Pagina:Diephilosophisch00kind.pdf/79

Haec pagina emendata est
39
Liber de quinque essentiis

V.

Sermo de tempore.

De tempore etiam dissenserunt philosophi. Alii enim dixerunt quod est motus ipse, et alii dixerunt quod non est motus. Oportet itaque nos discernere veritatem horum duorum sermonum a falsitate ipsorum. Et est ut dicamus quod motus existens in aliquo invenitur in proprietatibus [illius] rei motae et non reperitur motus ille in alio speciei illius nisi in illo. Tempus autem invenitur in omni re secundum unam speciem vel modum unum, et non existit eius diversitas per diversitatem rerum.

Iam igitur manifestum est quod tempus non est motus, et quod mentiti sunt illi qui dixerunt quod tempus est ipse motus. Et etiam quod velocitas et tarditas quae sunt in motu non cognoscuntur nisi per tempus. Et illud vero quoniam nominamus [tarditatem vel] tardum quod in tempore prolixo movetur et velox [vel velocitatem] quod in tempore brevi movetur.

Temporis autem quidditas non cognoscitur nisi eo modo quem narro: et est ut dicatur quod instans comprehendit tempus quod praeteriit et quod est futurum. Instans vero inter ea existens non habet constitutionem, quoniam ipsum non manet ante meditationem nostram. Hoc ergo instans non est tempus. Sed cum meditatur in mente ad instans ponimus quod inter ea existit tempus. In hoc ergo est significatio quod tempus non est in aliquo, nisi prius et posterius: et non est nisi numerus.

Tempus ergo est numerus numerans motum. Eius autem