Migne Patrologia Latina Tomus 138
Leges ecclesiasticae (Alfredus Magnus), J. P. Migne cc_id: cps_2.AlfMag.LegEcc, cc_idno: 9581
I. De juramentis et vadiis. 138.0451D|
¶
In primis docemus, quod maxime necessarium est, ut quilibet homo juramentum suum et pactum suum caute observet. Si quis in contrarium hujus coactus sit per errorem vel ad proditionem Domini, vel ad aliqua injusta auxilia, tunc rectius est hoc ementiri quam implere. Si autem paciscatur id quod ei justum est praestandi, et illud transgrediatur, de humiliter 138.0452D| arma sua et possessionem suam amicis suis tenenda, et sit quadraginta dies in carcere in regis urbe, ubi passurus sicuti episcopus ei imposuerit, et cognati ejus nutriant ipsum, si ipse victum non habeat; si cognatos non habeat, vel tunc cibum non habeat, regis praepositus eum nutriat. Si ad id cogi oporteat, et aliter nolit, si vinciatur, perdat arma sua et haereditatem suam. Si occidatur, jaceat inultus. Si aufugiat ante 138.0453A| terminum, et apprehendatur, sit quadraginta dies in carcere, ut ante debuerat. Si autem evaserit, sit exsul et excommunicatus ab omnibus Christi ecclesiis. Si tunc alterius hominis fidejussor sit, emendet violatam fidem, sicuti ei justum visum erit, et pacti fractionem, sicuti confessor ejus ei indicaverit.
II. De refugiis ad templa (LL. Sax. c. 2).
Si quis ad ecclesiae mansionem pro qualicunque culpa confugerit, quae ad regis firmam vel aliam liberam familiam honoratam non pertinet, habeat trium dierum terminum se ibi abscondendi, nisi reconciliari voluerit. Si quis ipsum in hoc termino infirmaverit verberibus, vel vinculis, vel vulneribus, emendet quodlibet eorum secundum jus patriae, tam capitis aestimatione quam poena; et ecclesiae ministris 138.0453B| centum viginti solidos pro infractione pacis ecclesiasticae compenset, et bona ejus apprehendantur.
III. De violatione vadimonii (LL. Sax. c. 3).
Si quis fidejussionem regi factam violaverit, compenset injuriam hanc, sicut ei [ scil. regi] rectum videbitur, et violationem fidejussionis quinque libris bonae monetae. Violationem fidei archiepiscopo factam, vel pacis violationem emendet [ille] III libris. Alterius episcopi, vel senatoris fidem. vel pacem violatam emendet II libris.
IV. De pace ecclesiastica (LL. Sax. c. 5).
Ordinamus etiam cuilibet ecclesiae ab episcopo consecratae pacem hanc. Si quis facinorosus ad eam currat vel confugiat, ut nemo ipsum intra septem dies inde extrahat. Si quis hoc fecerit, 138.0453C| reus sit violationis pacis regiae et Ecclesiae (majoris criminis, si plures exinde rapuerit) si prae fame vivere possit, nisi ipse viam vi aperuerit. Si aeditui magis opus habeant ecclesia sua, custodiant eum in alia domo, quae non habeat plura ostia quam ecclesia. Caveat ecclesiae illius senior, ut ei intra hoc spatium cibum non praebeat. Si quis capientibus eum arma sua extradere vellet, custodiant ipsum triginta dies, et illum cognatis suis offerant. Pax Ecclesiae etiam est, si quis ad ecclesiam confugerit pro delicto, quod antea tamen patefactum non erat, et illud ibi in Dei nomine fateatur, dimidium poenae ei condonetur.
V. De sacrilegio (LL. Sax. c. 6).
Si quis in templo aliquid furetur, solvat valorem, 138.0453D| et multam quae ad valorem pertinere potest, et manus ei abscindatur, qua cum hoc commisit. Si manum redimere velit, et hoc ei permittatur, solvat id quod ad capitis ejus aestimationem pertinet. Si quis furetur die Dominico vel festo nativitatis Christi, vel Paschate, vel festo Ascensionis Domini, vel diebus lustrationis, volumus ut eodem modo duplum solvat, ac festis Quadragesimae.
VI. De eo qui monialem e templo eduxerit (LL. Sax. c. 8).
Si quis monialem e templo educit absque venia regis vel episcopi, solvat centum viginti solidos: dimidium regi, dimidium episcopo, ac praeposito 138.0454A| templi, qui monialem habet. Si ipsa diutius vivat quam ille qui ipsam eduxit, nihil ea de haereditate ejus habeat. Si infantem procreaverit, non habeat plus de haereditate ipsius quam mater ejus. Si infans illius occidatur, solvatur regi pars poenae quae maternae cognationi debetur, patris parentibus pars detur altera.
VII. De fornicatoribus (LL. Sax. c. 10).
Si quis rem habeat cum duodecies centum solidorum hominis uxore, centum viginti solidos solvat pro aestimatione capitis. Sexcentum solidorum hominis centum solidis emendet. Coloni quadraginta solidis. Et hoc in viventi possessione pecunia componatur, et nullus homo propterea vendatur.
VIII. 138.0454B|
Si quis coloni uxoris mamillas attrectaverit, quinque solidis ei emendetur. Si prosternat eam, nec rem cum illa habeat, decem solidis emendet. Si rem cum illa habeat, sexaginta solidis compenset. Si alius vir cum ipsa prius coivit, dimidium hujus sit emendatio. Si quis illum accuset, excuset hoc sexaginta hydis, vel perdat dimidium emendationis. Si illustris familiae marito hoc accidat, emendatio pro capitis aestimatione crescat.
IX. De pugnis (LL. Sax. c. 15).
Si quis coram archiepiscopo pugnet, vel arma stringat, centum quinquaginta solidis emendet. Si coram alio episcopo vel senatore hoc accidat, centum solidis emendet.
X. De contrectatione monialis (LL. Sax. c. 18). 138.0454C|
Si quis monialem fornicationis causa, vel vestem ejus, vel ubera ejus, absque ipsius licentia contrectaverit, duplum compenset, sicut antea de laicis injunximus.
XI. De eo qui monachis nummum concredit (LL. Sax. c. 20).
Si quis alterius monacho pecuniam concredat absque praepositi monasterii venia, et eam ipsi amiserit, nihil inde recipiat qui eam prius possedit.
XII. De sacerdotum pugna (LL. Sax. c. 21).
Si sacerdos aliquem occidat, capiatur omne quo mansionem sibi emit, et episcopus ipsum sacris ordinibus exuat, tunc ab ecclesia extradatur, nisi 138.0454D| dominus capitis aestimatione veniam illi impetrare voluerit.
XIII. De stupro (LL. Sax. c. 25).
Si quis coloni mancipium ad stuprum comminetur, quinque solidis colono emendet, et sexaginta solidis multae loco. Si servus servam ad stuprum coegerit, compenset hoc virga sua virili. Si quis puellam tenerae aetatis ad illicitum concubitum comminetur, eodem modo puniatur quo ille qui adultae servae hoc fecerit.
XIV. De eo qui de aliqua re Deo praestanda pro altero fidejusserit (LL. Sax. c. 29).
Si quis fidejussionis Deo pro altero praestandae accusatus fuerit, et compellare voluerit quod aliquid 138.0455A| eorum quae ipsi debebat non praestiterit, faciat tunc antejuramentum in quatuor ecclesiis, et si alter ipsum culpa eximere voluerit, in duodecim ecclesiis hoc faciat.
XV. De pugna coram senatore (LL. Sax. c. 34).
Si quis coram regis senatore in concursu plebis pugnet, compenset capitis aestimationem et poenam, prouti justum est, et in primis senatori CXX solidos poenae loco. Si quis concursum populi extractione armorum concitaverit, solvat senatori CXX solidos poenae loco. Si hoc coram regii senatoris substituto, vel regis presbytero accidat, sit poena XXX solidi.
XVI. De violatione pacis in urbe (LL. Sax. c. 36).
138.0455B| Violatae pacis in urbe regia [compensatio] sit CXX solidorum; in archiepiscopali urbe violatio pacis nonaginta solidorum; alterius episcopi et senatoris LX solidorum; hominis MCC solidorum, triginta; sexcentorum solidorum hominis, quindecim; coloni violatio septi, quinque solidorum. Si horum aliquid accidat, cum exercitus vagatur, vel tempore jejunii quadragesimalis, compensatio sit duplex. Si quis tempore Quadragesimae velamen sacrum 138.0456A| coram populo absque venia deponat, CXX solidis compenset.
XVII. De terra haereditaria (LL. Sax. c. 37).
Si quis terram haereditariam habeat, quam parentes ejus ipsi reliquerunt, tunc statuimus ut eam non vendat a cognatis haeredibus suis, si adsit scriptura vel testis, quod illi viro prohibitum sit, qui eam ab initio acquisivit, et illi qui eam vendidit, ut ita facere nequeat; et hoc tunc in regis vel in episcopi testimonio recitetur coram cognatis suis.
XVIII. De solemnitate diei festi (LL. Sax. c. 39).
Omnibus ingenuis hominibus dies hi sint remissi, exceptis servis et operariis. Duodecim dies in Natale Domini, et dies ille in quo Christus diabolum superavit, 138.0456B| et S. Gregorii dies memorialis, et septem dies ante Pascha, et septem post, et unus dies in festo S. Petri et S. Pauli, et in autumno plena septimana ante festum B. Mariae, et unus dies ante celebrationem omnium sanctorum, et quatuor dies Mercurii in quatuor septimanis jejunialibus, omnibus hominibus sunt remissi, pro beneplacito cujuslibet, illi, qui aliquid in Dei nomine bene fecerit, vel illi qui cum aliquo suo opere [aliquid] promereri poterit.