Pagina:Gallia Christiana, 1715, T1.djvu/485

Haec pagina emendata est
893
894
ECCLESIA CARPENTORACTENSIS.

ECCLESIA CARPENTORACTENSIS.


CArpentoracte Meminorum in provincia Narbonenſi, inter oppida Latina recenſet Plinius. In pleriſque provinciarum notitiis attribuitur Viennenſi Carpentoractenſium civitas. Fallitur tamen Joſephus Scaliger, cum ait urbes Avenionem, Carpentoractem, Cabellionem, & Vaſionem ſuffragatas olim fuiſſe Viennæ, antequam Avenio in metropolim erecta fuiſſet a ſummis pontificibus : etenim Arelatenſi metropoli antea ſubjiciebatur, ut palam docent veteres notitiæ. Nunc vero Carpentoractenſis epiſcopatus unus eſt ex his quos Avenionenſi novæ metropoli ſummi pontifices ſubdiderunt. Carpentoracte urbs in comitatu Vindaſcino, cujus videtur caput, poſita eſt ad littus amnis quem Russam (La Ruſſe) appellant, qui in Sulgam (La Sorgue) influit. Eccleſia cathedralis, quæ S. Suffredum epiſcopum ſuum ut patronum[1] colit, habet capitulum duodecim tantum canonicis conſtans. In diœceſi, una tantum eſt abbatia puellaris S. Mariæ Magdalenæ dicata, & eccleſiæ plebanæ triginta circiter numerantur.

Vindaſcenſes & Carpentoractenſes epiſcopos eoſdem olim fuiſſe, communis eſt inter eruditos ſententia ; Vindaſcenſes autem ita dictos, quod apud Vindaſcam tribus leucis a Carpentoracte diſſitam ſedere conſueviſſent. Vindaſca eadem, ac Aëria Plinii, Avenionis & Arauſionis vicina, juxta Hadrianum Valeſium in notitia Galliarum, urbs eſt Gallice dicta Venaſque, a qua nomen accepit comitatus Vindaſcinus (Venaiſſin.) Ceterum Johannes Columbi Vindaſcam habuiſſe ſuum epiſcopum, alium quam Carpentoractenſem, contendit ; ſed minime probat : nam quod ait Bubulcum Vindoniſſæ epiſcopum, qui ſubſcripsit Epaonenſi concilio, fuiſſe Vindaſcenſem præſulem, eodem prorſus tempore quo Julianus præerat Carpentoractenſi eccleſiæ, ſubſcriptus quoque ſynodo Epaonenſi, prorſus negamus : Vindonum enim eſt Windiſch Helvetiorum, non Vindaſca Meminorum.

Nec juvat objicere ſolos epiſcopos Viennenſis provinciæ adfuiſſe ſynodo Epaonenſi ; quando eos tantum ad eam vocavit S. Avitus Viennenſis epiſcopus : etenim, ex ſubſcriptionibus liquet Viventiolum epiſcopum Lugdunenſem, Silveſtrum Cabilonenſem, Claudium Veſontienſem, Conſtantium Octodurenſem epiſcopos (ut interim de aliis ſileamus) eo in concilio ſediſſe ; qui ſane ad Viennenſem provinciam minime pertinebant. Sed aliunde probamus Vindaſcam olim fuiſſe urbem epiſcopalem, habuiſſeque proprium epiſcopum, quo tempore Carpentoracte a proprio ſuo epiſcopo regebatur ; idque luculenter demonſtrat oratio S. Amatii Avenionenſis epiſcopi, relata inter vetera monumenta ad eccleſiam Avenionenſem ſpectantia :pag. 137. col. 1. in qua videlicet recensens plurimos epiſcopos nuper pro Chriſto Domino morti addictos a Chroco Alemannorum duce, in his memorat Firmum apud Vindaſcam, & Valentinum apud Carpentoratam epiſcopos martyrii palma donatos.

Poſt ſtragem ab his barbaris factam, credibile eſt ex duobus epiſcopatibus unum duntaxat conflatum eſſe ; cujus diu ſedes videtur fuiſſe apud Vindaſcam, ut tutiorem contra hoſtiles incurſiones in loco edito ſitam, & natura munitam.

De Carpentoractenſibus epiſcopis multa obſervavit vir illuſtriſſimus Joſephus-Maria Suarez Vaſionensis epiſcopus, ex cujus ſchedis ipſiuſque gentilis Henrici Suarez plurimum profeciſſe ultro fatentur Fratres Sammarthani. Omnia de ipſis ſcripta probavimus, exploravimuſque, ut certiora tantum retineremus, quibus adjecimus non pauca.



EPISCOPI CARPENTORACTENSES.
I. S. Valentinus.
IN illa communi Galliarum clade, quam Alamanni sub Chroco duce irrumpentes plurimis, maxime provinciæ Narbonenſis, civitatibus intulerunt, Arauſioni, Avenioni, Arelati, &c. anno cclxvi. vel cccxii266. vel 312.. Carpentoracte quoque barbaris ceſſit, ejuſque epiſcopus nomine Valentinus martyrio illuſtri vitam finivit.
Eodem pene tempore Firmus Vendaſcenſis epiſcopus cruentam alacriter pro Chriſto mortem perpeſſus eſt ; uti legimus in oratione S. Amatii Avenionenſis epiſcopi, quam in documentis Avenionenſis eccleſiæ dedimus.C. I. pag. 147. col. 1. Quem ſucceſſorem habuerit ſanctus martyr Valentinus in ſede Carpentoractenſi nos fugit ; idemque dicendum de ſucceſſore S. Firmi in cathedra Vindaſcina[2]. In vulgato catalogo, cujus


auctoribus
  1. Beatam Virginem præcipuam patronam putamus ; nam in diplomate Caroli regis Provinciæ, &c. dato anno 867. eccleſia major & epiſcopalis appellatur eccleſia S. Mariæ. Vide probat. C. 1. In litteris Ayrardi epiſcopi pro fundatione capituli, patroni leguntur B. Maria, S. Petrus apoſt. & S. Siffredus.pag. 147. col. 1.
  2. Domnus Polycarpus de la Riviere Cartuſianus ex manuſcripto codice Avennicæ eccleſiæ docet Carpentoractenſes & Vindaſcenſes, ſub imperatoribus Diocletiano & Maximiano, anno circiter 290. impetraſſe a Gaio papa epiſcopos ; Caiique ſeu Gaii papæ juſſu Paſchalium Viennenſem, Italium Arelatenſem, & Lædicium Avennicenſem epiſcopos, ordinaſſe Sellium Carpentoractenſibus, & Publium Vindauſcinenſibus. Neſcio utrum ad fidem Polycarpiani codicis debeamus admittere hos epiſcopos, in faſtis Viennenſibus, Arelatenſibus, &c. prorſus incognitos. Idem ſentio de aliis a Polycarpo ſuppeditatis, Marcio Carpentoratenſi, Macilio Vindauſcenſi circa annum 303. Viviano, Superventore, Deſiderio, & Cariſſimo Vindauſenſibus, quos Polycarpus partim ex manuſcripto