Haec pagina nondum emendata est

234 Daniel Albertus Wyttenbachius.

τοῦ καὶ ἀπό γλώσσης μέλιτος γλυκίων ῥέεν αὐδή

Narrator dulcis, lenis, candidus, ut fere senem videre videamur post longinquas peregrinationes domi reducem, in solio sedentem, libenter referentem cum quae viderat, tum quae audiverat, ne iis quidem exceptis, quae incredibilia ipse iudicaret. Orationis facultatem suo ipse potius ingenio usuique, quam magistri disciplinae debuisse videtur. Erat tum solutae orationis scriptio nondum magnopere frequens, in Ionia prius a philosophis paullatim, deinde ab historicis culta, Hecataeo, Hellanico, Charone Lampsaceno, Xantho Lydio; quorum lumina suo lumine obscuravit Herodotus, haud secus atque Homerus priorum poetarum mediocritatem sua ipse divinitate obruerat. Et est sane reliquis etiam in rebus Ὁμηρικώτατος Herodotus, cum descriptione ac distributione operis ad similitudinem epici carminis, tum Ionicae dialecti cognatione in verbis, dictionibus, formis, tum maxime simplici illo antiquitatis candore et colore, aequabiliter per omnes et materiae et orationis partes fuso. Itaque dubium est, Homerine plus ad Herodotum, an Herodoti plus ad Homerum intelligendum valeat lectio; illud non dubium, quin utraque lectio maximo cum fructu ab adolescentibus iungatur.

Secundus est Thucydides, et ipse palmarius, sed diversa ratione. Nam et argumentum habet brevius, res Graecorum, maxime belli Peloponnesii, nec omnia narrat, quae vidit et audivit, sed ea fere, quae memoratu digna et exploratis testibus subductisque rationibus vera iudicavit; raro digrediens a proposito, nec unquam, nisi ipso postulante proposito, eidem brevitati studens in oratione cum verbis, quae singula fere totidem habent sententias, tum compositione - qua sententiae magis comprimuntur quam explicantur, subinde magis obscurantur quam illustrantur. Sed in hac coartatione ac brevitate mirabile est dictu, quam sit sensibus magnificus et sublimis, quam gravis sententiis, quam certus virtutum vitiorumque aestimator, quam sollers et verus explicator caussarum, eventuum, prudentiae cum civilia,