Excute letiferam pestem viresque resumme,
pellito segnitiem, longo squalore cathenas
iam fragiles infringe manti postesque revelle
valvarum, tristesque domos et carceris umbras
linque fuga celeri: custos nunc ille severus,
qui solers multos caros tibi sustulit annos,
est absens, abiitque volens meliora secutus.
Quid mussans differs? Non spectas, impia tecum,
quot doleant timeantque tibi? Circumspice, queso,
quot pereant misere, si tu neglecta peribis.
Ytalie renovatus honor museque latine,
laurea tarpeia digitis assumpta sub arce
romuleis gratumque decus veneranda poesis,
ingenium celeste patris grandesque labores,
inclita fama virens orbi iam cognita toto,
heu ! flentes ibunt tecum tua fata sub umbras !
Stat procul emissus montis violentus ab antris
Sorgia, divolvens ingentia saxa cavernis,
mugituque gravi nebulis oppletus in agros
funditur, ac hominum fructus et culta colonúm
turbatus, tua damna timens, prevertit et aufert.
Ceruleum caput e vitreis Thetis erigit undis,
nayadum sociata choris, toto cum gurgite deflens
quos tibi nunc ignes audit crepitare propinquos:
nani te nascentein nemorum per opaca sub umbras
suscepisse suis ulnis et lacte cibasse
et servasse refert, verique crepundia testes
margine gramineo demonstrans, atque parentis
pretendit mansura diu vestigia magni,
que iuxta movisse animum viresque dedisse
tinnituque sibi gracili tenuisse canenti
concentum, pulchram dum te quoque gigneret olim.
Albula sic fluvius, populus sic omnis et omnes,
heu! proceres Urbis circum Capitolia frendunt
et tibi seva timent, cunctum convitia flentes,
teque vocant suadentque fugam votisque precantur