Leges in Donatistas

This is the stable version, checked on 29 Decembris 2023. Template changes await review.
 EPUB   MOBI   PDF   RTF   TXT
Leges in Donatistas
Saeculo V

editio: Migne 1845
fons: Corpus Corporum

Migne Patrologia Latina Tomus 11


AucVar.LeInDo 11 Auctores varii Parisiis J. P. Migne 1845 early modern edition, no apparatus this file was encoded in TEI xml for the University of Zurich's Corpus Corporum project (www.mlat.uzh.ch) by Ph. Roelli in 2013 Classical Latin orthography latin

326 ANNO DOMINI CCCCII. XXXIV.

LEX HONORII IMPERATORIS, QUA MULCTAE PECUNIARIAE IMPONUNTUR DONATISTIS.( Ex Cod. Theod., Tit. de Haereticis, L. 52). Impp. Honorius et Theodosius AA. Seleuco P. F. P.

Cassatis, quae pragmatici, vel adnotatione manus nostrae, potuerint impetrari, et manentibus his, quae etiam dudum super hoc definita sunt et veterum principum sanctione servata, nisi ex die prolatae legis omnes Donatistae, tam sacerdotes quam clerici, laicique catholicae se, a qua sacrilege descivere, reddiderint, tunc illustres singillatim poenae nomine fisco nostro, auri pondo quinquaginta cogantur inferre: Spectabiles, auri pondo quadraginta: Senatores, auri pondo triginta: Clarissimi, auri pondo viginti: Sacerdotales, auri pondo triginta: Principales, auri pondo viginti: Decuriones, auri pondo quinque: Negotiatores, auri pondo quinque: Plebeii, auri pondo quinque: Circumcelliones, argenti pondo decem. Qui nisi a conductoribus, sub quibus commanent, vel procuratoribus, executori, exigendi, fuerint praesentati, ipsi teneantur ad poenam: ita ut nec domus nostrae homines ab hujuscemodi censura habeantur immunes. Uxores quoque eorum, maritalis segregatim mulcta constringat. Eos enim, quos nequaquam illata damna correxerint, facultatum omnium publicatio subsequetur. Servos etiam, dominorum admonitio: vel colonos, verberum crebrior ictus a prava religione revocabit: ni malunt ipsi ad praedicta dispendia (etiamsi sunt catholici) retineri. Clerici vero ministrique eorum, ac perniciosissimi sacerdotales ablati de Africano solo, quod ritu sacrilego polluerunt, in exilium viritim ad singulas quasque regiones sub idonea prosecutione mittantur. Ecclesiis eorum, vel conventiculis, praediisque, si qua in eorum ecclesias haereticorum largitas prava contulit, proprietati potestatique Catholicae (sicut jamdudum statuimus) vindicatis. Datum III, kalend. febr. Rav. Honor. IX, et Theod. v. AA. coss.

328 ANNO DOMINI CCCCXIV. XXXV. ALIA LEX EJUSDEM IMPERATORIS IN DONATISTAS.( Ex eodem Cod., ibid., L. 54.).

Idem AA. Juliano Proc. Africae.

Donatistas atque haereticos, quos patientia clementiae nostrae nunc usque servavit, competenti constituimus auctoritate percelli. 1o quatenus evidenti praeceptione se agnoscant, et intestabiles, et nullam potestatem alicujus ineundi habere, sed perpetua inustos infamia a coetibus honestis et a conventu publico segregandos. 2o Ea vero loca, in quibus dira superstitio nunc usque servata est, catholicae venerabili Ecclesiae socientur: 3o Ita ut episcopi, presbyteri, omnesque antistites eorum, et ministri spoliati omnibus facultatibus ad singulas quasque insulas atque provincias exulandi gratia dirigantur. 4o Quisquis autem hos fugientes propositam ultionem, occultandi causa susceperit, sciat et patrimonium suum fisci nostri compendiis aggregandum, et se poenam quae his proposita est, subiturum. 5o Damna quoque patrimonii, poenasque pecuniarias evidenter imponimus viris, mulieribus, personis singulis, et dignitatibus pro qualitate sui, quae debeant irrogari. Igitur proconsulari, aut vicariano, vel comitivae primi ordinis quisque fuerit honore succinctus, nisi ad observantiam catholicam mentem propositumque converterit, ducentas argenti libras cogetur exsolvere fisci nostri utilitatibus aggregandas. Ac ne id solum putetur ad resecandam intentionem posse sufficere, quotiescumque ad communionem talem accessisse fuerit confutatus, totiens mulctam exigatur: et si quinquies eumdem constiterit nec damnis ab errore revocari, tunc ad nostram clementiam referatur, ut de solida ejus substantia ac de statu acerbius judicemus. Hujusmodi autem conditionibus etiam Honoratos reliquos obligamus: scilicet, ut senator, qui nullo munitus extrinsecus privilegio dignitatis, inventus in grege Donatistarum, centum libras solvat argenti: sacerdotales eamdem summam cogantur exsolvere: decem primi curiales quinquaginta libras argenti addicantur, reliqui decuriones decem solvant libras argenti quicumque in haeresi maluerint permanere. 6o Conductores autem domus nostrae, si haec in praediis venerabilis substantiae uti permiserint, tantam pensionem poenae nomine cogantur inferre, quantum in conductione pensitare consuerunt. Eadem quoque emphyteuticarios auctoritas sacrae definitionis adstringet. 7o Conductores vero privatorum, si permiserint in hisdem praediis conventicula haberi, vel eorum patientia sacrum mysterium fuerit inquinatum, referetur per judices ad scientiam dominorum, quorum intererit, si poenam volunt sacrae jussionis evadere, aut certantes corrigere, aut perseverantes commutare: ac tales praediis suis praebere rectores, qui divina praecepta custodiant. Quod si procurare neglexerint, hi quoque in pensiones, quas accipere consuerunt, prolatae praeceptionis auctoritate mulctentur, ut quod ad compendia eorum pervenire poterat sacro jungatur aerario. 8o Officiales autem diversorum judicum si in hoc errore fuerint deprehensi, ad triginta librarum argenti illationem poenae nomine teneantur: ita ut si quinquies condemnati abstinere noluerint, coerciti verberibus exilio mancipentur. 9o Servos vero et colonos coercitio ab hujusmodi ausibus severissima vindicabit. Ac si coloni verberibus coacti in proposito perduraverint, tunc tertia peculii sui parte mulctentur. 10o Atque ownia, quae hujusmodi generibus hominum locisque colligi poterunt, ad largitiones sacras illico dirigantur. Dat. X, kal. Jul. Rav. Constantio et Constante. coss.

330 ANNO DOMINI CCCCXV. XXXVI. ALIA LEX EJUSDEM IMPERATORIS, QUA CONTRA DONATISTAS GESTA ANNO 411, SUB MARCELLINO COGNITORE EO QUAMLIBET MORTUO ET INVIDIOSE CAESO PLENAM FIDEM ET FIRMITATEM OBTINERE DECLARANTUR.( Ibid., L. 55.) Idem AA, Juliano Proc. Afric.

Notione et sollicitudine Marcellini, spectabilis memoriae viri contra Donatistas gesta sunt ea, quae translata in publica monumenta, habere volumus perpetim firmitatem: Neque enim morte cognitoris perire debet publica fides. Dat. III. kal. Sept. Rom. Rav. Constantio et Constante coss.

331 XXXVII. ALIA LEX EJUSDEM IMPERATORIS IN DONATISTAS.( Ibid., L. 56) Idem AA. Heracliano Com. Afric. Sciant cuncti, qui ad ritus suos haeresis superstitionibus obrepserant sacrosanctae legis inimici, plectendos se poena et proscriptionis et sanguinis, si ultra convenire per publicum exercendi sceleris sui temeritate tentaverint: ne qua vera divinaque reverentia contagione temeretur. Dat. VIII kalend. Sept. Honorio X, et Theod. VI, AA. coss.

ANNO DOMINI CCCCXVIII. XXXVIII. LEX IMP. THEODOSII JUNIORIS. IN QUA INTER HAERETICOS QUIBUS NUSQUAM IN ROMANO SOLO CONVENIENDI ORANDIQUE LOCUS RELINQUITUR ENUMERANTUR DONATISTAE.( Ibid., L. 65.)

1o Haereticorum ita est reprimenda insania, ut ante omnia quas ab Orthodoxis abreptas tenent ubicumque Ecclesias, statim catholicae Ecclesiae tradendas esse non ambigant: quia ferri non potest, ut qui nec proprias habere debuerant, ab Orthodoxis possessas, aut conditas, suaque temeritate invasas, ultra detineant. 2o Dein, ut si alios sibi adjungant clericos, vel ut ipsi aestimant, sacerdotes, decem librarum auri mulcta, per singulos, ab eo qui fecerit, et qui fieri passus sit: vel si paupertatem praetendant, de communi clericorum ejusdem superstitionis corpore, vel etiam donariis ipsis, extorta nostro inferatur aerario. 3o Post haec, quoniam non omnes eadem austeritate plectendi sunt, Arianis quidem, Macedonianis et Apollinarianis, quorum hoc est facinus, quod nocenti meditatione decepti, credunt de veritatis fonte mendacia, intra nullam civitatem ecclesiam habere liceat. Novatianis autem et Sabbatianis omnis innovationis adimatur licentia, si quam forte tentaverint. Eunomiani vero, Valentiniani, Montanistae, seu Priscillianistae, Fryges, Marcianistae, Borboriani, Messaliani, Euchytae, sive Enthysiastae, Donatistae, Audiani, Hydroparastatae, Ascodrogitae, Fotiniani, Pauliani, Marcelliani, et qui ad imam usque scelerum nequitiam pervenerunt, Manichaei nusquam in Romano solo conveniendi, orandique habeant facultatem, Manichaeis etiam de civitatibus expellendis: quoniam nihil his omnibus relinquendi loci est, in quo ipsis etiam elementis fiat injuria. Nulla his penitus praeter cohortalinam in provinciis, et castrensem, indulgenda militia. Nullo donationis faciendae invicem, nullo testamenti aut voluntatis ultimae penitus jure concesso. Cunctisque legibus, quae contra hos, caeterosque, qui nostrae fidei refragantur, olim latae sunt, diversisque promulgatae temporibus, semper viridi observantia valituris, sive de donationibus in haereticorum factis ecclesias, sive 332 ex ultima voluntate rebus qualitercumque relictis: sive de privatis aedificiis, in quae Domino permittente, vel cohibente convenerint, venerandae nobis catholicae vindicandis Ecclesiae: sive de procuratore, qui hoc nesciente domino fecerit, decem librarum auri mulctam, vel exilium, si sit ingenuus subituro: metallum vero post verbera, si servilis conditionis sit: ita ut nec in publico convenire loco, nec aedificare sibi ecclesias, nec ad circumscriptionem legum quicquam meditari valeant: omni civili et militari, Curiarum etiam, et defensorum, et judicum, sub viginti librarum auri interminatione, prohibendi auxilio. Illis etiam in sua omnibus manentibus firmitate, quae de militia et donandi jure, ac testamenti factione, vel negandi penitus, vel in certas vix concessa personas, poenisque variis de diversis sunt haereticis promulgatae: ita ut nec speciale quidem beneficium adversus leges valeat impetratum. Nulli haereticorum danda licentia, vel ingenuos, vel servos proprios, qui Orthodoxorum sunt initiati mysteriis, ad suum rursus baptisma deducendi: nec vero illos quos emerint, vel qualitercumque habuerint, necdum suae superstitioni conjunctos, prohibendi catholicae sequi religionem Ecclesiae. Quod qui fecerit, vel cum sit ingenuus, in se fieri passus sit, vel factum non detulerit, exilio ac decem librarum auri mulcta damnabitur, testamenti et donationis faciendae utrique deneganda licentia. Quae omnia ita custodiri decernimus, ut nulli judicum liceat delatum ad se crimen minori, aut nulli coercitioni mandare, nisi ipse id pati velit, quod aliis dissimulando concesserit. Dat. III Kal. Jun. Constantinop. Felice et Tauro coss.