in Benear- I nensi principatu, olim vicecomitatus caput, intra senatus Palensis sines, varia in antiquis scriptoribus habet nomina. Nam in itinerario Antonini appellatur Iluro : Iter a Cafar-Augujla Benehar- num *, inquit, m. p. c. xir. (id est mille passus c.xn.)jit Forum Gallorum, m. p. xxx. Ebellinum M. P. xxn. Summum Pyrenaum m. p. xxIv. Forum ligneum M. p. v. Aspalucam* m. p. vn. Iluro- nem m. p. XII. Benearnum m. p. XI1. In veteribus notitiis civitas Elloronensium, vel Elleronenftum. In nonnullis civitas Lurianensium Elarona, ve\ Hellaronna. In conciliis Galliæ Eloro & Oloro, civitas Olorensts, aut Olerensis. Hallucinantur autem qui Apollinarem Sidonium de lepufculis Olarionen- sibus lqquentem ep. 6. libri VI n. interpretantur de lepufculis in agro Olorensi natis. Olario enim hic est Uliarus infula in sinu Aquitanico contra Santones, vulgo Isse dloleron, de qua apud Plinium ; quæ lepusculis, hoc est cuniculis abundat. Sincerum, inquit Hadrianus Volesuis, &incorruptum nomen urbis hujus eft Iluro, velIlluro, ex quo pojiea factum eji Eloro, seu Elloro, nonnumquam & Olero. Ex Eloro factum Elororia & Elarona, ut ex Narbo Narbona, ex Barcino Barcinona. Olqronem urbem a Saracenis, qui ex Hisuania profecti erant, vastatam fuisse anno 732. docet illustrissenus scriptor historiæBenearnicæ P.deMarea. Post hanc cladem aliam non minorem passa est hæc urbs, cum a Normannis excisa est ; quam Centullus IV. Benearni vicecomes instauravit, anno circiter 1080.juxta locum ubi ecclesia eathedralis jam constructa fueratjcujusoccasione jam plurimæexcitatæ fuerant ædes ; unde loco nomen Burgi S. Mariæ datum, ab illa scilicet ecclesia sub Deiparæ Virginis patrocinio Deo consecrata. Centullus exstructis mœnibus palatium vicecc- mitum ædificavit, utramque ripam Gavi ponte junxit, portam urbis verfus Hispaniam alta turri munivit, condiditque ecclesiam parochialem S. Crucis. Ut vero novam urbem civibus frequentaret, incolis multa concessit privilegia & immunitates, jura palcuorum, & lignationis in vIcinis silvis. Multa passa est damna sieculo XVI. a Calvinistis, qui ea potiti sunt tempore Gerardi Rusi episcopi, quo præsertim auctore & hortatore plerique cives a catholica fide defecerunt 5 favente tunc maxime hæreticis Navarræ regina. Nunc urbs eodem quo a Centullo condita est in loco satis amœno visitur, inter duos amniculos Ossavum & Aspam, *præter Gavum fluvium aliter Ga- berum qui ab urbe quam alluit dicitur Gavus Oloronensis, junctufque altari Gavo dicto Bear- nensi,
