Migne Patrologia Latina Tomus 138
Ordo de sacris ordinibus (Auctor incertus), J. P. Migne
cc_id: cps_2.AucInc.OrDeSaO, cc_idno: 9642
Ordo de sacris ordinibus
138.1003A| Psalmista, id est cantor, posteaquam ab archidiacono instructus fuerit, potest absque scientia Epi, sola jussione presbiteri officium suscipere. Vide, ut quod ore cantas, corde credas, et quod corde credis, operibus probes.
Ostiarius cum ordinatur, postquam ab archidiacono instructus fuerit, qualiter in domo Dei debeat conversari, ad suggestionem archidiaconi tradet ei episcopus claves ecclesiae de altare dicens: Sic age quasi redditurus sis Deo rationem pro his rebus quaeque istis clavibus recluduntur. Et tradet ei diaconus ostium ecclesiae.
PRAEFATIO OSTIARII. Deum Patrem omnipotentem suppliciter deprecamur, ut hunc famulum tuum nomine ill. benedicere 138.1003B| dignetur, quem in officium Ostiarii eligere dignatus es, ut sit ei fidelissima cura in diebus ac noctibus ad distinctionem horarum certarum ad invocandum nomen Dni, per.
BENEDICTIO EJUSDEM. Dne sancte Pater omnipotens aeterne Deus, benedicere digneris hunc famulum tuum ill. ostiarium, ut inter janitores ecclesiae paret obsequia, et electos tuos partem tuam mereantur habere mercedis per.
ORDINATIO LECTORIS. Lector cum ordinatur, facit de illo verbum Episcopus ad plebem, judicans ejus fidem ac vitam, atque ingenium. Post haec expectante plebe, tradet ei codicem, de quo lecturus est dicens ad eum: Accipe 138.1003C| et esto verbi Dei relator, habiturus, si fideliter et utiliter impleveris officium, partem cum his, qui verbum Dei ministraverint; eligunt te fratres tui, ut sis lector in domo Dei tui, et agnoscas officium tuum, ut impleas illud; potens est enim Deus tuus, ut augeat tibi gratiam, quod ipse praestare dignetur, qui regnat cum Patre in unitate Spiritus sancti, per omnia saecula saeculorum, amen.
Quae hic loci in codice Turicensi ob folium excisum desiderantur, integra damus ex Einsidlensi, saec. X circ.
ORDINATIO EXORCISTAE. Domine sancte Pater . . Exorcista cum ordinatur, accipiet de manu episcopi libellum, in quo scripti sunt exorcismi dicente sibi episcopo. Accipe et commenda 138.1003D| memoriae, et habeto potestatem inponendi manum super energuminum sive baptizatum sive caticuminum.
PRAEFAT. EXORC. Deum Patrem omnipotentem. Bened. Exorcis. Domine sancte Pater omnipotens aeterne Deus.
ORDINATIO ACOLITI. Acolitus cum ordinatur primum ab episcopo doceatur 138.1004A| qualiter in officium ejus agere debeat. Sed ab archidiacono accipiat cereoferarium cum cereo, ut sciat se accendenda ecclesiae luminaria mancipare. accipiat et orciolum vacuum ad suggerendum vinum in choristia corporis. Domine sancte Pater.
ITEM ORDO QUALITER IN ROMANA SEDIS APOSTOLICAE PRESBYTERI DIACONI ET SUBDIACONI ELIGENDI SUNT. Mensis primi quarti septimi et decimi sabbatorum die in XII. lect. ad sanctum Petrum ubi missa celebratur. postquam autem ad introitum dixerint data oratione adnuntiat Pontifex in populo dicens. Auxiliante Domino Deo et Salvatore nostro Jesu Christo. Iterum dicit auxiliante Dno et Salvatore nostro Jesu Christo. Elegimus in ordine diaconi sive presbyteri. 138.1004B| ill. subdiaconum de titulo illo. si quis autem habet aliquid contra hos viros pro Domino et propter Dominum cum fiducia exeat, dicat. Verumtamen memor sit communioni suae, et post modicum intervallum mox incipiunt omnes Kirie eleison cum laetania. Hac expleta ascendunt ipsi electi ad sedem pontificis. et benedicit eos a quo vocati sunt et descendunt stant in ordine suo benedic. pcepta.
CAPITULA SANCTI GREGORII PAPAE. Sicut qui invitatus renuit quesitus refugit sacris est altaribus removendus; sic qui ultro ambit vel importunus se ingerit, est procul dubio repellendus; nam qui nititur ad altiora conscendere, quid agit, nisi ut crescendo decrescat, cur non perpenditur 138.1004C| quia benedictio illi in maledictum convertitur, quia ad hoc, ut fiat haereticus, promovetur. Paulus apostolus praecepit Timotheo, Manus cito nemini inposueris, neque communicaveris peccatis alienis; quid est, cito nemini manum inposueris, nisi ante aetatem maturitatis? ante tempus examinis? ante meritum laboris? ante experientiam disciplinae? sicut boni operis confortat fructus, qui rectum scrutatur in eligendo sacerdote judicium, ita gravi semetipsum efficit damnum, qui in suae dignitatis collegium sublimat indignum.
ORDINATIO SUBDIACONI. Subdiaconus cum ordinatur, quia manus inpositionem non accipit, patenam de manu Episcopi accipiat 138.1004D| vacuam et calicem vacuum; de manu vero Archidiaconi accipiat orciolum cum aquamanile ac manutergio
PRAEFATIO SUBDIACONI. Oremus Deum ac Dominum nostrum Jesum Christum, ut servum suum ill. quem ad suum diaconatus officium evocare dignatus est, infundat benedictionem et gratiam suam, ut in conspectu suo fideliter 138.1005A| serviens, praedestinata sanctis proemia consequatur, per.
BENEDICTIO SUBDIACONI. Dne sancte Pater omnipotens aeterne Deus, benedicere digneris hunc famulum tuum ill. quem ad subdiaconatus officium ellegere dignatus es, uti eum sacrario tuo sancto strenuum sollicitumque coelesti militiae instituas, et sanctis altaribus fideliter subministrent, et requiescant super eum spiritus sapientiae et intellectus, spiritus consilii et fortitudinis, spiritus scientiae et pietatis; reple eum spiritu timoris tui, ut eum ministerio divine confirmes, ut obediens facto, atque dicto parens, tuam gratiam consequatur, per.
ORDINATIO DIACONI. 138.1005B| Diaconus cum ordinatur, solus Episcopus, qui eum benedicit, manum super caput illius ponat; quia non ad sacerdotium, sed ad ministerium consecratur.
BENEDICTIO EJUSDEM. Oremus dilectissimi Deum patrem omnipotentem super hunc famulum tuum ill. quem in sacro ordine dignatus es assumere, benedictionis suae gratiam clementer effundat, eique donum consecrationis indulgeat, per quod eum ad proemia aeterna perducat.
Alia.
Exaudi Dne preces nostras, et super hunc famulum tuum ill. spiritum tuae benedictionis emitte, ut 138.1005C| coelesti munere ditatus et tuae gratiae possit majestatem adquirere, et bene vivendi aliis exemplum praebere.
CONSECRATIO. Adesto quaesumus omnipotens Deus, honorum dator, ordinumque distributor, et officiorum dispositor, qui in te manens innovas omnia, et cuncta disponis; per verbum et virtutem sapientiamque tuam Jesum Christum filium tuum Dnm nostrum sempiterna providentia praeparas, et singulis quibusque temporibus aptanda dispensas; cujus corpus ecclesiam tuam coelestium gratiarum varietate distinctam, suorumque connexam distinctione membrorum, per legem mirabilem totius conpaginis unitam, in augmentum templi tui crescere, dilatarique 138.1005D| largiris sacri muneris virtutem, trinis gradibus ministrorum nomini tuo militare constituens, electis ab initio Levi filiis, qui mysticis operationibus domus tuae fidelibus excubis permanentes haereditatem benedictionis aeternae sorte perpetua possiderent; super hunc quoque famulum tuum ill. quaesumus Dne placatus intende, quem tuis sacris serviturum in officium Diaconatus suppliciter dedicamus, et nos quidem tamquam homines divini sensus et summae rationis ignari hujus vitam, quantum possumus, aestimamus. Te autem Dne ea, quae nobis sunt ignota, non transeunt, te occulta non fallunt; Tu cognitor es secretorum, tu scrutator es cordium, tu eorum, ejus, vitam coelesti poteris examinare judicio, quo 138.1006A| semper praevales et admissa purgare, et ea quae sunt agenda concedere.
Emitte in eum Dne quaesumus Spiritum sanctum, quod in opus ministerii fideliter exequendi septiformis gratiae munere roborentur, habundet in eum totius forma virtutis, auctoritas, modestia, pudor constans, innocentiae puritas, et spiritalis observatio disciplinae, in moribus eorum, ejus, praecepta tua fulgeant, ut suae castitatis exemplo inmitationem sanctae plebis adquirant, et bonum conscientiae testimonium proferentes, firmus et stabilis perseveret, dignisque successibus de inferiori gradu per gratiam tuam capere potiora mereatur, per.
ORDINATIO PRESBYTERI. Presbiter cum ordinatur, Episcopo eum benedicente, 138.1006B| et manum super caput ejus tenente, etiam omnes presbiteri, qui praesentes manus suas juxta manus Episcopi super caput illius teneant.
BENEDICTIO PRESBYTERORUM. Oremus dilectissimi Deum Patrem omnipotentem, ut super hunc famulum suum ill. quem ad presbiterii munus elegit, coelestia dona multiplicet, et qui ejus dignationem suscipiunt, et ejus exequantur auxilio, per.
Sequitur oratio.
Exaudi nos Dne Deus noster, et super hunc famulum tuum benedictionem sancti Spiritus, et gratiae sacerdotalis effunde virtutem, ut quem tuae pietatis aspectibus offerimus consecrandum, perpetuam muneris largitatem consequaris, per.
CONSECRATIO. 138.1006C| Domine sancte Pater omnipotens aeterne Deus, honorum auctor et distributor omnium dignitatum, per quem proficiunt universa; per quem cuncta firmantur, amplificatis semper in melius naturae rationalis incrementis per ordinem congrua ratione dispositum; unde et sacerdotales gradus, atque officia levitarum Sacramentis misticis instituta creverunt; ut cum pontifices summos regendis populis praefecisse ad eorum societatis et operis adjumentum sequentis ordinis viros et secundae dignitatis elegeris; sic in heremo per septuaginta virorum prudentium mentem Moysi spiritum propagasti, quibus ille adjutoribus usus in populo innumeras multitudines facile gubernavit. Sic in Eleazaro et in Ithamaro paternae 138.1006D| beatitudinis habundantiam transfudisti, ut ad hostias salutares et frequentiores officiis Sacramenta ministerium sufficeret Sacerdotum; haec providentia Dne Apostolis filii tui doctores fidei presbiterii comites addidisti, quibus illi orbem totum secundis praedicatoribus inpleverunt; quapropter infirmitati quoque nostrae Dne quaesumus haec adjumenta largire, qui quanto magis fragiliores sumus, tanto his pluribus indigemus. Da quaesumus omnipotens Pater in hunc famulum tuum presbiterii dignitatem, innova in visceribus ejus Spiritum sanctitatis, acceptum a te Deus secundum meriti munus obtineant, censuramque morum exemplo suae conversationis insinuent, sint probi cooperatores ordinis nostri, eluceat 138.1007A| in eum totius forma justitiae, ut bonam rationem dispensationis sibi credituri aeterna beatitudinis praemia consequatur, per.
PRESBYTERORUM CONSECRATIO MANUUM. Consecrare et sanctificare digneris Dne manus istas per istam hunctionem et nostram benedictionem, ut quaecunque consecraverint consecrentur. Caetera desunt, quae, uti in cod. Einsidl. habentur, hic addimus.
ORDINATIO EPISCOPI. Episcopus cum ordinatur, duo episcopi teneant et ponant evangeliorum librum super cervicem ejus, et unus fundat benedictionem. Reliqui omnes Episcopi qui adsunt manibus suis caput ejus tangant.
BENEDICTIO EPISCOPORUM. 138.1007B| Adesto Domine. Sequitur. Propitiare Domine. Consecratio. Deus bonorum omnium. Oratio ad missam. Deus bonorum omnium. Super oblata. Haec hostia. Infra accione. Hanc igitur oblationem. Ad Communionem. Haec nos communio. finit.
(Ex Cod. Vind. Th. 149. saec. IX. olim Augiensis monast..)
BENEDICTIO EPISCOPORUM. Adesto supplicationibus nostris omnipotens Deus, et quod humilitatis nostrae gerendum est ministerio tuae virtutis impleatur effectu. Per Dom.
Alia. Propitiare Dne supplicationibus nostris. et inclinato super hunc famulum tuum cornu gratiae sacerdotalis benedictionis tuae in eo effunde virtutem. Per Dom.
CONSECRATIO. 138.1007C| Deus honorum omnium, Deus omnium dignitatum, quae gloriae tuae sacratis famulantur ordinibus. Deus qui Moysen famulum tuum secreti familiaris afflatu inter cetera coelestis documenta culturae de habitu quoque indumenti sacerdotalis instituens electum Aaron mystico amictu vestiri inter sacra jussisti, ut intelligentiae sensum de exemplis piorum caperet secutura posteritas, ne eruditio doctrinae tuae ulli deesset aetati. Cum et apud veteres reverentiam ipsa significationum species optineret et apud nos certiora essent experimenta rerum quam enigmata figurarum. Illius namque sacerdotii anterioris habitus nostrae mentis ornatus est. Et pontificalem gloriam non jam nobis honor commendat vestium, sed 138.1007D| splendor animarum. Quia et illa, quae tunc carnalibus blandiebantur optutibus. ea potius quae in ipsis erant intelligenda poscebant. Et idcirco huic famulo tuo, quem ad summi sacerdotii ministerium elegisti, hanc quaesumus Domine gratiam largiaris, ut quicquid 138.1008A| illa velamina in fulgore auri, in nitore gemmarum, in multis modis operis varietate signabant, hoc in ejus moribus actibusque clarescat. Comple in sacerdote tuo mysterii tui summam et ornamentis totius glorificationis instructum coelestis unguenti flore sanctifica. Hoc Domine copiose in ejus caput influat, hoc in oris subjecta decurrat, hoc in totius corporis extrema discendat. Ut tui Spiritus virtus et interiora ejus repleat et exteriora circumtegat. Abundet in eo constantia fidei, puritas dilectionis, sinceritas pacis. Tribuas ei cathedram episcopalem ad regendam ecclesiam tuam et plebem universam. Sis ei auctoritas, sis ei firmitas, sis potestas, multiplices super eum benedictionem et gratiam tuam, ut ad exorandam misericordiam tuam tuo munere semper idoneus 138.1008B| tua gratia possit esse devotus. Per Dom.
SUPER OBLATA. Haec hostia Domine quaesumus emundet nostra delicta, et sacrificium celebrandum subditorum tibi corpora mentesque sanctificet. Per D
Hanc igitur oblationem servitutis nostrae, sed et cunctae familiae tuae quam tibi offerimus etiam pro famulo tuo ill. quem ad episcopatus ordinem promovere dignatus es, quaesumus Dne, ut placatus accipias, et propitius in eo tua dona custodias, ut quod divino munere consecutus est. Divinis effectibus exsequatur, diesque etc.
Haec nos Communio Domine purget a crimine, et 138.1008C| coelestibus remediis faciat esse consortes. Per Dnum.
AD ORDINANDUM PRESBYTERUM. Oratio. Oremus dilectissimi Deum Patrem omnipotentem, ut super hunc famulum suum, quem ad presbyterii munus elegit, coelestia dona multiplicet. Per Dom.
Alia. Exaudi nos quaesumus Domine Deus noster, et. etc.
CONSECRATIO. Domine sancte Pater omnipotens aeterne Deus, bonorum auctor, etc.
AD ORDINANDUM DIACONUM. Oremus dilectissimi Deum Patrem omnipotentem, 138.1008D| etc.
Alia. Exaudi Domine preces nostras, et super hunc famulum tuum, etc.
CONSECRATIO. Adesto quaesumus omnipotens Deus honorum dator Ordinum.
138.1009A| Orationes istae dicendae sunt a domno papa super archiepiscopum ante pallium.
(Ex ms. Vindob. theol. 277, saec. XII, vel XIII.)
Domine Deus omnipotens Pater, qui non propriis suffragantibus meritis, sed sola ineffabili gratiae tuae largitate istum famulum tuum N. populo tuo praeesse jussisti; tribue ei per gratiam Spiritus sancti tui digne tibi persolvere ministerium sacerdotalis officii, et ecclesiasticis convenienter servire ministeriis, plebemque commissam ad gloriam tui nominis te in omnibus protegente gubernare concede. Per ejusdem.
Alia. Deus innocentiae restitutor et amator, dirige hunc famulum tuum N. Spiritus tui fervore, ut in fide inveniatur stabilis, et in operibus tuis efficax, 138.1009B| illumina eum lumine sapientiae, munda eum et sanctifica, da ei consilium rectum, doctrinam sanctam, ut qui eum inter summos sacerdotes voluisti numerare, concede, ut, quod humano ore eum voluisti vocari, hoc in conspectu tuo per gratiam tuae pietatis possit fieri, ut cum electis tuis aeternae vitae beatitudinem percipere mereatur. Per.
Dato pallio dicitur oratio.
Domine sancte Pater omnipotens aeterne Deus regum et Dominus dominantium, clementiam tuam humiliter exoramus, nec non et unigeniti Filii tui Dni nri Jhu Xpi, qui omnes aeterno pontificatu supereminens, solus sine macula sacerdotale ministerium implevit, simulque sancti Spiritus, cujus septiformis gratia coelesti virtute cuncta sanctificat, ut 138.1009C| hunc famulum tuum N. divinae providentiae gratia largiente a minoribus usque ad majora per gradus ascendentem supernae pietatis tuo gremio gratanter suscipias, et quia nobis indignis, quos sedis apostolicae summaeque ministros servitutis, non exigentibus meritis, sed dono clementiae tuae constituisti, salutaribus indumentis ad sacri altaris officium foras vestitus in praesenti apparet, ab omnibus criminum contagiis castigatus, perpetuo Spiritus tui sanctificatione intus impleri mereatur, vivisque fontis fluentis irrigatum virtutum fructibus crescere, et coram omnibus clarescere concedas, ut ejus vita aliis possit exempla praebere. Sit ei honor pallii ornamentum animae, et unde advenit fastigium visibile, inde florescat amor invisibilis, tua divina 138.1009D| potentia eum corroboret, tui Filii virtus viscera ejus foecundet, tui Spiritus gratia interiora ejus impleat: per te firmitatem fidei catholicae non solum sibimet servandi, sed etiam alios docendi causa conservet: per te cathedrae episcopalis ecclesiae scutum non solum 138.1010A| a spiritualibus, sed etiam a corporalibus nujus saeculi adversitatibus habere mereatur: per te apostolicae dignitatis in coelis et in terris, solvendi et ligandi non solum corpora, sed et animas divina Deitatis gratia dominicum suscipiat, ut ita dignis successibus devote degens ad destinata sanctis praemia perveniens, aeternam accipiat beatitudinem. Per.
GREGORIUS VICTORI EPISCOPO. (Ex ms. Vindob. theol. 277, saec XII vel XIII.) Quisquis metropolitanorum, quod minime credimus, sine pallio aliquem ordinare praesumpserit, et ordinatur, et qui ordinatur, et cooperatores irrecuperabiliter ab omni ordine deponantur. Oremus dilectissimi fratres, ut Deus et Dns nr Jhs Xps nos et electum 138.1010B| nostrum gratia Spiritus sancti illustrare dignetur. Per. in unitate ejusdem. Deinde dicatur iste versiculus. Et exaltent eum in ecclesia plebis. Et in cathedra seniorum laudent eum. Post mittatur in cathedram, et dicatur haec oratio. Omnipotens Pater sancte Deus aeterne, tu hominem dignatus es in coelestibus sedibus ordinare, ut ait Psalmista. Domine in aeternum permanet Verbum tuum in coelo, angelos et archangelos suo tibi ordine mancipari voluisti, in Veteris Testamenti privilegio Moysen et Aaron et Samuelem inter eos in sacerdotibus suis, qui invocant nomen ejus praedestinati, patriarchas et prophetas perungi ordinasti, in novo per Filium tuum Jesum Christum apostolos sanctos nobis omnibus tuis servis ad solatium elegisti, primum Petrum apostolum in cathedram 138.1010C| honoris enumerasti, et in numerum sanctorum omnium apostolorum evocasti, ut Spiritus sanctus ait per Prophetam: In cathedra seniorum laudet eum. In illis temporibus divino nutu de aliis similibus his similia contigerunt. Et tu Domine pro tua immensa misericordia in nostris temporibus da similem gratiam fratri nostro N. adinstar sanctorum apostolorum tuorum sedentium in cathedra honoris et dignitatis, ut in conspectu majestatis tuae dignus honore appareat, et in ipso honore omnibus sibi subjectis, omnigenarum exempla virtutum dictis et factis omni humilitate praebendo mereatur, ut post hanc vitam inter angelicos choros aeternarum sedium solio sublimetur. Per eumdem.
138.1010D| Pontificale ms. biblioth. San-Blas. saec. XIV. Ad faciendum ordines sacros statutis temporibus ritum similiter a psalmista orditur secus ac Pontificale Romanum, a quo etiam passim differt. Ita vero incipit:
Ad celebrandum sacros ordines episcopus indutus plenis pontificalibus ut supra notatum est, cum debito 138.1011A| ordine ministrorum missam dicturus ad altare procedat et dicta prima collecta, vocentur ordinandi, et sedens super sedem suam legat vel per alium legi faciat prohibicionem istam.
Auctoritate Dni nri Jesu Christi et Ecclesie omnibus vobis sub excommunicacionis pena firmiter precipimus et mandamus, ut nulli servi dominorum nisi manumissi sint, nulli clerici alterius dyocesis absque licencia seu litteris dimissiorialibus sui episcopi, nulli excommunicati, nulli illegitime nati, nisi cum eis sufficienter fuerit dispensatum, nulli furtive aut in membris suis enormiter viciati, nisi ex certa sciencia examinatorum probati sint, et admissi, nulli ordines minores cum aliquo ordine sacro, aut etiam sacrum cum sacro simul recipiendo, nulli etatem 138.1011B| sufficientem non habentes, nulli per saltum et nulli, qui prophanaverunt contra mandata apostolica, nisi cum eis sufficienter fuerit dispensatum, aut quibus alias canonicum obstat impedimentum, hic expressum vel non expressum, presumant accedere, nec ad hos sacros ordines accedant. Si secus attemptatum fuerit a quoquam irritum cernimus et inane, et penam supradictam excommunicacionis se noverit incurrisse.
Lecta prohibicione ista, archidiaconus vel alter, cui episcopus injunxerit ad faciendum, per modum lectionis dicat. Postulat sancta mater Ecclesia reverende pater hos viros ordinibus aptos a vestra paternitate consecrari. Episcopus dicat: Vide, ut natura, sciencia et moribus tales per te introducantur, immo per 138.1011C| nos tales in domo Dni ordinentur persone per quas dyabolus procul pellatur, et clerus Deo multiplicetur. Item clericus: Quantum ad humanum spectat examen, natura, sciencia et moribus digni habentur, et probi cooperatores in his Deo volente effici possunt. Episc.: Auxiliante Dno Deo et Salvatore nostro Jesu Christo eligimus hos viros consecrandos: siquis autem habet aliquid contra illos, pro Deo et propter Deum cum fiducia exeat et dicat. Verumtamen memor sit condicionis sue. Post hec episcopus procumbat super sedem suam flexis genibus, et cantetur a duobus clericis letania prout supra notatum est, in qua loco suo surgat, et conversus ad ordinandos dicat. Ut istos ordinandos bene+dicere sancti+ficare et conse+crare digneris. Te rogamus audi nos. Ter 138.1011D| episc. istud repetat. Et postea ab illis clericis compleatur letania. Ut pontificem nrm in sancta religione conservare digneris. Te rogamus audi nos.
Item episcopus reponat se super sedem suam usque ad finem letanie. Qua finita sedeat super sedem suam, et ordinandis tradat antiphonarium dicens: Videte, ut quod ore cantatis, corde credatis, et quod corde creditis, operibus comprobetis. Quo dicto, surgat et dicat super eos orationem. Stando sine mitra.
Dnus vobiscum.
Oremus dilectissimi fratres Dnm nrm Jesum Christum pro his famulis suis, qui ad deponendas comas capitum suorum pro ejus amore festinant, ut donet eis Spiritum sanctum, qui habitum religionis in eis 138.1012A| perpetuum conservet, et a mundi impedimento atque a seculari desiderio corda eorum defendat, ut sicut immutantur vultibus, ita manus dextera Dei eis virtutum tribuat incrementa, et ab omni cecitate spiritali vel humana oculos eorum aperiat, et lumen eis eterne gracie concedat. Qui vivit et regnat Deus per omnia secula seculorum. Clerus. Amen. Episc. Oremus. Dyaconus. Flectamus genua. Levate. Episc. orationem dicat: Tradat superpelicium: Adesto Domine supplicationibus nostris, et hos famulos tuos bene+dicere dignare, quibus in tuo nomine habitum religionis imponimus, ut te auxiliante devoti in ecclesia tua persistere et vitam percipere mereantur eternam. p. Dnm. Episc. sedeat et dicat: Tu es Dne, qui restitues hereditatem meam 138.1012B| mihi, etc.
ORATIO AD SPONSAS BENEDICENDAS. (Ex cod. Bibl. Caes. th. 149, saec. IX, olim Augiensis monasterii.) Exaudi nos omnipotens et misericors Deus, ut quod nostro ministratur officio, tua benedictione potius impleatur. Per.
Secreta. Suscipe quaesumus Domine pro sacra connubii lege munus oblatum, et cujus largitor es operis, esto dispositor. Per.
Praefatio. VD. et justum est aequum et salutare. Qui foedera nuptiarum blando concordiae jugo et insolubili pacis vinculo nexuisti, ut adoptionem filiorum sanctorum connubiorum fecunditas pudica servaretur. Tua enim Domine providentia tua gratia 138.1012C| utrumque dispensat, ut quod generatio mundi edidit ad ornatum, regeneratio ad ecclesiae perducat augmentum. Et ideo cum angelis et archangelis. Hanc igitur oblationem famulorum tuorum quam tibi offerunt pro famula tua ill. quam perducere dignatus es ad statum mensurae et ad diem nuptiarum pro qua majestati suae supplices fundimus preces, ut eam propitius cum viro suo copulare digneris. Quaesumus Domine ut placatus accipias. Antequam dicatur Pax Domini, dicit orationem.
Propitiare Domine supplicationibus nostris, et institutis tuis quibus propagationem humani generis ordinasti, benignus adsiste, ut quod te auctore jungitur, te auxiliante servetur.
Benedictio. Deus qui potestate virtutis tuae de nihilo 138.1012D| cuncta fecisti: qui dispositis universitatis exordiis hominem ad imaginem Dei facto ideo inseparabile mulieris adjutorium condidisti, ut femineo corpori de virili dares carne principium, docens quod ex uno placuisset institui, nunquam liceret disjungi. Deus qui tam excellenti mysterio conjugalem copulam consecrasti, ut Christi et Ecclesiae sacramentum praesignares in foedere nuptiarum. Deus per quem mulier jungitur viro et societas principaliter ordinata ea benedictione donatur, quae sola nec per originalis peccati poenam, nec per diluvii est ablata sententiam. Respice propitius super hanc famulam tuam, quae, maritali jungenda consortio, tua expetit protectione muniri. Sit in ea jugum dilectionis et 138.1013A| pacis. Fidelis et casta nubat in Christo, imitatusque Sanctorum permaneat feminarum. Sit amabilis ut Rachel viro, sapiens ut Rebecca, longaeva et fidelis ut Sara. Nihil in ea ex actibus suis ille auctor praevaricationis usurpet. Nexa fidei mandati permaneat uni toro juncta, contactus inlicitos fugiat; muniat infirmitatem suam robore disciplinae. Sit verecunda, gravis, pudore venerabilis, doctrinis coelestibus erudita. Sit fecunda in sobole, sit probata et innocens, et ad beatorum requiem, et ad coelesti regna perveniant, et videant filios filiorum suorum usque in tertiam et quartam progeniem, et ad optatam perveniant senectutem. Per. Pax Domini sit semper vobiscum. Ad Com. Quaesumus omnipotens Deus, instituta providentiae tuae pio amore comitare, ut 138.1013B| quos legitima societate connectis, longaeva pace custodias. Per.
ORATIO AD VISITANDUM INFIRMUM. (Ex cod. Vindob. theol. 149, saec. IX, Sacramentar. Augiensi.) Deus qui famulo tuo Ezechiae, etc. Alia. Respice Dne famulum tuum, etc.
ORATIO SUPER POENITENTEM. Da nobis Domine, ut sicut publicani precibus et confessione placatus es, ita et huic famulo tuo ill. placare, et precibus ejus benignus aspira, ut in confessione flebili permanens, et petitione perpetuam elementiam tuam celeriter exoret, sanctisque altaribus et Sacramentis restitutus, rursus coelesti gloriae mancipetur. Per.
ORATIO AD AGAPE PAUPERUM. 138.1013C| Da Domine famulo tuo ill. sperata suffragia obtinere, ut qui tuos pauperes vel tuas ecclesias memoratur, Sanctorum omnium simul, et beati martyris tui Laurentii mereatur consortia, cujus nunc est exempla secutus. Per dnm.
ORATIO AD CAPILLATURAM. Omnipotens sempiterne Deus respice propitius super hunc famulum tuum ill. quem ad novam tondendi gratiam vocare dignatus es, tribuens ei remissionem omnium peccatorum, atque coelestium donorum consortium esse percepturum. Per.
ORATIO AD CLERICUM FACIENDUM. Praesta quaesumus omnipotens Deus, et huic famulo tuo ill. qui ad deponendam comam capitis sui 138.1013D| propter amorem Christi filii tui festinat, da Spiritum sanctum, qui habitum religionis in eo perpetuo custodiat, et a mundi impedimentis vel saeculari desiderio cor ejus defendat, ut sicut immutatur in vultu, ita manus dexterae tuae in eum virtutis perfectionem tribuat, ut ab omni caecitate humana oculos 138.1014A| ejus aperiat, et lumen aeternitatis gratiae concedat. Per.
ORATIO AD BARBAS TONDENDAS. Deus cujus spiritu creatura omnis inerementi adulta congaudet, exaudi preces nostras super hunc famulum tuum ill. juvenilis aetatis decore laetantem, et primis auspiciis ad tondendum; exaudi Domine, ut in omnibus protectionis tuae munitus auxilio coelestem benedictionem accipiat, et praesentis vitae praesidiis gaudeat et aeternae. Per.
ORATIO AD DIACONAM FACIENDAM. Exaudi Domine preces nostras et super hanc famulam tuam ill. spiritum tuae benedictionis emitte, munere ditata, et tuae gratiam possit majestatis adquirere, et bene vivendi aliis exemplum praebere. 138.1014B| Per dnm.
ORATIO AD ANCILLAS DEI VELANDAS. Famulas tuas Domine tuae custodia muniat pietatis, ut virginitatis sanctae propositum, quod te inspirante susceperunt te protegente in laesum custodiant. Per.
ORATIO AD ABBATEM FACIENDUM VEL ABBATISSAM. Concede quaesumus omnipotens Deus et famulum tuum ill. vel illam, quem ad regimen animarum elegimus gratiae tuae dono prosequere, ut te largiente cum ipsa tibi nostra electione placeamus. Per.
ORATIO TEMPORE BELLI. Omnipotens et misericors Deus, a bellorum nos quaesumus turbine fac quietos: quia bona nobis 138.1014C| cuncta praestabis, si pacem dederis et mentis et corporis. Per Dnm.
Alia. Omnipotens Deus Romani nominis inimicos virtute quaesumus tuae comprime majestatis, ut populus tuus, et fidei integritate laetetur, et temporum tranquillitate semper exultet. Per.
ORATIO PRO HIS QUI ITER AGUNT. Exaudi nos Domine et iter famuli tui ill. inter vitae hujus pericula tuo semper protegatur auxilio. Per.
ORATIO PRO PLUVIA POSTULANDA. Terram tuam Domine quam videmus nostris iniquitatibus tabescentem coelestibus aquis infunde, atque irriga beneficiis gratiae sempiternae. Per.
Alia. Da nobis Domine, quaesumus pluviam salutarem, 138.1014D| et aridam terrae faciem fluentibus coelestibus dignanter infunde. Per Dnm nrm.
Alia. Omnipotens sempiterne Deus, qui salvas omnes et neminem vis perire, aperi fontem benignitatis tuae, et terram aridam aquis fluentibus coelestibus dignantur infunde. Per Dnm.
ORATIO QUANDO MULTUM PLUIT. 138.1015A| Domine Deus, qui in mysterio aquarum salutis tuae nobis Sacramenta sanxisti, exaudi orationem populi tui, et jube terrores inundantium cessare pluviarum, flagellumque hujus elementi ad effectum tui converte mysterii, ut qui se regenerantibus aquis gaudent renatos, gaudeant his castigantibus esse correctos. Per.
Alia. Quaesumus omnipotens Deus clementiam tuam, ut inundantiam cohaerceas imbrium, et hilaritatem tui vultus nobis impertiri digneris. Per.
ORATIO IN AREA. Multiplica Domine hanc aream frumenti tui dona repleta ( sic ) et sicut fidelibus tuis tricesimum atque sexagesimum vel centesimum fructum donare consuevisti, 138.1015B| ita et famulo tuo ill. praesentis temporis uberius tua dona concede. Per Dnm.
ORATIO PRO PESTE ANIMALIUM. Deus qui laboribus hominum etiam deminutis animalibus solatia subrogasti, supplices te rogamus, ut sine quibus non habetur humana conditio, nostris facias usibus non perire. Per.
ORATIO DE MORTALITATE. Deus qui non mortem sed poenitentiam desideras peccatorum, populum tuum quaesumus ad te converte propitius, ut dum tibi devotus extiterit, iracundiae tuae ab eo flagella amoveas. Per. Alia. Populum tuum quaesumus omnipotens Deus ab ira 138.1015C| tua ad te confugientem paterna recipe pietate, ut qui tuae majestatis flagella formidant, de tua mereantur venia laetari. Per Dnm.
ORATIO QUANDO LEVANTUR RELIQUIAE. (Ex eodem codice.) Aufer a nobis quaesumus Domine iniquitates nostras, 138.1016A| ut ad Sancta sanctorum puris mereamur mentibus introire. Per Dom.
ORATIO IN DEDICATIONE ECCLESIAE. Domum tuam quaesumus Domine clementer ingredere, et in tuorum tibi corde fidelium perpetuam constitue mansionem, ut cujus aedificatione subsistit, hujus fiat habitatione praeclara. Per.
ORATIO POST VELATUM ALTARE. Descendat quaesumus Domine Deus noster Spiritus sanctus tuus super hoc altare, qui et populi tui dona sanctificet, et sumentium corda dignanter emundet. Per.
AD MISSAS. Deus qui invisibiliter omnia contines, etc. ut in missali Rom.
138.1016B| Alia. Deus qui sacrandorum tibi auctor es munerum. Alia. Deus qui ex omni coaptatione.
Secreta. Omnipotens sempiterne Deus, altare nomini tuo dicatum, etc.
¶ Praefatio. VD. et justum est aequum et salutare, nos tibi semper et ubique gratias agere. Dne sce Pater omnipotens aeterne Deus per Christum Dominum nostrum. Per quem te supplices deprecamur, ut altare hoc sanctis usibus praeparatum coelesti dedicatione sanctifices, ut sicut Melchisedec sacerdotis praecipui oblationem dignatione mirabili suscepisti, ita inposita novo huic altari munera semper accepta ferre digneris; ut populus, qui in hanc ecclesiae 138.1016C| domum sanctam convenit, per haec libamina coelesti sanctificatione salvatus, animarum quoque suarum salutem perpetuam consequantur. Ad Com. Quaesumus Domine, ut hoc in loco, quem nomini tuo, etc.
Quotation analysis