VENERABILIBVS FRATRIBVS ARCHEPISCOP0 PRIMATI , EPISCOPIS, AC DILECTIS FILIIS CLERICIS ET RELIGIOSIS VIRIS CVNCTISQVE FIDELIBVS ARMENIAE CATHOLICAE NATIONIS CONSTANTINOPOLITANAE PROVINCIAE.
VENERABILES FRATRES AC DILECTI FILII SALVTEM
ET APOSTOLICAM BENEDICTIONEM
Neminem vestrum latet, Venerabiles Fratres, ac Dilecti Filii, quo paterno prorsus affectu Romani Pontifices Praedecessores Nostri ab antiquis temporibus Armeniam vestram Nationem tot sane nominibus illustrem fuerint prosequuti, et quanta cura, ac sollicitudine Nationem ipsam ad catholicam unitatem revocare studuerint. Neque ignoratis quos fructus divina adspirante gratia iidem Decessores Nostri ex impensis eorum erga vestram Nationem studiis perceperint, et qua laetitia ipsi affecti fuerint, cum obtiuere potuerunt, ut multi Armenii ad catholicae unitatis professionem reversi in ea stabiles et immoti persisterent. Ac vobis compertum exploratumque est, qua admirabili virtute, et summa eorum nominis gloria Catholici Armenii luctuosissimis temporibus aspera quaeque cum ipsius vitae discrimine strenue sint perpessi in catholica fide, et unitate tuenda ac profitenda, cujus amore et studio tantopere flagrarbant, et qua assidua contentione haec Apostolica Sedes suam omnem adjutricem operam Armeniis ipsis praebere nunquam intermiserit, ut spiritualibus praesertim illorum indigentiis justa proprium eoram ritum quovis modo occurreret, atque consuleret. Et quoniam episcopalis Armeniorum Antistitum Gierachia jamdiu restituta in illis dumtaxat regionibus aliquo modo servari potuit, quae a persecutionis aestu aberant, idcirco Sancta haec Sedes vel maxime anxia, atque sollicita de spirituali bono Armeniorum commorantium Constantinopoli, et in finitimis provinciis, ubi Episcopi consistere haud poterant, nullis consiliis sibi parcendum esse duxit, ut eorumdem Armeniorum saluti prospiceret. Quoeirca Sancta haec Sedes intentissimo studio curavit et vestrae Nationis Sacerdotes optime instituere, adhibita quoque hujus Urbani Nostri Collegii opera, et filis potissimum Religiosarum Familiarum Alumnis animos addere, qui in spirituale vestrae Nationis bonum procurandum sedulo incumberent. Atque etiam probe cognoscitis, Venerabiles Fratres, ac Dilecti Filii, ab hac Apostoli ca Sede, ubi primum per temporum adjuncta fieri licuit, Armenium Antistitem episcopali dignitate insigni tum in ista Constantinopoiitana urbe fuisse constitutum, ac subinde, postquam Armenii eatholici ob supremi Turcarum Imperatoris clementiam in rebus praesertim sacris libertate donati fuere (qua cum mutua animorum concordia religionis res majorem in modum vigere, ac florescere possent) Archiepiaeo palem Primatialem Sedem in eadem Urbe foisse erectam pro Armeniis catholicis, eisque propriam Archiepiscopum datum, velati luculenter testantur Apostolicae Literae re. me. Pii VII Decessoris Nostri [1]. Omnes autem norunt indefessas ac singulares curas a felicis recordationis Gregorio XVI Praedecessore pariter Nostro adhibitas ad amplissimae illius Dioecesis ordinem rite constituendum, et ad Catholicorum Armeniorum utilitatem, prosperitatemque magis in dies procurandam et fovendam.. Nos vero ubi inscrutabili Dei judicio in hac sublimi Principis Apostolorum Cathedra collocati fuimus, statira universum, qua late patet, Christianum orbem animo et cogitatione complexi, paternae Nostrae sollicitudinis curas in potidrem istam Armeniae Catholicae Nationis partem studiosissime, atque amantissime convertimus. Namque opera utentes Venerabilis Fratris Innooentii Archiepiscopi Sidensis, quem extraordinarium Nostrum Legatum ad supremum Turcarum Imperatorem misimus, ut eidem Principi amicabiles animi NoStri sensus exponeret, ac simul officia Nostra deferret, haud praetermisimus ipsi potenti Othoinanorum Imperatori Armenios, aliasque omnes catholicas orientales Nationes io ejus Ditione degentes etiam atque etiam commendare. Cum autem Nobis summopere cordi esset majorem Armeniae vestrae Nationis utilitatem procurare, tum eidem Venerabili Fratri comnoisiraua, ut diligenter investigaret in quo statu Armenia ipsa versaretur Natio, atqgue omnia ad Nos referret, ut, rebus maturo examine perpensis, nosceremus quae potissimum consilia a Nobis essent suspicienda ad spirituale vestrae Nationis bonum magis magisque compacandum. Itaque postquam idem Venerabilis Frater delato sibi munere perfunctus accuratas rerum notitias Nobis praebuit, probavimus varia decreta a VV. FF. NN. S. R. E. Cardinalibus Nostrae Congregationis fidei propagandae edita, atque inter alia illud etiam quo improbata fuit Societat Connationalis appellata, ex qua damna plurima oritura esse merito praevidebantur. Hinc Apostolicas Nostras dedimus Literas, quibus tum ad exitum deduximus quae idem Decessor Noster Pius VIII sibi perficienda proposuerat, tum alios quinque Armenii Ritus Episcopos constituimus, inter quos magna veteris, et amplissimae Constantinopolitanae Dioeceseos pars fuit divisa.
Dum autem ea profecto spe nitebamur fore, ut nova ecclesiastica Armenia Provincia hisce paternis Nostris curis prospere feliciterque vigere ac florescere posset, non sine maximo animi Nostri dolore novimds, perniciosas animorum dissensiones in vestram Nationem ab inimico homine jamdiu inductas ita magis in dies invalescere, ut minime deessent, qu ad ejusmodi dissensiones fovendas vel ipsa praete xerent consilia, (juibus haec Apostolica Sedes vestram Nationem juvare vel maxime optabat. Quae nunquam satis deploranda animorum discordia graviter exarsit, ubi utraque dissidentium pars scriptis in vulgus editis de religiosis Nationis quaestionibus palam publiceque disserere ac disceptare coepit; quae quidem scripta fuere vicissim exarata hostilibus praesertim asperrimisque verbis atque sententiis, quae a christiana caritate omnino abhorrent, et iis plane adversantur, quae ad mutuam concordiam tuendam requiruntur, atque in lucem prodierunt inscia, et invita hac Apostolica Sede, quemadmodum per iteratas ejusdem Nostrae Congregationis literas declarandum esse voluimus. Quisque vestrum noscit quae exinde scandala evenerunt non sine levi vestrae Nationis damno, et quo studio Nos, nulla .interposita mora, omnem Nostram operam impendere properavimus, ut omnes a Vobis amoverentur contentiones, et dissensiones, earumque germina radicitus extirparentur. Nec mediocri certe jucunditate affecti fuimus, proptereaquod primae Nostrae curae optatum habuere exitum. Nam que Venerabiles Fratres Antonius vester Archiepiscopus Constantinopolitanus, et Julianus Archiepiscopus Petrensis in .partibus Infidelium ac Noster istic Vicarius Apostolieus pro fidelibus Latini ritus ad Nos venerunt, ac rebus omnibus expositis inter se concordissimis animis plane consensere, ac deinde Nobis probantibus in vulgus ediderunt quae vicissim constituerant. Atque utinam, veluti paterno Nostro cordi jucundissimum fuisset, omnes isti vestrae Nationis ordines pari alacritate juxta illa, quae Nostra Congregatio fidei propagandae praeposita monere et insinuare haud omisit , Nostris desideriis obsecuti fuissent plane fidentes Nostris consiliis et ordinationibus, quae ad commune vestrum omnium bonum unice spectabant. Siquidem haud cogeremur tot de flere damna, et mala, quae in Vos ex animorum praesertim dissensione cum summo animi Nostri moerore redundarunt.
Cum igitur hae funestissimae contentiones et dissidia minime cessarent, mandavimus, ut eadem Nostra Congregatio fidei propagandae praeposita majori, qua fieri posset, celeritate accuratam cum veterum, tum recentium Armeniae Nationis quaestionum cognitionem diligentissime sibi eompararet, illasque ia variis conventibus VV. FF. NN. S. R. E. Cardinales ejusdem Congregationis pro singulari eorum prudentia ex more sedulo examinarent, atque perpendereot. Ac de hujusmodi re vehementer solliciti uni ex hisce conventibus Nos ipsi praefuimus, et, auditis eorundem Cardinalium sententiis, significavimus quae Nostra mens esset de potioribus quaestionum articulis, nunquam intermittentes assiduis fervidisque precibus divitem in misericordia Deum orare et obsecrare, ut omnipotenti divinae suae gratiae auxilio humilem Nostram operam ad animarum vestrarum bonum dumtaxat intentam juvare, ac fortunare vellet. Cum vero nihfl Nobis potius, quam vestrae tranquillitati, ac prosperitati statim consulere, tum res illas perficiendas curavimus, quae ad hunc tam salutarem finem conducerent. Quapropter noseentes vestrae Nationis damna vel maxime aucta fuisse ex comme moratis scriptis in vulgus editis, eadem praeeipua scripta, peculiari adbibito examine, prohibenda ac damnanda mandavimus, veluti etiam vehementer improbamus alia omnia, quae ad hoc idem negotium pertinent, quaeque vel ante, vel post damnata illa scripta in lucem prodiere, ac sive armenio, sive armenio vulgari, sive italico, sive gallico, sive quovis alio idiomate sint exarata, cum mutuum praesertim odium praeseferant Christianae oarilati omnino adversum. Omnia quoque Nostra studia convertimus, ut in i6to Constantinopolitano Seminario recta et accurata Cleri institutio religiosissime quotidie magis promoveatur, utque Religiosae Familiae meliori usque ordine utantur» et congruum ab eadem Nostra Congregatione fidei propagandae Decretum proferri jussimus, quod omni ex parte diligenter observari mandamus. Ad omnem autem controversiam ac suspicionem penitus amovendam de Monachorum Mechitharistarum Venetiis degentium doctrina, sciatis velimus, a Monachis ipsis luculentam catholicae eorum fidei et doctrinae professionem, ac declarationem debitis adhibitis subscriptionibus ad Nos missam fuisse, quae summam Nobis attulit consolationem, Nostrisque desideriis quam cumulatissime satisfecit. Etenim non solum disertissimis verbis alacri libentique animo profitentur, se excipere omnes ordinationes, et decreta a Romanis Pontificibus et Sacris Congregationibus seu edita, seu edenda, ac signanter illa, quae vetant communicationem in divinis cum schismaticis, verum etiam clare aperteque declarant: partem eorum Nationis, cujus bonum, et utilitatem praecipue, et unice ipsorum spectat Institutum, a infeliciter reperiri sejunctam a communicatione Catholica Apostolica Romana, ac propterea declarant se amplecti, et cognoscere, veluti suos fratres, illos, quos Sancta Ecelesia Romana Apostolica recognoscit uti suos filios, et Armeniorum Schismaticorum errorem damnantes fatentur, illos esse extra veram Jesu Christi Ecclesiam, et profitentur, se numquam intermissuros orare, prae» dicare, ac tum factis, tum scriptis, tum verbis curare, ut iidem errantes redeant ad solum et unicum Christi Jesu ovile» cujus solus summus Pastor, Caput, et oentrum est Romanus Pontifex Petri Apostolorum Principis Suecessor. » Atque etiam Vobis significamus, opportuna alia consilia a Nobis fuisse suscepta, ut omnis timor plane deponatur circa Collegia, in quibus Monachi iidem Armeniam juventutem instituunt. Quo vero potissimum opus a Nostris Praedecessoribus inchoatum, et a Nobis ob ordinariam Episcoporum Hierarchiam ad optatum exitum istic adductam absolutum prospere progredi possit, ct cum Archiepiscopi Primatis, tum aliorum Sacrorum Antistitum ejus Suffraganeorum electio locum habere queat, opportunas a praedicta Nostra Congregatione instructiones dari mandavimus, easque ad ipsum Archiepiscopum, aliosque Episcopos perferendas esse jussimus.
Quae quidem omnia satis superque ostendunt, Venerabiles Fratres, ac Dilecti Filii, quam vehementer de spirituali vestro bono Nos solliciti simus, et quo paternae caritatis studio Armeniam vestram Nationem in Domino prosequamur. Nunc vero has Nostras Vobis scribimus Literas, quibus Vos omnes peramanter alloquimur, ac summopere hortamur, monemus, et obsecramus, ut induatis vos, sicut electi Dei, benignitatem, humilitatem, modestiam, patientiam, atque arctissimo inter vos concordiae et caritatis vinculo obstricti deponatis omnes simultates, contentiones, aemulationes, iras, dissensiones, ac sequamini in omnibus pacem, et sanctimoniam, et una nimes idipsum sentientes perfecti sitis in eodem senso, et in eadem sententia, ac solliciti servare in vinculo pacis illam spiritus unitatem, quae a Christo Domino tantopere fuit commendata et inculcata. Quibus amantissimis Nostris monitis, hortationibus, desideri et postulationibus Vos pro filiali vestra erga Nos, et hanc Sanctam Sedem pietate eo magis obsecuturos esse confidimus» quod tristi experientia docti scitis quot calamitates ob animorum discordiam illustris vestra Natio sit perpessa, quae secundis, faustisque rebus usa profecto fuisset, si omnes mutua volunta tum concordia devincti, et. invicem diligentes ambnlassent in caritate Dei. Memoria igitur repetentes quibus aerumnis propter discordiam afflicti fuistis, ac serio considerantes quod omnis civitas vel domus divisa contra se non stabit [2], et illud Apostoli mo nitum prae oculis semper habentes, scilicet, quod si invicem mordetis , et comeditis , videte ne ab invicem consummamini [3], nihil Vobis omnibus in posterum potius, nihil antiquius sit, quam singulari cura et studio christianam inter Vos animorum concordiam fovere, pacem habere, et ea quae pacis sunt sectari. Omnes quidem memineritis qua paterna sollicitudine hanc concordiam Vobis quoque inculcaverit idem Decessor Noster Pius Vlll, qui in ista, ArchiepiscopaJi Primatiali Constantinopolitana Sede, instituenda suis Apostolicis Literis finem dedit hisce S. Leonis Magni Praedecessoris item Nostri verbis: «. Conaexiq scilicet totius corporis unam sanitatem, udamque pulchritudinem facit; et haec connexio ubius quidem corporis unanimitatem requirit, sed praecipue exigit concordiam Sacerdotum. ». Quae ' salutaria sane monita denuo pari studio repetere haud qraisit alter Praedecessor Noster Gregorius XVI, ut, xdagis magisque Vos omnes ad hanc mutuam animorum concordiam tuendam excitaret atque inflammaret,
Nunc Vero sermonem Nostrum ad Vos praecipue convertimus, Venerabiles Fratres, istius ecclesiasticae Constantinopolitanae Provinciae Antistites, ac Vos vehementer in Domino obtestamur, ut nunquam cessetis concordissimis animis, et ingeminatis studiqua. opere, qua verbo, qua exemplo fideles Vobis commissos ad mutuam concordiam pacem et caritatem continenter hortari, inflammare et cujuapie dissensionis motus frangere atque comprimere. Omnes autem gravissimi episcopalis vestri muneris partas summa animorum, voluntatum et sententiarum con junctione sedulo ac studiosissime obeuntes « pascite, qui in Vobis est, gregem Dei, providentes non coacte, sed spontanee secundum Deum. neque ut dominantes in Cleris, sed fornaa facti gregis ex animo [4].» In primis vero mrilis neque curis, ne que consiliis, neque laboribus unquam parcite, at» vestris Dioecesibus divinae fidei nostrae depositam integrum, inviotatumque custodiatur, ut Clerus rebus optimisaancte instituatur, et ad omnem virtutem atque ecclesiasti cum spiritum accurate fingatur, ac disciplinis praesertim sacris ab omni cujusque erroris periculo plane alienis erudiatur, ut fideles quotidie magis salatari catholicae religionis doctrina, ejusque sanctissimis perceptionibus imbuantur, et per gratiarum charismata confirmentur, quo declinantes a malo, et facientes bonum crescant in scientia Dei, et alacriori usque pede incedant per semitas Domini, et instent viam quae ducit ad vitam, ut morum honestas, vitae integritas ac virtus, religio, pietas majora in dies incrementa suscipiant, et in omnium animis vigeant ac dominentor. Atque in Pastorum Principis exemplum semper intuentta» qui se mitem et humilem corde professus est, quique reliquit nobis exemplum, ut seqiianiur vestigia ejus, nihil adtiquius habeatis. Venerabiles Fratres, quum miseros errantes m spiritu lenitatis, et mansuetudinis ad rectum justitiae et veritatis tramitem reducere, illosque ex Apostoli praescripto arguere, obsecrare» increpare in omni bonitate, patientia et doctrina , «cum saepo n plus erga corrigendos agat benevolentia, quam austeritas, plus exhortatio, quam comminatio, plus caritas, quam potestas [5](1).» Quod si interdum gra vitatis, ac severitatis partes a Vobis sint adhibendae, quando, levioribus jam frustra adhibitis fomentis, morbi gravitas acriora remedia postulat, in delinquentes homines ex Sacrorum Canonum praescripto animadvertite temperantes cum misericordia judicium, cum mansuetudine zelum,cum lenitate rigorem,quemadmodum Ecclesiae pastores vel maxime decet, qui se subditis suis pietate matrem, disciplina patrem exhibere debent.
Vos etiam omnes omnium ordinum affamur, Dilecti Filii Cleri cum Secularis tum Regularis, qui divino ministerio mancipati elegistis jam Dominum tanquam partem htiereditatis vestrae. Propriis Antistitibus,, uti par est» subditi, eisque obedientes ac memoras vocdtionis et dignitatis vestrae, eam mormtt gravitate, vitae sanctitate exsequi ac tueri contendit 4» qao populos in magnum vestri drdinis amorem venerationemque adducere, ac magnutn ecclesiasticae aedificationi incrementum afferre quotidie magis possitis. Quamobrem studiosissime deelinantes ab iis omnibus, quae Clericis vetita, quaeque eos nequaquam decent, nihil unquam admittere velitis, quod aliis offensioni esse possit, sed magis magisque curate praebere vosmetipsos exemplum bonorum operum in verbo, in conversatione, in caritate non ficta, in doctrina, in fide, in castitate. Cum vero sive necessitate , sive sacri ministerii ratiooe compulsi in saecularium domibus versari debetis, vestris omnibus actionibus ecclesiasticae personae dignitatem ac magnitudinem ita sustinere contendite, ut virtutum omnium ornatu fulgentes sitis bonus Christi odor. Vos autem Religiosi viri prae oculis habentes Decretum ejusdem Nostrae Congregationis die 20 Augusti superiori anno jussu Nostro editum, illud religiosissime servandum curate. Nunquam vero intermittite vos omnes utriusque Cleri viri orationi instare ac Deum oontinenter precari, ut uberrima coelestis suae gratiae dona super Vos, et Christianum populum propitius semper effundat. Ne cessetis divinarum praesertim literarum, sacrarumque disciplinarum studia assidue ac sedulo excolere, quo possitis iis respondere, qui legem de ore vestro requirunt et mandata Dei illos docere, qui ignorant et errant. Singulari vero industria ac diligentia quaerentes. non quae vestra sunt, sed quae Jesu Christi sunt, studete. Dilecti Filii, omnia saori vestri ministerii munia pie sancteque exercere, atque unanimes vestram omnem cum propriis Antistibus operam praestare nunquam intermittite, ut sempiternam fidelium salutem procurare ac sanctissimam nostram religionem, ejusque doctrinam magis magisque promovere et discordiarum semina extirpare, atque Christianae concordiae et pacis amorem omnibus ingerere possitis. Cum autem omnis sapientia a Deo, tum qui inter vos scientia pollent, ne superbiant unquam, sed humillimas clementissimo bonorum omnium largitori Domino agentes gratias, doctrina ad propriam, aliorumque aedificationem semper utantur, serio meditantes, Deum superbis resistere, humilibus autem dare gratiam et ab Ipso gravius illos judicari, qui plus ceteris acceperint: Nam, uti sapientissime monet S. Gregorius Magnus Decessor Noster, « cum augentur dona, rationes etiam crescunt donorum; ac propterea tanto esse humi» lior, atque ad serviendum Deo promptior quisque debet ex munere, quanto se obligatiorem esse conspicit in reddenda ratione [6](1).» Nemo inter Vos unquam reperiatur, qui aliis vestri potissimum ecclesiastici ordinis viris illa dona invidere videatur, ex quibus spiritualis in proximum utilitas possit redundare.
Sed jam os Nostrum patet ad Vos omnes, Dilectissimi in Christo Filii Armeniae Catholicae Nationis in istis Constantinopolitanae ecclesiasticae Provinciae regionibus degentes cujusque ordinis, aetatis, sexus et conditionis. Vos igitur pro summo paterno Nostro in Vos omnes amore etiam atque etiam in Domino monemus et hortamur, ut omnibus simultatibus, dissensionibus, aemulationibus, dissidiis depositis, mutuam inter vos eoncordiam et pacem habeatis supportantes invieem in caritate. Vobis autem summo pere cordi sit in catholicae religionis professione quotidie magis stabiles persistere ac Nobis et huic Beatissimi Pr,incipis Apostolorum Cathedrae firmiter, constanterque ex animo adhaerere, et operibus caritatem vel in Deum vel in proximum praeseferentibus semper insistere ac singula Dei in Ecclesiae mandata sedulo exsequi et omnia peragere in nomine Domini Nostri Jesu Christi. Subditi estote et obedite vestris Episcopia, quos Spiritus Sanctus posuit regere Ecclesiam Dei. Ipsis enim vestra salus est commissa» de qua severissimam aeterno Pastorum Principi rationem aliquando sunt reddituri, ac propterea ipsis summopere advigilandum, excubandum» allaborandum» ut vos ad salutis semitam deducant ac doctrinae opportunitate et veritate infirma confirment» disrupta consolident, depravata convertant et verbum vitae in.aeternitatis cibum vobis alendis dispendant. Quare vestras aures ipsorum Antistitum voci et auctoritati faciles praebete et nunquam eveniat ut aliquis inter vos existat, qui proprio Antistiti resistere, eique legem imponere quodammodo velit in iis praesertim omnibus, quae ad. episcopale ministerium et auctoritatem pertinent,
Vos modo alloquimur omnes, qui in Armenia ista cafbobQa Natione.;et generis nobilitate et muneris splendore et auctoritate et qpibus eeteriS' praestatis. Nibij certe illustri vestrae Nationi utilius, nibfi prastabifius nbvcbire unquam ,poterit, quam si vos omnes uti bonore aci dignitate, ita etiam virtutum splendort praefulgeatis: a vobis enim christiana plebs exempla petit quae imitetur. A Vobis igtyur etiam atque etiam exposcimus, ut i*eIigioois amore ac mutuae concordiae studio quotidie magis incensi non solum nihil unquam Vel contra Ecclesiam, rei adversus vestros Sacraram Antistites moliri velitis, quemadmodum agere solent, qtii a catholica unitate sunt sejuncti verum etiam ut vestra omnia consilia et studia conferetis , quo catholica Ecclesia majora istic incrmenta suscipiat et omnes debita reverentia, obsequio et obediehtia prosequantur tum supremam illam, pledamque potestatem Petro, ejusque Successoribus Romanis Pontificibus a Christo Domino divinitus collatam, pascendi scilicet, regendi et gubernandi universam qua late patet Ecclesiam, tum sacram ac venerandam auctoritatem, qua erga proprium gregem pollent Episcopi, quae nulli prorsus unquam' eivili auctoritati possunt esse obnoxiae ac subjectae. Videtis profecto quam gloriam Vobis comparare, et quam uberem a bonorum omnium retributore Deo mercedem consequi poteritis, si hisce Nostris monitis, desideriis ac postulationibus obsequentes, sanctissimae nostrae religionis utilitatem, prosperitatem que, quantum in Vobis est procurare contenderitis.
Antequam vera, Venerabiles Fratres ac Dilecti Filii, scribendi finem faciamus, Vobis nonnulla elate aperteqUe declaranda esse censemus circa rem , in quam magna sententiarum confVisio est inductu, et quae non mediocrem causam dedit dissensionibus inter Vos exortis, ut omnes ambiguitates et dubita tiones de medio tollamus. Summam certe laudem ii omnes merentur qui exoptant ut illa Armeniae vestrae Nationis' pars, quae adhuc in schismate rmSere versatur ad catholicam unitatem redeat. Etenim bu jusmodi desiderium plane respondet tum ardentissiminis S. Matris Ecclesiae votis, quae Deum orare et obsecrare nunquam desinit, ut omnes dissidentes filii ad suum sinum et complexum revertantur, tum indefessis hujus Sanctae Sedis curis et studiis, quae ob hanc causam tantopere allaboravit atque allaborare nunquam intermittit. Ac Nos ipsi ut probe nostis vel ab ipso supremi Nostri Pontificatus initiomemorati Nostri ad Illustrem Turcarum Imperatorem Legati occasione utentes, ad Orientales Nostras dedimus Literas [7](1), quibus illos amantissime aeque ac studiosissime excitavimus, ut ad catholicae unitatis professionem reverti properarent, festinarent. Atque utinain universa vestra Natio coelesti gratiae respondens, ejuratis erroribus in docilitatis et unitatis spiritu ad unicum Christi ovile rediret, a quo plane abest quicumque non consociatur cum hac Sancta Petri Sede, ex qua in omnes venerandae communionis jura dimanant [8](2), ad quam omnis obedientia et honor est deferendus [9](3), et ad quam propter potiorem principalitatem necesse est, omnem convenire Ecclesiam hoc est qui sunt undique fide les [10](4-). Equidem incredibili Nos afficeremur conso latione et universa Ecclesia ingenti exultaret laetitia, si omnis vestra Natio ad catholicam rediret unitatem. Ex quo profecto intelligitis, Venerabiles Fratres ac Dilecti Filii, Nos non solum probare haud posse eorum agendi rationem, qui asperis, durisque modis cum vestrae Nationis schismaticis agere solent, nec debitam eorum rationem habent, verum etiam vehementer et omnino illos improbare, qui non amore et benevolentia, sed asperitate ac severitate eos etiam prosequuntur, qui a funesto schismate ad catholicam unitatem sunt conversi.
Verum eodem tempore tolerare non possumus, ut aliqui catholicae unionis promovendae praetextu nullum discrimen habendum esse velint quoad Schis maticorum errores atque abutentes studio, quo haec Sancta Sedes veteres, sanctosque Ecclesiae Orientalis ritus tuendos curavit, existiment in hac re id prorsus omne accuratissime esse exequendum, quod a Schismaticis in praesentia agitur et arbitrentur, nonnullos quoque usus esse eliminandos, qui in catholicam vestram Nationem rite invecti fuerunt, ut solemniori modo ostenderetur, quam vehementer catholica ipsa vestra Natio ab haeresi et schismate abhorreat, et catholicae unitati firmiter adhaerescat. Atque isti homines vellent etiam, ut quaedam opera et ecclesiasticae regulae tollerentur, quas experientia veterum Canonum disciplinae adjiciendas plane esse de monstravit , dum catholica Ecclesia ab haeresi et schismate, quae mortua sunt, longe et omnino dissimilis perpetua vigens vita, et coelestium divitiarum ditata thesauris ac veriatis magistra, et salutis index tot sanctorum operum et pulcherrimarum istitutionum est fecunda parens et altrix, quihtiB religionem, pietatem, humanitatem, omnesque virtntes fovet et communi omnium bono, ordini, prosperitati et concordiae mire consulere nunquam desinit. At minime ignoratis, eumdem Praedecessorem Nostrum Gregorium XVI contra istorum hominum ita sentientium consilia suas Apostolicas edidisse Literas, quae die tertia Februarii anno 1832 datae incipiunt: «Inter gravissimas.» Illud vero singulare et admiratione dignum videtur, quod isti rituum tantopere studiosi non dubitent in aliis articulis ab ipsius Orientalis Ecclesiae Canonibus deflectere.
Jam vero, Venerabiles Fratres ac Dilecti Filii, post haec omnia, quae pro impensae Nostrae erga catholicam vestram Armeniam Nationem caritatis studio Nos ipsi hisce Nostris Literis Vobia significanda et declaranda existimavimus ad omnes dubitationes et ambiguitates propulsandas in eam prolecto apem erigimur fore, ut Deo bene juvante juxta ardentissima Nostra vota concordia et pax, ex quibus vestra eadem Natio omnem veram prosperita tem expoctare potest, denuo in vestrum omnium animis reviviscant ac domi nentur. Ut autem tam salutaris et exoptata tranquillitas a Vobis facilius possit obtineri, hisce Literis perpetuum et absolutum silentium imponimus super praeteritis quaestionibus et controversiis, atque omnino vetamus omnem reclamationem et sermonem, qui inter fideles Armenios pacem turbare possit, itemque expresse et severe prohibemus, haeretici vel schismatici notam illis inurere, qui cum hac Apostolica Sede coomunionem gratiam habent. Si qui enim extiterint, quod nunquam futurum confidimus, qui haud recte agant rei suspieiones ingerant, debita ratione erit providendum, atque ,in primis res huic Apostolicae Sedi erit exponenda cum opportunis et canonicis documentis. Quapropter post ejusmodi Nostra monita et declarationem, omnes cujusque> classis et ordinis perturbatores in posterum gravissimae culpae rei erunt, nec poterunt ullo modo et praetextu se excusare, ne debita erga ipsos adhibeatur severitas. Sed iterata ac luculenta filialis erga Nos et hanc Sanctam Sedem pietatis, amoris et obsequii testimonia, quae ex omnibus Armeniae vestrae catholicae Nationis ordinihus excepimus, in maximam porro spem Nos adducunt fore, ut ipsa vestra Natio multam Nobis consolationem, laetitiam et gaudium sit allatura. Hac igitur fiducia freti haud intermittimus in omni oratione et obsecratione cum gratiarum actione elementissimum misericordiarum Patrem humiliter, enixeque exorare, ut prospera cuncta et salutaria Vobis omnibus. Venerabiles Fratres, ac Dilecti Filii, semper propitius largiri velit, atque ut pax Dei, quae exuperat omnem semstm, custodiat corda vestra et intelli- gentias vestras, utque gratia, Jesu Chmti, et communi catio Sancti Spiritus sit cum Vobis omnibus. Atque horum auspicem* et studiosissimae paternae Nostrae in vos caritatis testem Apostolicani Benedictionem intimo cordis affectu Vobis omnibus, Venerabiles Fratres ac Dilecti Filii, peramanter impertimur.
Datum Romae apud S. Petrum die 2 Februarii anno 1854-. Pontificatus Nostri Anno Octavo.