Haec pagina emendata et bis lecta est

rē vērā Chrīstiānī sunt); ac parī clēmentiā etiam eōs tractāvit, quī dīxērunt sē ōlim Chrīstiānōs fuisse, sed paucīs ante annīs dēstitisse.”

“Quam ob rem ad Traiānum haec omnia scrīpsit Plīnius?” inquit Sextus.

At Pūblius: “Ipse dīxit sē numquam Rōmae causīs[1] Chrīstiānōrum interfuisse, nec scīre quō modō eī tractandī essent. Itaque litterās Rōmam mīsit, ut cognōsceret omniane ā sē rīte agerentur.”

“Saepe audīvī,” inquit Drūsilla, “Chrīstiānōs maleficōs[2] esse hominēs, quī in sē scelera maxima admīsissent.”[3]

“Hoc quidem,” inquit Cornēlius, “vix adfirmāre audeō. Īdem[4] enim Plīnius scrībit sē ex duābus ancillīs etiam tormentīs[5] quaesīvisse, in hīs rūmōribus quid vērī esset.

“Omnium testimōniō comprobātum[6] est Chrīstiānōs certō diē ante lūcem solēre convenīre carmenque Chrīstō quasi deō inter sē dīcere; praetereā sacrāmentō[7] eōs sē nōn in[8] scelus aliquod obligāre, sed nē fūrta[9] facerent, nē fidem fallerent, nē dēpositum[10] abiūrārent,[11] et eius modī alia.”

“Sī haec vēra sunt,” inquit Drūsilla, “nōn intellegō quō modō illī tantam in īnfāmiam[12] pervēnerint.”

“At,” inquit Cornēlius, “Chrīstum plūris faciunt, quam aut Caesarem aut imperium Rōmānum. Praetereā hetaeriās[13] amant, quās imperātōrēs propter perīculum coniūrātiōnis prohibēre coāctī sunt.”

“Quid rescrīpsit[14] Traiānus,” inquit Sextus, “cum Plīnī litterae ed eum adlātae essent?”

  1. causīs, trials; dat. case.
  2. maleficus, -a, -um, adj., evil.
  3. in sē … admīsissent, had committed.
  4. Īdem, cf. XXI, 17.
  5. tormentum, -ī, n.; pl., torture.
  6. comprobātum est: impers.
  7. sacrāmentum, -ī, n., oath.
  8. in, for.
  9. fūrtum, -ī, n., theft.
  10. dēpositum, -ī, n., deposit.
  11. abiūrō, -āre, -āvī, -ātus, tr., deny knowledge of (i.e., when claimed by depositor).
  12. īnfāmia, -ae, f., ill repute.
  13. hetaeria, -ae, f., secret association.
  14. rescrībō, -scrībere, -scrīpsī, -scrīptus, tr., write in reply.