Pagina:Dimitrie Cantemir - Operele Principelui Demetriu Cantemiru, typărite de Societatea Academică Română. Volumul 1 - Descriptio Moldaviae. Cu charta g.pdf/120

Haec pagina nondum emendata est
110
DEMETRII CANTEMIRI

danapalus, ut sceptra acciperet, concessit facile quaecunque Turcae postulabant, nec metuit conspurcare famam, quam ante nullam habuerat.

Succedenti tempore, cum id iugum aliquoties excutere principes vellent, accedentibus praesertim intestinis dissidiis, tot augendi tributi Turcae invenerunt occasiones, ut a duodecim aureorum millibus ad sexaginta quinque imperialium millia, quae hodie in thesaurum othmannicae reipublicae solvi debent, ascenderit. Ad id accipiendum, si nullum Othmannidibus cum aliis Europae principibus bellum intercedat, quotannis aliquis ex intimis officialibus imperatoriis sub nomine chasne agasi, thesauri praefecti, in Moldaviam mittitur. Is magna pompa a principe in urbem introducitur, et postquam numeraverit pecuniam, eam principi iterum commendat, ac Constantinopolin mitti iubet. Pro isto labore ille septem millia quingentos imperiales, cum pelle zebellina, a principe accipit, nonnunquam etiam maior pecuniae summa ipsi dari debet, si id vel vesirius suis litteris iusserit, vel chasne agasi singulari penes imperatorem gratia valere sciatur. Postquam autem residentes principis tributum thesaurariis imperatoriis numeraverint, ab chasne agasi accepti syngrapham accipiunt: eam madenchalfasi, praeposito minerarum, ostendunt, et ab eo alia schedula donantur, qua fatetur, illius anni tributum plene solutum esse.

Utramque mektubczi effendi, primo supremi vesirii scribae, sive intimo secretario, porrigunt, qui acceptis aliorum syngraphis, suam ipsis dat solutae pecuniae confessionem.

Hanc sibi a residentibus monstratam si viderit, vesirius residentes principis caftano indui iubet, et ipse uti et tefterdar blandas ad principem hunc fere in sensum scribit litteras: Post titulum: Userinize edasi vadzib olan dziezieni zum mali, bu senei mii bari kede meomur olan Chazine agasinun marifetiile bab alidemula zimet de olan Capuki et hudaralariniz bitteman vela cukur edave teszlim elemisz lerdur. Aferin berhodar vlasin szevkietul Padiszak effendi muz chaziretlerinum jet megi sena helal olsun. Giorein seni bundan boile dachi, sair chidimuti Padiszahiede etok dermian idup var cudretini sarf eileiesin chilafinden ichtyraz idup Sadakkatu isticamet de sabit caden olasin, ve esselam. i.e. „Divitiae sive pecunia, quam vos annuam solvere debetis, hoc felici anno per constitutum a nobis praefectum