Haec pagina emendata et bis lecta est
CAPUT XL

Dum Placentiā Pūblius cum cēterīs Cōmum versus iter facit, Cornēlius et Onēsimus ad saltum Penīnum contendēbant.

Prīmō diē, ut Drūsilla vērē coniēcerat, Tīcīnum sub vesperum pervēnērunt, ac postrīdiē Vercellās usque prōgressī sunt, cuius oppidī fāma semper vigēbit[1] propter proelium haud procul inde commissum, quō Cimbrī ā Mariō et Catulō dēvictī sunt et Ītalia dēmum vāstātiōnis[2] metū līberāta est.

Ibi eīs occurrit M. Celsus, eques Rōmānus, ē Galliā domum rediēns; quem Cornēlius summō gaudiō aspexit. Nam ōlim fuerat familiāris grātissimus, ac iam erat idōneus, cui ad Drūsillam litterae darentur.

Libenter ambō ad eundem caupōnem dēvertērunt. Ubi cum multa dē temporibus prīstinīs inter sē locūtī essent, Cornēlius paulisper sēcessit, ut litterās ad Drūsillam cōnficeret; tum, cēnā adpositā, ad amīcum sē rettulit.

Interim ad caupōnem eundem dēverterat viātor alius, homō rūsticō cultū, quī suā sponte omnēs certiōrēs faciēbat sē modo rūre profectum ad oppidum Placentiam tendere, neque anteā domō tam longē umquam iter fēcisse.

Quō audītō, familiārī suō Cornēlius: “Crēdō hercle,” inquit, “nōn sine comite tē crās iter factūrum.”

“Vereor nē vēra loquāris,” inquit Celsus; “et vellem fortūna mihi comitem aliquantō hūmāniōrem dedisset. Sed hominem adeāmus, sī forte nōbīscum colloquī velit.”

Quae cum dīxisset, ad rūsticum accessit, et: “Audiō,” inquit

  1. vigeō, -ēre, -uī, intr., flourish, live.
  2. vāstātiō, -ōnis, f., devastation.