Hymni (Auctores incerti), J. P. Migne
Hymmus de Nativitate Domini. (1171)
A solis ortus cardine
Et usque terrae limitem
(1171)Christum canamus principem,
Natum Mariae virginis.
Gaudete quicquid gentium,5
Judaea, Roma et Graecia,
Aegypte, Thrax, Persa, Scytha,
(1172)Rex unus omnes possidet.
Laudate vestrum principem
Omnes beati ac perditi,10
Vivi, imbecilli ac mortuis
Jam nemo post haec mortuus.
(1173)Fit porta Christi pervia
Referta plena gratia
Transitque rex et permanet15
Clausa ut fuit per saecula.
Genus superni numinis
Processit aula virginis,
Sponsus, redemptor, conditor
Suae gigas Ecclesiae.20
Honor matris et gaudium,
Immensa spes credentium
Per atra mortis pocula
Resolvit nostra crimina.
Lapis de monte veniens25
Mundumque replens gratia,
Quem non praecisum manibus
Vates vetusti nuntiant.
Qui verbum caro factus est
Praeconio angelico,30
De claustris virginalibus
Virginis virgo natus est.
Rorem dederunt aethera
Nubesque justum fuderunt,
Patens excepit Dominum35
Terra salutem generans.
Mirabilis conceptio:
Christum protulit sobolem
Ut virgo partum funderet,
Post partum virgo sisteret.40
(1173)Exultet omnis anima,
Nunc redemptorem gentium
Mundi venisse Dominum
Redimere quos condidit.
Creator cuncti generis45
Orbis quem totus non capit
In tua, sancta genitrix,
Sese reclusit viscera.
Quem Pater ante tempora
Deus Deumque genuit,50
Matris almae virginitas
Cum tempore partum edidit.
Tollens cuncta facinora
Et donans sancta munera
Augmentum lucis afferens55
Tenebris damnum inferens.
Ad Sextam.
Bis ternas horas explicans
Diei sol ingreditur,
Ut sex idemque transigat
Et noctis claudat aditum.
Nos ergo nunc confamuli,5
Prophetae dicti memores
Solvamus ora in canticis,
Prece mixta Davidicis.
Ut septies diem vere
(1174)Orantes cum psalterio,10
Laudesque cantantes Deo
Laeti solvamus debitum.
Sic enim Christi gratia
Peccantibus dat veniam,
Saepeque confitentibus15
Non aderit mors impia
Memento non desit tamen
Orantibus servis Dei,
Quod Pauli vox apostoli
Servandum praedixit nobis.20
Cujus vox hoc promeruit
Ut diceret idem Deo:
Orabo mente Dominum,
Orabo simul spiritu.
Ne vox sola Deo canat.25
Sensusque noster alibi
Ductus aberret fluctuans
Vanis praeventus casibus.
Tunc enim Deo accepta est
Oratio canentium,30
Si pura mens idem gerat.
Quod explicat vox cantici.
Hymnus ad serenitatem poscendam, al. in postulatione serenitatis.
Obduxere polum nubila coeli,
(1175)Absconduntque diem sole fugato,
Noctes continuas sidere nudas
Et lunae viduas carpimus olim.
Aether dira micat igne corusco,5
Concussoque tremit cardine mundus,
Coeli porta tonat, ruptaque credas
Axis aetherei vincla resolvi.
Excrescunt pluviis aequora ponti
Nec fines proprios jam freta norunt,10
Terrarum medio fluctuat unda,
Errabunda secat arva carina.
Portus nauta suos, littora nauta,
Secessusque suos nauta requirit,
Hospes nauta satis, vitibus hospes,15
Messes nauta super navigat hospes.
Flentes agricolae culta relinquunt,
Spectant naufragium triste laboris,
Messis laeta natat, semina, census:
Nati, tecta, pecus arvaque migrant.20
Cernas alta domus culmina ferri,
Mutatisque locis culmina poni,
Moestas inter aves ludere pisces,
Pisces in tremulis ludere tectis.
Eversa videas arbore nidos,25
Pullis cum teneris per freta duci,
Nec matrem exsilio ponere curas,
Majoresque metu cogere fetus.
Spectat turba virum, turba fenestris
Spectat feminei turba pudoris30
Deploratque famem turba precantum
Victum navigiis nauta ministrat.
Jesu, parce tua morte redemptis.
Prior diluvium pertulit aetas,
(1175)Ut mundaret aqua crimina terrae;35
Sed mundata tuo sanguine terra est.
Jam nunc missa ferens ore columba
Ramum paciferae munus olivae,
Exutas liquido flumine terras
Laeto significet lapsa volatu.40
Aeterne genitor, gloria Christo
Semper cum genito sit tibi, sancte, etc.
Hymnus in postulatione pluviae.
Squalent arva soli pulvere multo,
Pallet siccus ager, terra fatiscit;
Nullus ruris honos, nulla venustas
Quando nulla viret gratia florum.
Tellus dura sitit, nescia roris;5
Fons jam nescit aquas, flumina cursus;
Herbam nescit humus, nescit aratrum,
Magno rupta patet turpis hiatu.
Fervens sole dies, igneus ardor
Ipsas urit aves, frondea rami10
Fessis tecta negant, pulvis arenae
Sicco dispuitur ore viantis.
Ventis ore ferae, bestia ventis,
Captantesque viri flamina ventis,
Ventis et volucres ora recludunt,15
Hac mulcere sitim fraude volentes.
Foetus cerva suos, pignora cerva,
Foetus cerva siti fessa recusat,
Foetus cerva pios moesta relinquit
Quaesitam quoniam non vehit herbam.20
Venerunt juvenes, pocula noti
Quaerentes putei, lymphaque fugit;
Et vasis vacuis tecta revisunt,
(1176)Fletus, heu! proprios ore bibentes.
Bos praesepe suum linquit inane;25
Pratorumque volens carpere gramen,
Nudam versat humum; sic pecus omne
Fraudatum moriens, labitur herbis.
Radices nemorum rustica plebes
Explorat misero curva labore,30
Solarique famem cortice quaerit
Nec succos teneros arida praestat.
Hanc peccata famem nostra merentur,
Sed merce propria Christe faveto
Quo culpa gravior gratia major35
Justi supplicii vincla resolvat.
Jam coelos reseres, arvaque laxes
Fecundo placidus imbre rogamus.
Heliae meritis impia saecla
Donasti pluvia: nos quoque dones.40
Aeterne genitor, gloria Christo
Semper cum genito sit tibi sancto
Compar Spiritui, qui Deus unus
Pollens perpetuis inclyte saeclis.
Hymnus ad Completorium.
Christe, qui lux es et dies,
Noctis tenebras detegis,
Lucisque lumen crederis
Lumen beatum praedicans.
Precamur, sancte Domine,5
Defende nos in hac nocte,
Sit nobis in te requies,
Quietam noctem tribue.
Ne gravis somnus irruat,
Nec hostis nos surripiat,10
Nec caro illi consentiens
Nos tibi reos statuat.
(1177)Oculi somnum capiant
Cor ad te semper vigilet,
Dextera tua protegat15
Famulos qui te diligunt.
Defensor noster aspice,
Insidiantes reprime,
Guberna tuos famulos
Quos sanguine mercatus es.20
Memento nostri, Domine,
In gravi isto corpore,
Qui es defensor animae,
Adesto nobis, Domine.
Hymnus ad Matutinum. (Ex Libr. vet.)
Summae Deus clementiae,
Mundique factor machinae,
Unus potentialiter
Trinusque personaliter.
Nostros pius cum canticis5
Fletus benigne suscipe,
Quo corde pluro sordibus
Te perfruamur largius.
Lumbos jecurque morbidum
Adure igne congruo10
Accincti ut sint perpetim
Luxu remoto pessimo.
Ut quique horas noctium
Nunc concinendo rumpimus,
Donis beatae patriae15
Ditemur omnes affatim.
Ejusdem hymni alia lectio. (Ex Brev. Rom.)
Summae parens clementiae,
Mundi regis qui machinam,
Unius et substantiae
Trinusque personis Deus.
Nostros pius cum canticis5
Fletus benigne suscipe,
Ut corde puro sordium
Te perfruamur largius.
Lumbos, jecurque morbidum
Flammis adure congruis,10
Accincti ut artus excubent
Luxu remoto pessimo.
Quicumque ut horas noctium,
Nunc concinendo rumpimus,
Ditemur omnes affatim15
Donis beatae patriae.
Da dextram surgentibus,
(1177)Exsurgat ut mens sobria,
Flagrans et in laudem Dei
Grates rependat debitas.20
Praesta Pater piissime, etc.
Hymnus matutinus. (Ex Libr. vet.)
Tu Trinitatis unitas,
Orbem potenter qui regis,
Attende laudum cantica,
Quae excubantes psallimus.
Nam lectulo consurgimus,5
Noctis quieto tempore,
Ut flagitemus vulnerum
A te medelam omnium.
Quo fraude quicquid daemonum
In noctibus deliquimus,10
Abstergat illud coelitus
Tuae potestas gloriae.
Ne corpus adsit sordidum,
Nec torpor instet cordium,
Ne criminis contagio15
Tepescat ardor spiritus.
Ob hoc, Redemptor, quaesumus
Reple tuo nos lumine.
Per quod dierum circulis
Nullis ruamus actibus.20
Ejusdem hymni alia lectio. (Ex Brev. Rom.)
Tu Trinitatis unitas,
Orbem potenter quae regis,
Attende laudis canticum,
Quod excubantes psallimus.
Nam lectulo consurgimus5
Noctis quieto tempore,
Ut flagitemus omnium
A te medelam vulnerum.
Quo fraude quicquid daemonum
In noctibus deliquimus,10
Abstergat illud coelitus
Tuae potestas gloriae.
Ne corpus adstet sordidum,
Nec torpor instet cordium,
Nec criminis contagio15
Tepescat ardor spiritus.
Ob hoc, Redemptor, quaesumus
Reple tuo nos lumine,
Per quod dierum circulis
Nullis ruamus actibus.20
Ortus refulget Lucifer
(1178)Praeitque solem nuntius,
Cadunt tenebrae noctium,
Lux sancta nos illuminet.
Praesta Pater piissime, etc.
Hymnus matutinus.
Aeternae lucis conditor,
Lux ipse totus et dies,
Noctem nec ullam sentiens,
Natura lucis perpeti.
Jam cedit pallens proximo5
Diei nox adventui,
Obtundens lumen siderum
Adest et clarus Lucifer.
Jam strato lecti surgimus,
Grates canentes et tuas,10
Quod caecam noctem vicerit,
Revectans rursus sol diem.
Te nunc nec carnis gaudio,
Blandis subrepant aestibus;
Dolis nec cedat saeculi15
Mens nostra, sancte, quaesumus.
Ira nec rixas provocet,
Gula nec ventrem incitet,
Opum pervertat nec fames,
Turpis nec luxus occupet.20
Sed firma mente sobrii,
Casto manentes corpore,
Toto fideli spiritu,
Christe, ducamus hunc diem.
Hymnus ad Sextam.
Jam sexta sensim solvitur
Ter binis hora cursibus,
Diesque puncto aequabili
Utramque noctem respicit.
Venite, servi supplices,5
Mente et ore extollite
Dignis beatum laudibus
Nomen Dei cum cantico.
Hoc namque tempus illud est,
Quod saeculorum judicem10
Injustae morti tradidit
Mortalium sententia.
Cum sol repente territus,
Horrore tanti criminis,
Mortem minatur saeculo,15
Diem refugit impium.
Hoc et beatus tempore
Abrahamus fideliter
(1179)Peritus in mysterio
Tres vidit, unum credidit.20
Hanc ad precandum congruam
Salvator horam tradidit,
Cum diceret fidelibus
Patrem rogandis servulis.
Nec non et ille pertinax25
Hostis fidei gratiam,
Quam praedicavit gentibus,
Hoc est adeptus tempore.
At nos amore debito,
Timore justo subditi,30
Adversus omnes impetus
Quos saevus hostis incutit.
Unum rogemus et Patrem
Deum regemque Filium
Simulque sanctum Spiritum35
In Trinitate Dominum.
Ut quos redemit passio
Isto peracta tempore,
Posset sub ipso tempore
Servare deprecatio.40
Hymnus ad Nonam.
Ter hora trina volvitur,
Redire qua Christus solet,
Mercede largus vineae
Locare mercenarios.
Decet paratos sistere5
Ne transeat merces Dei,
Plantare quae vitem solet
Christumque cordi affigere.
Haec hora, quae resplenduit
Crucisque solvit nubila,10
Mundum tenebris exuens,
Reddens serena lumina.
Haec hora, qua resuscitat
Jesus sepulcris corpora
Prodire mortis libera,15
Jussit refuso spiritu.
Redit favilla in sanguinem
Cinisque carnem reddidit,
Mixtique vivis mortui
Videre Christi gloriam.20
Novata saecla crederes
(1179)Mortis solutis legibus,
Vitae beatae munere
Cursu perenni currere.
Dicamus ergo proximi25
Laudes Deo cum cantico:
Confessus est latro fidem,
In quo est redemptus tempore.
Qua gratia jejunia
Laeti solemus solvere30
Instar futuri ut muneris
Famem probati nesciant.
Hymnus ad Nocturnum.
Deus qui certis legibus
Noctem discernis ac diem,
Ut fessa curis corpora
Somnus relaxet otio.
Te noctis inter horridae5
Tempus precamur, ut, sopor
Mentem dum fessam detinet,
Fidei lux illuminet.
Hostis ne fallax incitet
Lascivis curis, gaudiis,10
Secreta noctis advocans
Blandos in aestus corporis.
Subrepat nullus sensui
Horror timoris anxii,
Illudat mentem nec vagam15
Fallax imago visuum.
Sed cum profundus vinxerit
Somnus curarum nescius,
Fides nequaquam dormiat,
Vigil te sensus somniet.20
Hymnus ad Nocturnum.
Mediae noctis tempus est,
Prophetica vox admonet:
Dicamus laudes Domino
Patri semper ac Filio.
Sancto quoque Spiritui:5
Perfecta enim Trinitas,
Uniusque substantiae
Laudanda nobis semper est.
Terrorem tempus hoc habet,
Quod cum vastator angelus10
(1180)Aegypto mortes intulit,
Delevit primogenita.
Haec hora justis salus est,
Quod ibidem tunc angelus
Ausus punire non erat15
Signum formidans sanguinis.
Aegyptus flebat fortiter
Natorum dira funera,
Solus gaudebat Israel
Agni protectus sanguine.20
Nos verus Israel sumus,
Laetemur in te, Domine,
Hostem spernentes et malum,
Christi redempti sanguine.
Ipsum profecto tempus est25
Quo voce evangelica
Venturus sponsus creditur,
Regni coelestis conditor.
Occurrunt sanctae virgines
Obviam tunc adventui,30
Gestantes claras lampadas,
Magno laetantes gaudio.
Stultae vero remanent,
Quae exstinctas habent lampadas,
Frustra pulsantes januam,35
Clausa jam regni regia.
Pervigilemus sobrie,
Gestantes mentes splendidas,
Adveniente ut Jesu.
Digni occurramus obviam.40
Mediae noctis tempore
Paulus quoque et Sileas
Christum vincti in carcere
Collaudantes soluti sunt.
Nobis hic mundus carcer est;45
Te laudamus, Christe Deus,
Solve vincula peccatorum
In te, Christe, credentium.
Dignos nos fac, rex hagie,
Venturi regni gloria,50
Aeternis ut mereamur
Te laudibus concinere.
Hymnus matutinus.
Fulgentis auctor aetheris,
(1181)Qui lunam lumen noctibus,
Solem dierum cursibus
Certo fundasti tramite.
Nox atra jam depellitur,5
Mundi nitor renascitur,
Novusque jam mentis vigor
Dulces in actus erigit.
Laudes sonare jam tuas
Dies relatus admonet,10
Vultusque coeli blandior
Nostra serenat pectora.
Vitemus omne lubricum,
Declinet prava spiritus,
Vitam facta non inquinent,15
Lingua in culpa non implicet.
Sed sol diem dum conficit,
Fides profunda ferveat,
Spes ad promissa provocet,
Christo conjungat charitas.20
Hymnus ad Laudes.
Post matutinas laudes,
Quas Trinitati psallimus,
Psallamus rursus admonet
Verus pater familias.
Simus semper solliciti5
Ne praetereat opus Dei,
Sed oremus sedule
Sicut docet Apostolus.
Psallamus mente Domino,
Psallamus simul spiritu,10
Ne vaga mens in turpibus
Inertes tegat animos.
Sed septies in hac die
Dicamus laudes Domino,
Divinitati perpetim15
Debitam demus gloriam.
Hymnus ad Tertiam.
Certum tenentes ordinem,
Pio poscamus pectore
Hora diei tertia
Trinae virtutis gloriam.
Ut simus habitaculum5
Illi sancto Spiritui,
Qui quondam in apostolis
Hac hora distributus est.
(1181)Hoc gradientes ordine,
Ornavit cunta splendide10
Regni coelestis conditor,
Aeternae vitae praemiis.
Hymnus ad Sextam.
Dicamus laudes Domino
Ferventi rursus spiritu:
Hora voluta sexies
Nos ad orandum provocat.
Quia in hac fidelibus5
Verae salutis gratia,
Beati agni hostia,
Crucis virtute redditur.
Cujus luce clarissima
Tenebrescit meridies,10
Sumamus toto pectore
Tanti splendoris gratiam.
Hymnus ad Nonam.
Perfectum trinum numerum
Ternis horarum terminis,
Laudes canentes debitas,
Nonam dicentes psallimus.
Sacrum Dei mysterium5
Puro tenentes pectore,
Petri magistri regulam
Signo salutis proditam.
Et nos psallamus spiritu
Adhaerentes apostolis,10
Qui plantas adhuc debiles
Christi virtute dirigant.
Hymnus ad Christum.
Christe, rex coeli Domine,
Mundi Salvator maxime,
Qui nos hoc crucis munere
Mortis solvisti crimine,
Te nunc orantes poscimus:5
Tua conserves munera;
Quae per legem catholicam
Cunctis donasti gentibus.
Tu verbum Patris aeterni
Ore divino editus,10
Deus ex Deo subsistens
Unigenitus Filius.
(1182)Te universa creatura
Mundi fatetur Dominum.
Jussu Patris inchoata15
Tuis perfecta viribus.
Tibi omnes et angeli
Coelestem praestant gloriam,
Te chorus archangelorum
Divinis laudant vocibus.20
Te seniorum multitudo,
Bis duodenus numerus,
Odoramentis plenas gestans
Supplex adorat pateras.
Tibi Cherubim et Seraphim25
Throni paterni luminis,
Senis alarum plausibus,
Clamore jugi personant.
Sanctus, Sanctus, Sanctus,
Dominus Deus Sabaoth,30
Omne coelum atque terra
Tua sunt plena gloria.
Hosianna fili David,
Benedictus es a Patre
Qui in nomine Dei35
Venisti de excelsis, Domine.
Tu agnus immaculatus
Es datus terrae victima
Qui sanctorum vestimenta
Tuo lavisti sangine.40
Te multitudo beatorum
Coeli locata martyrum,
Palmis insignis et coronis,
Ducem sectantur gloriae.
Quorum nos addas numero45
Te precamur, Domine,
Una voce te sonamus,
Uno laudamus carmine.
De SS. Gervasii et Protasii Martyrum Inventione.
Grates tibi, Jesu, novas,
Novi repertor muneris,
Protasio, Gervasio,
Martyribus inventis cano.
Piae latebant hostiae,5
Sed non latebat fons sacer,
Latere sanguis non potest
Qui clamat ad Deum Patrem.
(1183)Coelo refulgens gratia,
Artus revelavit sacros,10
Nequimus esse martyres,
Sed reperimus martyres.
Dic quis requirat testium
Voces, ubi factum est fides:
Sanatus impos mentium15
Opus fatetur martyrum.
Caecus recepto lumine
Mortis sacrae meritum probat,
Severus est nomen viro,
Usus minister publici.20
Ut martyrum vestem attigit,
Et ora tersit nubila,
Lumen refulsit illico,
Fugitque pulsa caecitas.
Soluta turba vinculis,25
Spiris draconum libera,
Emissa totis urbibus
Domum redit cum gratia.
Vetusta saecla vidimus
Jactata semicinctia,30
Tactu et umbra corporum
Aegris salutem redditam.
Gloria tibi, Domine.
Gloria Unigenito, etc.
Hymnus tempore Paschali ad Tertiam.
(1183)
Hic est dies verus Dei,
Sanctus sereno lumine,
Quo diluit sanguis sacer
Probrosa mundi crimina.
Fidem refundens perditis,5
Caecosque visu illuminans:
Quem non gravi solvit metu
Latronis absolutio.
Qui praemio mutans crucem
Jesum brevi acquirit fide,10
Justusque praevio gradu
Pervenit in regnum Dei.
Opus stupent et angeli,
Poenam videntes corporis,
Christoque adhaerentem reum15
Vitam beatam carpere.
Mysterium mirabile,
Ut abluat mundi luem,
Peccata tollit omnium,
Carnis vitia mundans caro.20
Quid hoc potest sublimius:
Ut culpa quaerat gratiam
(1184)Metumque solvat charitas,
Reddatque mors vitam novam.
Hamum sibi mors devoret25
Suisque se nodis liget:
Moriatur vita omnium
Resurgat ut vita omnium.
Cum mors per omnes transeat,
Omnes resurgant mortui:30
Consumpta mors ictu suo
Perisse se solam gemit.
Hymnus ad Tertiam.
Nunc sancte nobis Spiritus,
Unus Patris cum Filio,
Dignare promptus ingeri
Nostro refusus pectori.
Os lingua, mens, sensus, vigor5
Confessionem personet;
Flammescat igne charitas,
Accendat ardor proximos.
[Praesta, Pater piissime,
Patrique compar unice,10
Cum Spiritu paraclito
Nunc et per omne saeculum.]
Hymnus ad Sextam. (Ex Libr. vet.)
(1185)
Rector potens, verax Deus,
Qui temperas rerum vices,
Splendore mane instruis
Et ignibus meridiem.
Exstingue flammas litium,5
Aufer calorem noxium,
Confer salutm corporum
Veramque pacem cordium.
Praesta, Pater piissime, etc.
Ejusdem hymni alia lectio. (Ex Brev. Rom.)
Rector potens, verax Deus,
Qui temperas rerum vices,
Splendore mane illuminas
Et ignibus meridiem.
Exstingue flammas litium,5
Aufer calorem noxium,
Confer salutem corporum
Veramque pacem cordium.
Praesta, Pater piissime, etc.
Hymnus ad Nonam. (Ex Libr. vet.)
Rerum Deus tenax vigor,
Immotus in te permanens,
Lucis diurnae tempora
Successibus determinans.
Largire clarum vespere5
Quo vita nusquam decidat,
Sed praemium mortis sacrae
(1185)Perennis instet gloria.
Praesta, Pater piissime, etc.
Ejusdem hymni alia lectio. (Ex Brev. Rom.)
Rerum Deus tenax vigor,
Immotus in te permanens,
Lucis diurnae tempora
Successibus determinans.
Largire lumen vespere5
Quo vita nusquam decidat,
Sed praemium mortis sacrae
Perennis instet gloria.
Praesta, Pater piissime, etc.
Hymnus ad Completorium. (Ex Libr. vet.)
Te lucis ante terminum
Rerum creator, poscimus,
Ut solita clementia
Sis praesul ad custodiam.
Procul recedant somnia5
Et noctium phantasmata,
Hostemque nostrum comprime
Ne polluantur corpora.
Praesta, Pater omnipotens, etc.
Ejusdem hymni alia lectio. (Ex Brev. Rom.)
Te lucis ante terminum
Rerum creator, poscimus,
Ut pro tua clementia
Sis praesul et custodia.
Procul recedant somnia.5
(1186)Et noctium phantasmata,
Hostemque nostrum comprime
Ne polluantur corpora.
Praesta, Pater piissime, etc.
Hymnus ad Matutinum. (Ex Libr. vet.)
Rerum creator optime,
Rectorque noster aspice,
Nos a quiete noxia
Mersos sopore libera.
Te, sancte Christe, poscimus,5
Ignosce tu criminibus,
Ad confitendum surgimus
Morasque noctis rumpimus.
Mentes manusque tollimus.
Propheta sicut noctibus10
Nobis gerendum praecipit
Paulusque gestis censuit.
Vides malum quod gessimus,
Occulta nostra pandimus,
Preces gementes fundimus,15
Dimitte quod peccavimus.
Praesta, Pater piissime, etc.
Ejusdem hymni alia lectio. (Ex Brev. Rom.)
Rerum creator optime,
Rectorque noster, aspice,
Nos a quiete noxia
Mersos sopore libera.
Te, sancte Christe, poscimus,5
Ignosce culpis omnibus;
Ad confitendum surgimus
Morasque noctis rumpimus.
(1187)Mentes manusque tollimus.
Propheta sicut noctibus10
Nobis gerendum praecipit
Paulusque gestis censuit.
Vides malum quod fecimus,
Occulta nostra pandimus,
Preces gementes fundimus,15
Dimitte quod peccavimus,
Praesta, Pater piissime, etc.
Hymnus ad Matutinum.
Nox atra rerum contegit
Terrae colores omnium,
Nos confitentes poscimus
Te, juste judex cordium.
Ut auferas piacula5
Sordesque mentis abluas,
Donesque Christi gratiam
Ut arceantur crimina.
Mens ecce torpet impia
Quam culpa mordet noxia,10
Obscura gestit tollere,
Et te, Redemptor, quaerere.
Repelle tu caliginem
Intrinsecus quam maxime,
Ut in beato gaudeat15
Se collocari lumine.
Hymnus ad Laudes. (Ex Libr. vet.)
Aeterna coeli gloria,
Beata spes mortalium,
Celsi tonantis unice
Castaeque proles Virginis.
Da dexteram surgentibus,5
Exsurgat et mens sobria
Flagransque in laudem Dei
Grates rependat debitas.
Ortus refulget Lucifer
Sparsamque lucem nuntiat,10
Cadit caligo noctium
Lux sancta nos illuminet,
Manensque nostris sensibus
Noctem repellat saeculi
Omnique fine diei15
Purgata servet pectora.
Quaesita jam primum fides
Radicet altis sensibus,
(1187)Secunda spes congaudeat
Quo major exstat charitas.20
Deo Patri sit gloria, etc.
Ejusdem hymni alia lectio. (Ex Brev. Rom.)
Aeterna coeli gloria,
Beata spes mortalium
Summi tonantis unice
Castaeque proles virginis.
Da dexteram surgentibus5
Exsurgat ut mens sobria
Flagrans et in laudem Dei
Grates rependat debitas.
Ortus refulget Lucifer
Praeitque solem nuntius,10
Cadunt tenebrae noctium,
Lux sancta nos illuminet.
Manensque nostris sensibus
Noctem repellat saeculi,
Omnique fine temporis15
Purgata servet pectora.
Quaesita jam primum fides
In corde radices agat,
Secunda spes congaudeat
Qua major exstat charitas.20
Deo Patri sit gloria, etc.
Hymnus ad Laudes. (Ex Libr. vet.)
Aurora jam spargit polum,
Terris dies illabitur,
Lucis resultat spiculum,
Discedat omne lubricum.
Phantasma noctis decidat,5
Mentis reatus subruat;
Quicquid tenebris horridum
Nox attulit culpae, cadat.
Ut mane illud ultimum,
Quod praestolamur cernui,10
In lucem nobis effluat
Dum hoc canore concrepat.
Deo Patri sit gloria, etc.
Ejusdem hymni alia lectio. (Ex Brev. Rom.)
Aurora jam spargit polum,
Terris dies illabitur,
Lucis resultat spiculum,
Discedat omne lubricum.
(1188)Phantasma noctis exsulet,5
Mentis reatus corruat;
Quidquid tenebris horridum
Nox attulit culpae, cadat.
Ut mane, quod nos ultimum
Hic deprecamur cernui,10
Cum luce nobis effluat
Hoc dum canore concrepat.
Deo Patri sit gloria, etc.
Hymnus ad Primam.
Jam lucis orto sidere
Deum precemur supplices,
Ut in diurnis actibus
Nos servet a nocentibus.
Linguam refrenans temperet5
Ne litis horror insonet,
Visum fovendo contegat
Ne vanitates hauriat.
Sint pura cordis intima,
Absistat et vecordia,10
Carnis terat superbiam
Potus cibique parcitas.
Ut cum dies abscesserit
Noctemque sors reduxerit,
Mundi per abstinentiam15
Ipsi canamus gloriam.
Deo Patri sit gloria, etc.
Hymnus de diei primae opere. (Ex Libr. vet.)
Lucis creator optime,
Lucem dierum proferens,
Primordiis lucis novae
Mundi parans originem.
Qui mane junctum vesperi5
Diem vocari praecipis,
Tetrum chaos illabitur,
Audi preces cum fletibus.
Ne mens gravata crimine
Vitae sit exsul munere,10
Dum nil perenne cogitat
Seseque culpis illigat.
Coelorum pulset intimum,
Vitale tollat praemium,
Vitemus omne noxium,15
Purgemus omne pessimum.
Praesta, Pater piissime, etc.
Ejusdem hymni alia lectio. (Ex Brev. Rom.)(1189)
Lucis creator optime,
Lucem dierum proferens,
Primordiis lucis novae
Mundi parans originem.
Qui mane junctum vesperi5
Diem vocari praecipis,
Illabitur tetrum chaos:
Audi preces cum fletibus.
Ne mens gravata crimine
Vitae sit exsul munere,10
Dum nil perenne cogitat
Seseque culpis illigat.
Coeleste pulset ostium,
Vitale tollat praemium,
Vitemus omne noxium15
Purgemus omne pessimum.
Praesta, Pater piissime, etc.
Hymnus de opere diei secundae. (Ex Libr. vet.)
Immense coeli conditor,
Qui mixta ne confunderent,
Aquae fluenta dividens
Coelum dedisti limitem.
Firmans locum coelestibus,5
Simulque terrae rivulis,
Ut unda flammas temperet,
Terrae solum ne dissipet.
Infunde nunc, piissime,
Donum perennis gratiae,10
Fraudis novae ne casibus
Nos error atterat vetus.
Lucem fides inveniat,
Sic luminis jubar ferat,
Haec vana cuncta terreat,15
Hanc falsa nulla comprimant.
Praesta, Pater piissime, etc.
Ejusdem hymni alia lectio. (Ex Brev. Rom.)
Immense coeli conditor,
Qui mixta ne confunderent,
Aquae fluenta dividens
Coelum dedisti limitem.
(1189)Firmans locum coelestibus
Simulque terrae rivulis
Ut unda flammas temperet,
Terrae solum ne dissipent.
Infunde nunc, piissime,
Donum perennis gratiae,10
Fraudis novae ne casibus
Nos error atterat vetus.
Lucem fides adaugeat,
Sic luminis jubar ferat,
Haec vana cuncta proterat,15
Hanc falsa nulla comprimant.
Praesta, Pater piissime, etc.
Hymnus de opere diei tertiae. (Ex Libr. vet.)
Telluris ingens conditor,
Mundi solum qui eruens,
Pulsis aquae molestiis
Terram dedisti immobilem:
Ut germen aptum proferens,5
Fulvis decora floribus,
Fecunda fructu sisteret,
Pastumque gratum redderet.
Mentis perustae vulnera
Munda viroris gratia,10
Ut facta fletu diluat
Motusque pravos atterat.
Jussis tuis obtemperet,
Nullis malis approximet,
Bonis repleri gaudeat15
Et mortis actum nesciat.
Praesta, Pater piissime, etc.
Ejusdem hymni alia lectio. (Ex Brev. Rom.)
Telluris alme conditor,
Mundi solum qui separans,
Pulsis aquae molestiis
Terram dedisti immobilem:
Ut germen aptum proferens,5
Fulvis decora floribus,
Fecunda fructu sisteret,
Pastumque gratum redderet.
Mentis perustae vulnera
Mundae virore gratiae,
(1190)Ut facta fletu diluat
Motusque pravos atterat.
Jussis tuis obtemperet:
Nullis malis approximet:
Bonis repleri gaudeat15
Et mortis ictum nesciat.
Praesta, Pater piissime, etc.
Hymnus de opere diei quartae.
Coeli Deus sanctissime
Qui lucidum centrum poli
Candore pingis igneo,
Augens decoro lumine.
Quarto die qui flammeam5
Solis rotam constituens,
Lunae ministrans ordinem,
Vagos recursus siderum.
Ut noctibus vel lumini,
Diremptionis terminum,10
Primordiis et mensium
Signum dares notissimum.
Illumina cor hominum,
Absterge sordes mentium,
Resolve culpae vinculum,15
Everte moles criminum.
Coeli Deus sanctissime
Qui lucidas poli plagas
Candore pingis igneo,
Augens decoro lumine.20
Quarto die qui flammeam
Dum solis accendis rotam,
Lunae ministras ordinem
Vagosque cursus siderum.
Ut noctibus vel lumini,25
Diremptionis terminum,
Primordiis et mensium
Signum dares notissimum.
Expelle noctem cordium,
Absterge sordes mentium,30
Resolve culpae vinculum,
Everte moles criminum.
Praesta, Pater piissime, etc.
Hymnus de opere diei quintae. (Ex Libr. vet.)
Magnae Deus potentiae,
(1191)Qui ex aquis ortum genus
Partim remittis gurgiti,
Partim levas in aera.
Dimersa lymphis imprimens,5
Subvecta coelis irrogans
Ut stirpe una prodita
Diversa rapiant loca.
Largire cunctis servulis,
Quos mundat unda sanguinis,10
Nescire lapsus criminum
Nec ferre mortis taedium.
Ut culpa nullum deprimat,
Nullum levet jactantia,
Elisa mens ne concidat,15
Elata mens ne corruat.
Praesta, Pater piissime, etc.
Ejusdem hymni alia lectio. (Ex Brev. Rom.)
Magnae Deus potentiae,
Qui fertili natos aqua
Partim relinquis gurgiti,
Partim levas in aera.
Demersa lymphis imprimens,5
Subvecta coelis erigens:
Ut stirpe ab una prodita
Diversa repleant loca.
Largire cunctis servulis,
Quos mundat unda sanguinis10
Nescire lapsus criminum
Nec ferre mortis taedium,
Ut culpa nullum deprimat,
Nullum efferat jactantia:
Elisa mens ne concidat,15
Elata mens ne corruat.
Praesta, Pater piissime, etc.
Hymnus de opere diei sextae. (Ex Libr. vet.)
Plasmator hominis Deus,
Qui cuncta solus ordinans
Humum jubes producere
Reptantis et ferae genus.
(1191)Qui magna rerum corpora,5
Dictu jubentis vivida,
Ut serviant per ordinem
Subdens dedisti homini.
Repelle a servis tuis
Quicquid per immunditiam10
Aut moribus se suggerit
Aut actibus se interserit.
Da gaudiorum praemia,
Da gratiarum munera
Dissolve litis vincula,15
Astringe pacis foedera.
Praesta, Pater piissime, etc.
Ejusdem hymni alia lectio. (Ex Brev. Rom.)
Hominis superne conditor,
Qui cuncta solus ordinans
Humum jubes producere
Reptantis et ferae genus.
Et magna rerum corpora,5
Dictu jubentis vivida,
Per temporum certas vices
Obtemperare servulis.
Repelle quod cupidinis
Ciente vi nos impetit,10
Aut moribus se suggerit
Aut actibus se interserit.
Da gaudiorum praemia,
Da gratiarum munera,
Dissolve litis vincula,15
Adstringe pacis foedera.
Praesta, Pater piissime, etc.
Hymnus de Ascensione Domini.
Optatus votis omnium
Sacratus illuxit dies
Quo Christus, mundi spes, Deus,
Conscendit coelos arduos.
Ascendens in altum Dominus,5
Propriam ad sedem remeans,
Gavisa sunt coeli regna
Reditu unigeniti.
(1192)Magni triumphum praelii,
Mundi perempto principe,10
Patris praesentat vultibus
Victricis carnis gloriam.
Est elevatus nubibus
Et spem fecit credentibus,
Aperiens paradisum.15
Quem protoplastus clauserat.
O grande cunctis gaudium!
Quod partus nostrae virginis.
Post sputa, flagra, post crucem,
Paternae sedi jungitur.20
Agamus ergo gratias
Nostrae salutis vindici,
Nostrum quod corpus vexerit
Sublimem ad coeli regiam.
Sit nobis cum coelestibus25
Commune manens gaudium,
Illis quod se praesentavit,
Nobis quod se non abstulit.
Nunc provocatis actibus
Christum exspectare nos decet;30
Vitaque tali vivere,
Quae possit coelos scandere.
[Gloria tibi, Domine,
Qui scandis super sidera
Cum Patre et sancto Spiritu35
In sempiterna saecula. Amen.]
Hymnus de Ascensione Domini. (Ex Libr. vet.)
Jesu, nostra redemptio,
Amor et desiderium,
Deus creator omnium,
Homo in fine temporum.
Quae te vicit clementia5
Ut ferres nostra crimina,
Crudelem mortem patiens
Ut nos a morte tolleres.
Inferni claustra penetrans,
Tuos captivos redimens,10
Victor triumpho nobili
Ad dexteram Patris residens.
(1193)Ipsa te cogat pietas,
Ut mala nostra superes
Parcendo et voti compotes15
Nos tuo vultu saties.
Tu esto nostrum gaudium,
Qui es futurus praemium,
Sit nostra in te gloria
Per cuncta semper saecula.20
Ejusdem hymni alia lectio. (Ex Brev. Rom.)
Salutis humanae sator,
Jesu, voluptas cordium,
Orbis redempti conditor
Et casta lux amantium.
Qua victus es clementia,5
Ut nostras ferres crimina,
Mortem subires innocens
A morte nos ut tolleres.
Perrumpis infernum chaos
Vinctis catenas detrahis:10
Victor triumpho nobili
Ad dexteram Patris sedes.
Te cogat indulgentia
Ut damna nostra sarcias,
Tuique vultus compotes15
Dites beato lumine.
Tu dux ad astra et semita,
Sis meta nostris cordibus,
Sis lacrymarum gaudium,
Sis dulce vitae praemium.20
Hymnus de die Pentecostes. (Ex libr. vet.)
Jam Christus astra ascenderat,
Regressus unde venerat,
Promissum Patris munere
Sanctum daturus Spiritum.
Solemnis urgebat dies,5
Quo mystico septemplici
Orbis volutus septies
Signat beata tempora.
(1193)Dum hora cunctis tertia
Repente mundus intonat,10
Orantibus apostolis
Deum venisse nuntiat.
De Patris ergo lumine
Decorus ignis advenit,
Qui fida Christi pectora15
Calore verbi compleat.
Impleta gaudent viscera,
Afflata sancto Spiritu,
Voces diversas intonant,
Fantur Dei magnalia.20
Ex omni gente cogniti,
Graecis, Latinis, Barbaris,
Cunctisque admirantibus
Linguis loquuntur omnium.
Judaea tunc incredula,25
Vesana torvo spiritu,
Ructare musti crapulam
Alumnos Christi concrepat.
Sed signis et virtutibus
Occurrit et docet Petrus,30
Falsa profari perfidos
Joelis testimonio.
[Sic, Christe, nunc Paraclitus
Per te pius nos visitet,
Novansque terrae faciem35
Culpis solutos recreet.]
Ejusdem hymni alia lectio. (Ex Brev. Rom.)
Jam Christus astra ascenderat,
Reversus unde venerat,
Patris fruendum munere
Sanctum daturus Spiritum.
Solemnis urgebat dies5
Quo mystico septemplici
Orbis volutus septies
Signat beata tempora.
Cum lucis hora tertia
Repente mundus intonat,10
Apostolis orantibus
Deum venire nuntiat.
(1194)De Patris ergo lumine
Decorus ignis almus est
Qui fida Christi pectora15
Calore verbi compleat.
Impleta gaudent viscera
Afflata sancto Spiritu,
Vocesque diversas sonant
Fantur Dei magnalia.20
Notique cunctis gentibus,
Graecis, Latinis, Barbaris,
Simulque demirantibus,
Linguis loquuntur omnium.
Judaea tunc incredula,25
Vesana torvo spiritu,
Madere musto sobrios
Christi fideles increpat.
Sed editis miraculis
Occurrit et docet Petrus,30
Falsum profari perfidos
Joele teste comprobans.
Deo Patri sit gloria, etc.
Hymnus matutinus.
Deus, qui coeli lumen es
Satorque lucis, qui polum,
Paterno fultum brachio,
Praeclara pandis dextera.
Aurora stellas jam tegit5
Rubrum sustollens gurgitem;
Humectis namque flatibus
Terram baptizans roribus.
Currus jam poscit phosphorus
Radiis rotisque flammeis10
Quod coeli scandens verticem
Profectus moram nesciens.
Jam noctis umbra linquitur
Polum caligo deserit,
Typusque Christi Lucifer15
Diem sopitum suscitans.
Dies dierum agius es
Lucisque lumen ipse es,
Unum potens per omnia,
(1195)Potens in unum Trinitas.20
Te nunc, Salvator, quaesumus
Tibique genu flectimus,
Patrem cum sancto Spiritu
Totis rogamus vocibus.
Pater, qui coelos contines,25
Cantemus nunc nomen tuum,
Adveniat regnum tuum
Fiatque voluntas tua.
Haec, inquam, voluntas tua
Nobis agenda traditur,30
Simus fideles spiritu,
Casto manentes corpore.
Panem nostrum quotidie
De te edendum tribue;
Remitte nobis debita35
Ut nos nostris remittimus.
Tentatione subdola
Induci nos ne siveris,
Sed puro corde supplices
Tu nos a malo libera.40
Hymnus matutinus.
Tempus noctis surgentibus
Laudes Deo dicentibus
Christo Jesuque Domino
In Trinitatis gloria.
Chorus sanctorum psallimus,5
Cervices nostras flectimus,
Genua prosternimus
Peccata confitentibus.
Oremus Deo jugiter,
Vincamus in bono malum,10
Cum fructu poenitentiae
Votum perenne reddere.
Christum rogemus et Patrem
Sanctum Patrisque Spiritum
Ut det nobis auxilium,15
Vincamus hostem invidum.
Hymnus matutinus.
Diei luce reddita,
Primis post somnum vocibus
Dei canamus gloriam,
Christi favente gratia.
Per quem Creator omnium5
Diem noctemque condidit,
Aeterna lege sanciens,
Ut semper succedant sibi.
Tu vera lux fidelium,
Quem lex veterna non tenet,10
Noctem nec ortu succedens
Aeterno fulgens lumine.
Christe, precamur annue,
Crantibus servis tuis
Iniquitas haec saeculi15
Ne nostram captivet fidem.
(1195)Non cogitemus impie,
Invideamus nemini,
Laesi ne reddamus vicem
Vincamus in bono malum.20
Absit nostris ex cordibus
Ira, dolus, superbia,
Absistat avaritia,
Malorum radix omnium.
Vinum mentem non occupet25
Ebrietate perpeti,
Sed nostro sensui competens
Tuum bibamus poculum.
Conservet pacis foedera
Non simulata charitas,30
Sed illibata castitas
Credulitate perpeti.
Addendis non sit praediis
Malesuada semper fames,
Si affluant divitiae,35
Prophetae nos psalmus regat.
Praesta, Pater ingenite,
Totum ducamus jugiter
Christo placentes hunc diem
Sancto repleti Spiritu.40
Hymnus matutinus.
Deus aeterni luminis
Candor inenarrabilis,
Venturus diei judex
Qui mentis occulta vides;
Tu regnum coelorum tenes,5
Et totus in Verbo tu es,
Per Filium cuncta regis,
Sancto Spiritui fons es.
Trinum nomen alta vides
Unum per omnia potens,10
Mirumque per signum crucis
Tu rector immensae lucis.
Tu mundi constitutor es.
Tu in septimo throno sedes,
Judex ex alto humilis15
Venisti pati pro nobis.
Tu Sabaoth omnipotens,
Osanna summi culminis,
Tibi laus est mirabilis,
Tu es prima anastasis.20
Tu fidei adjutor es
Et humiles tu respicis,
Tibi alta sedes thronus,
Tibi divinus est honor.
Christo aeternoque Domino25
Patri cum sancto Spiritu
Vitae solvamus munera
A saeculis in saecula.
Hymnus matutinus.
Jam lucis splendor rutilat
Noctis fugatis tenebris,
(1196)Reddamus laudes Domino,
Qui manet ante saecula.
Pellamus omne noxium,5
Poscamus omne prosperum,
Defendat suos famulos
Virtus aeterna jugiter.
Ut ore ei consono
Et corde devotissimo10
Possimus omni tempore
Laudes referre debitas.
Hymnus ad Primam.
Christe, coelorum conditor,
Deus dominator omnium,
Placabilis nos aspice
Precantes tuos famulos.
Hora prima psallimus,5
Laudes Deo referimus,
Qui caecam noctem vicimus
Christum regem requirimus.
Deo Patri sit gloria,
Ejusque soli Filio,10
Cum Spiritu Paraclito
Et nunc et in perpetuum.
[Gloria tibi, Pater,
Gloria Unigenito.
Una cum sancto Spiritu15
In sempiterna saecula. Amen.]
Hymnus ad Tertiam.
Jam surgit hora tertia
Et nos intenti currimus,
Psallendi opus implemus
Christum laudemus Dominum.
Hora quoque jam tertia5
Christus cruce suspensus est,
Voluntatem Patris implevit,
Mundi peccatum abstulit.
Conscendit sedem propriam,
Sedet ad Patris dexteram,10
Collaudant throni Dominum
Quem perfidi negaverant.
Nos Christum Deum colimus,
Judicemque speramus,
Quem prophetae cecinerunt,15
Apostoli secuti sunt.
Egressus hora tertia
Sanctus pater familias
Per singulos denarios
Conduxit operarios.20
In tua, Christe, vinea
Quam praemio jam cernimus,
Sequimur opus mysticum
Propter promissum optimum.
Ecce processit hora25
In qua sanctus Spiritus(1197)
Apostolorum vascula
De verbo fecit ebria.
Infunde sensus, Domine,
Ut te canamus laudibus,30
Christe, Redemptor omnium,
Sanctifica nostrum chorum.
Hymnus ad Tertiam, de Passione Domini.
Dei fide, qua vivimus,
Spe perenni, qua credimus,
Per charitatis gratiam
Christo canamus gloriam.
Qui ductus hora tertia5
Ad passionis hostiam
Crucis ferrens suspendia
Ovem reduxit perditam.
Precemur ergo subditi,
Redemptione liberi,10
Ut eruat a saeculo
Quos solvit a chirographo.
Gloria tibi, Trinitas,
Aequalis una Deitas,
Et ante omne saeculum15
Et nunc et in perpetuum.
Hymnus ad Sextam.
Jam cursus horae sextae
Rotat diei tempora,
Nos admonet per omnia
Laudes referre debitas.
Nunc Petrus orans genibus5
Fidem futuram prospicit,
Nunc viva Christus semina
Instat fluenta tradere.
Hoc solis aevo mystice
Tres patriarcha hospitat,10
Carnis figurae nuntios
Sub Trinitatis numine.
Perfecta summi calculi,
Et prima constat partibus,
Quae data sese perficit,15
Tenetque mundi fabricam.
Haec nempe, Christe, condita
Manent tua potentia,(1197)
Cujus potestas gloriae
Per cuncta regnat saecula. Amen.20
Hymnus ad coenam.
Meridie orandum est,
Christus deprecandus est,
Ut jubeat nos edere
De suo sancto corpore.
Ut ille sit laudabilis5
In universo populo,
Ipse coelorum Dominus
Qui sedet in altissimis.
Det nobis auxilium
Per angelos mirabiles10
Qui semper nos custodiant
In omni vita saeculi.
Hymnus post cibos resumptos.
Cibis resumptis congruis,
Coenae peractis usibus,
Ad te, Redemptor inclyte,
Laudes venimus promere.
Occurre nobis ocius,5
Tollens cibi gravedinem,
Corpus parandum ad precem,
Confessionis dans fidem.
Ut quidquid ore promimus
Tuis sacris in laudibus,10
Nobis coronam conferens,
Soli Deo dans gloriam.
Praesta, Pater piissime, etc.
Hymnus ad Nonam.
Convexa solis orbita,
Novem voluta circulis,
Horae peracto tramite
Ter conficit ternario.
Hoc passionis tempore5
Complevit auctor omnium,
Nunc ad laborem vineae
Misit vocatos servulos.
Hac Petrus hora mystice
Claudi resolvit vincula,10
Nunc visionem cogitat.
Terno recursu terminat.
(1198)Hymni canamus gloriam
Cum voce, puris mentibus,
Deo creanti prospera15
Per acta justis saecula.
Hymnus ad Nonam.
Ternis ter horis numerus
Sacrae fidei panditur,
Nunc Trinitatis nomine
Munus precamur veniae.
Latronis en confessio5
Christi meretur gratiam,
Laus nostra vel devotio
Meretur indulgentiam.
Mors per crucem nunc interit,
Et post tenebras lux redit:10
Horror dehiscat criminum,
Splendor nitescat mentium.
Gloria tibi, Trinitas,
Aequalis una Deitas,
Et ante omne saeculum,15
Et nunc et in perpetuum.
Hymnus ad Vesperas.
Deus, qui claro lumine
Diem fecisti, Domine,
Tuam rogamus gloriam,
Dum pronus solvitur dies.
Jam sol, urgente vespere,5
Occasum suum graditur,
Mundum concludens tenebris,
Suum observans limitem.
Sed tunc, excelse Domine,
Precantes tuos famulos,10
Labore fessos diei
Quietos nox suscipiat.
Ut non fuscatis mentibus
Dies abscedat saeculi,
Sed tua tecti gratia15
Cernamus lucem prosperam.
Hymnus in Adventu Domini. (Ex libr. vet.)
Conditor alme siderum,
Aeterna lux credentium,
(1199)Christe, redemptor omnium,
Exaudi preces supplicum.
Qui condolens interitu5
Mortis perire saeculum,
Salvasti mundum languidum
Donans reis remedium.
Vergente mundi vespere,
Uti sponsus de thalamo,10
Egressus honestissima
Virginis matris clausula.
Cujus forti potentiae
Genu curvantur omnia,
Coelestia, terrestria15
Fatentur nutu subdita.
[Occasum sol custodiens,
Luna pallorem retinens.
Candor in astris relucens
Certos observat limites.]20
Te deprecamur, Hagie,
Venture judex saeculi,
Conserva nos in tempore
Hostis a telo perfidi.
Laus, honor, virtus, gloria, etc.
Ejusdem hymni alia lectio. (Ex Brev. Rom.)
Creator alme siderum,
Aeterna lux credentium,
Jesu, Redemptor omnium,
Intende votis supplicum.
Qui, daemonis ne fraudibus5
Periret orbis, impetu
Amoris actus, languidi
Mundi medela factus es.
(1199)Commune qui mundi nefas
Ut expiares, ad crucem10
E virginis sacrario
Intacta prodis victima.
Cujus potestas gloriae
Nomenque cum primum sonat,
Et coelites et inferi15
Tremente curvantur genu.
Te deprecamur ultimae
Magnum diei judicem,
Armis supernae gratiae
Defende nos ab hostibus.20
Virtus, honor, laus, gloria, etc.
Hymnus de Adventu Domini. (Ex libr. vet.)
Vox clara ecce intonat,
Obscura quaeque increpat:
Pellantur eminus somnia
Ab aethere Christus promicat.
Mens jam resurgat torpida5
Quae sorde exstat saucia,
Sidus refulget jam novum
Ut tollat omne noxium.
E sursum Agnus mittitur.
Laxare omnis debitum10
Omnes pro indulgentia
Vocem demus cum lacrymis.
Secundo ut cum fulserit
Mundumque horror cinxerit
Non pro reatu puniat,15
Sed pius nos tunc protegat.
Ejusdem hymni alia lectio. (Ex Brev. Rom.)(1200)
En clara vox redarguit
Obscura quaeque personans,
Procul fugentur somnia
Ab alto Jesus promicat.
Mens jam resurgat torpida,5
Non amplius jacens humi:
Sidus refulget jam novum
Ut tollat omne noxium.
En Agnus ad nos mittitur
Laxare gratis debitum:10
Omnes simul cum lacrymis
Precemur indulgentiam.
Ut cum secundo fulserit
Metuque mundum cinxerit
Non pro reatu puniat,15
Sed nos pius tunc protegat.
Virtus, honor, laus, gloria, etc.
Hymnus de Adventu Domini. (Ex libr. vet.)
Verbum supernum prodiens,
A Patre olim exiens,
Qui natus orbi subvenis
Cursu declivi temporis;
Illumina nunc pectora5
Tuoque amore concrema,
Audito ut praeconio
Sint pulsa tandem lubrica.
Judexque cum post aderis
Rimari facta pectoris,10
(1201)Reddens vicem pro abditis
Justisque regnum pro bonis.
Non demum arctemur malis
Pro qualitate criminis,
Sed cum beatis compotes15
Simus perennes coelibes.
Ejusdem hymni alia lectio. (Ex Brev. Rom.)
Verbum supernum prodiens,
E Patris aeterno sinu,
Qui natus orbi subvenis
Labente cursu temporis;
Illumina nunc pectora5
Tuoque amore concrema,
Ut cor caduca deserens
Coeli voluptas impleat:
Ut cum tribunal Judicis
Damnabit igni noxios10
Et vox amica debitum
Vocabit ad coelum pios,
Non esca flammarum nigros
Volvamur inter turbines,
Vultu Dei sed compotes,15
Coeli fruamur gaudiis.
De Nativitate Domini. (Ex libr. vet.)
Christe, Redemptor gentium,
De Patre Patris unice,
Solus ante principium
Natus ineffabiliter.
Tu lumen, tu splendor Patris,5
Tu spes perennis omnium,
Intende quas fundunt preces
Tui per orbem famuli.
Memento, salutis auctor,
Quod nostri quondam corporis10
Ex illibata virgine
Nascendo formam sumpseris.
(1201)Sic praesens testatur dies
Currens per anni circulum
Quod solus a sede Patris15
Mundi salus adveneris.
Hunc coelum, terra, hunc mare,
Hunc omne quod in eis est,
Auctorem adventus tui
Laudans exsultet cantico.20
Nos quoque qui sancto tuo
Redempti sumus sanguine,
Ob diem natalis tui
Hymnum novum concinimus.
Ejusdem hymni alia lectio. (Ex Brev. Rom.)
Jesu, Redemptor omnium,
Quem lucis ante originem
Parem paternae gloriae
Pater supremus edidit.
Tu lumen et splendor Patris,5
Tu spes perennis omnium,
Intende quas fundunt preces
Tui per orbem servuli.
Memento, rerum conditor,
Nostri quod olim corporis,10
Sacrata ab alvo virginis
Nascendo formam sumpseris.
Testatur hoc praesens dies
Currens per anni circulum
Quod solus e sinu Patris15
Mundi salus adveneris,
Hunc astra, tellus, aequora,
Hoc omne quod coelo subest,
Salutis auctorem novae
Novo salutat cantico.20
Et nos beata quos sacri
Rigavit unda sanguinis,
Natalis ob diem tui
Hymni tributum solvimus.
Jesu, tibi sit gloria
Qui natus es de Virgine, etc.
De Nativitate Domini.
(1202)
Mysterium Ecclesiae,
Hymnum Christo referimus,
Quem genuit puerpera,
Verbum Patris in Filio.
Sola in sexu femina,5
Electa es in saeculo,
Et meruisti Dominum
Sancto portare in utero.
Vates antiqui temporis
Praedixerant quod factum est,10
Quia Virgo conciperet,
Et pareret Emmanuet.
Mysterium hoc magnum est,
Mariae quod concessum est,
Ut Deum per quem omnia,15
Ex se videret prodere.
Vere gratia plena es
Et gloriosa permanes,
Quia ex te nobis natus est
Christus per quem facta sunt [omnia.20
Pastores qui audierunt,
Gloriam Domino cantarunt,
Cucurrerunt in Bethleem
Natum videre Dominum.
Sic magi ab ortu solis25
Per stellae indicium
Portantes typum gentium
Primi offerunt munera.
Rogemus ergo populi
Dei matrem et virginem30
Ut ipsa nobis impetret
Pacem et indulgentiam.
Gloria tibi, Domine,
Qui natus es de Virgine, etc.
Hymnus Quadragesimalis.
Jam ter quaternis trahitur
(1203)Horis dies ad vesperum,
Occasu sol praenuntiat
Noctis redire tempora.
Nos ergo signo Domini5
Tutemus claustra pectorum.
Ne serpens ille callidus
Intrandi tentet aditum.
Sed armis pudicitiae
Mens fulta vigil liberae,10
Sobrietate comite,
Hostem repellat improbum.
Sed nec ciborum crapula
Tandem distendat corpora,
Ne vi per somnum animam15
Ludificatam polluat.
De Passione Domini.
Hymnum dicamus Domino,
Laudes Deo cum cantico,
Qui nos crucis patibulo
Suo redemit sanguine.
Die decursa ad vesperum5
Qua Christus morti traditur,
Ad coenam venit impius
Qui erat Christi proditor.
Jesus futura nuntiat
Coenantibus discipulis:10
Unus ex discumbentibus
Ipse me traditurus est.
Judas mercator pessimus
Osculo petit Dominum,
Ille, ut agnus innocens,15
Non negat Judae osculum.
Denariorum numero
Christus Judaeis traditur
Innocens et innoxius,
Quem Judas tradit impius.20
Praeses Pilatus proclamat:
Nullam culpam invenio;
Ablutis aqua manibus,
Christum Judaeis tradidit.
Fallaces Judaei impii25
Latronem petunt vivere,
Christum accusant graviter:
Crucifigatur, reus est.
Tunc Barabbas dimittitur,
Qui reus mortis fuerat:30
Vita mundi suspenditur,
Per quam resurgunt mortui.
[Gloria tibi, Domine.
Gloria Unigenito,
Una cum sancto Spiritu
In sempiterna saecula. Amen.]
Hymnus paschalis. (Ex libr. vet.)
Aurora lucis rutilat,
Coelum laudibus intonat,
Mundus exsultans jubilat,
Gemens infernus ululat,
Cum rex ille fortissimus,5
Mortis confractis viribus,
Pede conculcans tartara
Solvit a poena miseros.
Ille qui clausus lapide
Custoditur sub milite,10
Triumphans pompa nobili
Victor surgit de funere.
Solutis jam gemitibus
Et inferni doloribus,
(1204)Quia surrexit Dominus15
Resplendens clamat angelus.
Tristes erant apostoli
De nece sui Domini,
Quem poena mortis erudeli
Servi damnarant impii.20
Sermone blando angelus
Praedixit mulieribus:
In Galilaea Dominus
Videndus est quantocius.
Illae dum pergunt concite25
Apostolis hoc dicere,
Videntes eum vivere
Osculantur pedes Domini.
Quo agnito discipuli,
In Galilaeam propere30
Pergunt, videre faciem
Desideratam Domini.
Claro paschali gaudio
Sol mundo nitet radio,
Cum Christum jam apostoli35
Visu cernunt corporeo.
Ostensa sibi vulnera
In Christi carne fulgida
Resurrexisse Dominum
Voce fatentur publica.40
Rex, Christe, clementissime,
Tu corda nostra posside,
Ut tibi laudes debitas
Reddamus omni tempore.
Ejusdem hymni alia lectio. (Ex Brev. Rom.)
Aurora coelum purpurat,
Aether resultat laudibus,
Mundus triumphans jubilat,
Horrens avernus intremit.
(1205)Rex ille dum fortissimus5
De mortis inferno specu
Patrum senatum liberum
Educit ad vitae jubar.
Cujus sepulcrum plurimo
Custode signabat lapis,10
Victor triumphat et suo
Mortem sepulcro funerat.
Sat funeri, sat lacrymae,
Sat est datum doloribus:
Surrexit exstinctor necis,15
Clamat coruscans angelus.
Tristes erant apostoli
De Christi acerbo funere,
Quem morte crudelissima
Servi necarant impii.20
Sermone verax angelus
Mulieribus praedixerat:
Mox ore Christus gaudium
Gregi feret fidelium.
Ad anxios apostolos25
Currunt statim dum nuntiae,
Illae micantis obvia
Christi tenent vestigia.
Galilaeae ad alta montium
Se conferunt apostoli30
Jesuque voti compotes
Almo beantur lumine.
Paschale mundo gaudium
Sol nuntiat formosior,
Cum luce fulgentem nova35
Jesum vident apostoli.
In carne Christi vulnera
Micare tamquam sidera
Mirantur et quidquid vident,
Testes fideles praedicant.40
Rex Christe, clementissime,
Tu corda nostra posside,
Ut lingua grates debitas
Vitae renatos libera.
Hymnus (paschalis) matutinus. (Ex libr. vet.)
O rex aeterne, Domine,
Rerum creator omnium,
Qui eras ante saecula
Semper cum Patre Filius.
Qui mundi in primordio5
Adam plasmasti hominem,
Cui tuae imagini
Vultum dedisti similem.
Quem diabolus deceperat
Hostis humani generis,10
Cujus tu formam corporis
Assumere dignatus es.
Ut hominem redimeres
Quem ante jam plasmaveras,
Et nos Deo conjungeres15
Per carnis contubernium.
Quem editum ex virgine
Pavescit omnis anima,
Per quem et nos resurgere
Devota mente credimus.20
Qui nobis per baptismata
Donasti indulgentiam,
Qui tenebamur vinculis
Ligati conscientiae.
Qui crucem propter hominem25
Suscipere dignatus es,
Dedisti tuum sanguinem
Nostrae salutis pretium.
Nam velum templi scissum est
Et omnis terra tremuit:30
Tunc multos dormientium
Resuscitasti, Domine.
(1206)Tu hostis antiqui vires
Per crucem mortis conteris,
Qua nos signati frontibus35
Vexillum fidei ferimus.
Tu illum a nobis semper
Repellere dignaveris,
Ne umquam possit laedere
Redemptos tuo sanguine.40
Qui propter nos ad inferos
Descendere dignatus es
Ut mortis debitoribus
Vitae donares munera.
Tibi nocturno tempore45
Hymnum deflentes canimus,
Ignosce nobis, Domine,
Ignosce confitentibus.
Quia tu ipse testis et judex,
Quem nemo potest fallere,50
Secreta conscientiae
Nostrae videns vestigia.
Tu nostrorum pectorum
Solus investigator es,
Tu vulnerum latentium55
Bonus assistens medicus.
Tu es qui certo tempore
Daturus finem saeculi,
Tu cunctorum meritis
Justus remunerator es.60
Te ergo, sancte, quaesumus
Ut nostra cures vulnera
Qui es cum Patre Filius
Semper cum sancto Spiritu.
Ejusdem hymni alia lectio. (Ex Brev. Rom.)
Rex sempiterne coelitum,
Rerum creator omnium,
Aequalis ante saecula
Semper parenti Filius.
(1207)Nascente mundi qui faber5
Imaginem vultus tui
Tradens Adamo nobilem
Limo jugasti spiritum.
Cum livor et fraus daemonis
Foedasset humanum genus,10
Tu carne amictus perditam
Formam reformes artifex.
Qui natus olim ex virgine
Nunc e sepulcro nasceris,
Tecumque nos a mortuis15
Jubes sepultos surgere.
Qui pastor aeternus gregem
Aqua lavas baptismatis,
Haec est lavacrum mentium,
Haec est sepulcrum criminum.20
Nobis diu qui debitae
Redemptor affixus cruci,
Nostrae dedisti prodigus
Pretium salutis sanguinem.
Hymnus paschalis. (Ex libr. vet.)
Ad coenam Agni providi
Et stolis albis candidi,
Post transitum maris Rubri
Christo canamus principi.
Cujus corpus sanctissimum5
In ara crucis torridum,
Cruore ejus roseo
Gustando vivimus Deo.
Protecti paschae vespere
A devastante angelo,10
Erepti de durissimo
Pharaonis imperio.
Jam pascha nostrum Christus est,
Qui immolatus agnus est,
Sinceritatis azyma15
Caro ejus oblata est.
O vere digna hostia,
Per quam fracta sunt tartara,
Redempta plebs captivata,
Reddita vitae praemia!20
Cum surgit Christus tumulo,
Victor redit de barathro,
Tyrannum trudens vinculo
Et reserans paradisum.
Quaesumus, auctor omnium,25
In hoc paschali gaudio:
Ab omni mortis impetu
Tuum defende populum.
Ejusdem hymni alia lectio. (Ex Brev. Rom.)
Ad regias Agni dapes,
Stolis amicti candidis,
Post transitum maris Rubri,
Christo canamus principi.
Divina cujus charitas5
Sacrum propinat sanguinem,
(1208)Almique membra corporis
Amor sacerdos immolat.
Sparsum cruorem postibus
Vastator horret angelus,10
Fugitque divisum mare,
Merguntur hostes fluctibus.
Jam pascha nostrum Christus est
Paschalis idem victima,
Et pura puris mentibus15
Sinceritatis azyma.
O vera coeli victima,
Subjecta cui sunt tartara,
Soluta mortis vincula,
Recepta vitae praemia!20
Victor subactis inferis
Tropaea Christus explicat
Coeloque aperte subditum
Regem tenebrarum trahit.
Ut sis perenne mentibus25
Paschale Jesu gaudium,
A morte dira criminum
Vitae renatos libera.
De S. Stephano. (Cassander Bebelius, Clichtovaeus.)
Stephano primo martyri
Cantemus canticum novum,
Quod dulce sit psallentibus,
Opem ferat credentibus.
(1209)Hic primus almo sanguine5
Christi secutus gloriam,
Viam salutis caeteris
Amore mortis praebuit.
Hic enim per apostolos
Probatus in laude Dei,10
Vexilla mortis rapuit
Ut praeferretur omnibus.
O praeferenda gloria,
O beata victoria,
Hoc meruisse Stephanum15
Ut sequeretur Dominum!
Ille, levatis oculis,
Vidit Patrem cum Filio,
Monstrans in coelis vivere
Quem plebs quaerebat perdere.20
Judaei magis saeviunt
Saxaque prensant manibus,
Currebant ut occiderent
Verendum Christi militem.
At ille Christo protinus25
Tradit beatum Spiritum,
Pro persequentium crimine
Precem secundam dirigit:
Deus, creator omnium,
Dimitte caecis hoc malum,30
Et hoc nefas, quod aspicis,
Indulge meis precibus.
Praesta, Pater, per Filium,
Praesta per almum Spiritum,
Cum his per aevum triplici35
Unus Deus cognomine.
(Liber S. Benedicti.)
Stephani corona martyris,
Quod nomen ejus indicat,
Christi decoram gloriam
Gratis canamus laudibus.
Stephano primo martyri
(1209)Cantemus canticum novum,
Quod dulce sit psallentibus,
Opem ferat credentibus.
Hic primus almo sanguine
Christi secutus gloriam10
Viam salutis aeternam
Contemptu mortis praebuit.
Hic cum supremis vocibus
Verbum salutis ederet,
Judaea claram caecitas15
Viam veritatis repulit.
Sed ille coelum intuens,
Vidit paratam gloriam,
Nostrisque praestans saeculis,
Sublimem usum prodidit.20
Invadit ergo perfida
Plebes docentem martyrem,
Et nuper agni sanguine
cruentas exerit [Fort. erigit.]
At ille Christo protinus25
Tradens beatum Spiritum
Pro persequentium crimine
Precem secundam dirigit:
Deus, creator omnium,
Dimitte caecis hoc malum30
Et hoc nefas, quod aspicis
Indulge meis precibus.
Praesta, Pater, per Filium,
Praesta per almum Spiritum,
Cum his per aevum triplici35
Unus Deus cognomine.
De S. Joanne apostolo.
Amore Christi nobilis
Et Filius tonitrui,
Arcana Joannes Dei
Fatu revelavit sacro.
(1210)Captis solebat piscibus5
Patris senectam pascere,
Turbante dum natat salo
Immobili fide stetit.
Hamum profundo merserat,
Piscatus est verbum Dei,10
Jactavit undis retia,
Vitam levavit omnium.
Piscis bonus pia est fides,
Mundi supernatans salum,
Subnixa Christi pectore15
Sancto locuta Spiritu.
« In principio erat Verbum
Et Verbum erat apud Deum,
Et Deus erat Verbum,
Hoc erat in principio apud Deum20
« Omnia per ipsum facta sunt; »
Sed ipse laude resonet
Et laureatus spiritu
Scriptis coronetur suis.
Commune multis passio,25
Cruorque delictum lavans:
Hoc morte praestat martyrum
Quod fecit esse martyres.
Vinctus tamen ab impiis
Calente olivo dicitur30
Tersisse mundi pulverem,
Stetisse victor aemuli.
Gloria tibi, Domine, etc.
De S. Agnete.
Agnis beatae virginis
Natalis est, quo spiritum
Coelo refudit debitum
Pio sacrata sanguine.
Matura martyrio fuit,5
Matura nondum nuptiis,
(1211)Nutabat in viris fides
Cedebat et fessus senex.
Metu parentes territi,
Claustrum pudoris auxerant,10
Solvit fores custodiae
Fides teneri nescia.
Prodire quis nuptum putet
Sic laeta vultu ducitur,
Novas vero ferens opes15
Dotata censu sanguinis.
Aras nefandi numinis
Adolere taedis cogitur:
Respondet: Haud tales faces
Sumpsere Christi virgines.20
Hic ignis exstinguit fidem,
Haec flamma lumen eripit,
Hic, hic ferite, ut profluo
Cruore restinguam faces.
Percussam quam pompam tulit,25
Nam veste se totam tegit,
Curam pudoris praestitit
Ne quis retectam cerneret.
In morte vivebat pudor:
Vultumque texerat manu,30
Terram genuflexo petit
Lapsu verecundo cadens.
Gloria tibi, Domine, etc.
De S. Agatha.
Agathae sacrae virginis
Diem festum colimus,
In quo, devicto tyranno
Palmam subit martyrii.
Quintianus tyrannus,5
Consularis Siciliae,
Audiens famam virginis
Fremere coepit invidus.
Vitiorum affectibus
Mentem vexabat invidam,10
(1211)Ut Deo dicatam virginem
Rabido ore perimeret.
Statim adsunt miseri
Ejus qui vellent pandere
Religionem sanctissimam,15
Quam tenet ab infantia.
Sisti jubet martyrem
Suis tribunalibus
Et eam sic alloquitur,
Ut dis cervicem flecteret.20
Sed dum nil valet insania
In mamma torquet virginem,
Et testas acutissimas
Igni succensas adhibet.
Cujus medendis artubus25
Sanctus adest apostolus,
Qui verbo curat vulnera
Quae tyrannus inflixerat.
Dehinc ad sepulcrum veniens
Juvenis splendidissimus,30
Mentem sanctam praedicat
Patriae salutem plurimam.
Hymnus Quadragesimalis. (Ex Libr. vet.)
Ex more docti mystico
Servemus hoc jejunium,
Deno dierum circulo
Ducto quater notissimo.
Lex et prophetae primitus5
Hoc protulerunt, postmodum
Christus sacravit, omnium
Rex atque factor temporum.
Utamur ergo parcius
Verbis, cibis et potibus,10
Somno, jocis, et arctius
Perstemus in custodia.
Vitemus autem pessima,
Quae subruunt mentes vagas;
(1212)Nullumque demus callido15
Hosti locum tyrannidis.
Dicamus omnes cernui
Clamemus atque singuli,
Ploremus ante judicem,
Flectamus iram vindicem.20
Nostris malis offendimus
Tuam, Deus, clementiam.
Effunde nobis desuper
Remissor indulgentiam.
Memento quod sumus tui25
Licet caduci plasmatis,
Ne des honorem nominis
Tui, precamur, alteri.
Laxa malum quod gessimus,
Auge bonum quod poscimus,30
Placere quo tandem tibi
Possimus hic et perpetim.
Ejusdem hymni alia lectio. (Ex Brev. Rom.)
Ex more docti mystico
Servemus hoc jejunium,
Deno dierum circulo
Ducto quater notissimo.
Lex et prophetae primitus5
Hoc praetulerunt, postmodum
Christus sacravit, omnium
Rex atque factor temporum.
Utamur ergo parcius
Verbis, cibis, et potibus10
Somno, jocis, et arctius
Perstemus in custodia.
Vitemus autem noxia,
Quae subruunt mentes vagas;
Nullumque demus callidi15
Hostis locum tyrannidi.
Flectamus iram vindicem,
Ploremus ante judicem
Clamenus ore supplici,
Dicamus omnes cernui:20
(1213)Nostris malis offendimus
Tuam, Deus, clementiam,
Effunde nobis desuper
Remissor indulgentiam.
Memento quod sumus tui25
Licet caduci plasmatis,
Ne des honorem nominis
Tui, precamur, alteri.
Laxa malum quod fecimus,
Auge bonum quod poscimus.30
Placere quo tandem tibi
Possimus hic et perpetim.
[Praesta, beata Trinitas,
Concede, simplex Unitas,
Ut fructuosa sint tuis35
Jejuniorum munera.]
In Natali S. Ambrosii.
Miraculum laudabile
Canite, omnes populi,
Quod datum est Ecclesiae
Fluctuanti in saeculo.
Ambrosium vatem magnum,5
Praedestinatum a Deo,
Tempore quo diabolus
Foedaverat templa Dei.
Christus qui numquam deserit
Quos suo redemit sanguine,10
Direxit virum inclytum
Ut Arium destrueret.
Infulas dum gerit saeculi
Acquisivit paradisi,
Jus dum portat gladii15
Suscepit Evangelii.
Mysterium incognitum,
Altissimus quod noverat,
Nondum ablutus lavacro
Pontifex eligitur.20
(1213)Ingressus est ecclesiam
Plebem sedare turbidam,
Cunctorum ora conclamant
Ambrosium episcopum.
Arii tunc perfidia25
Purgatur de ecclesia,
Cuncta concrepant agmina,
Nec desunt Christi munera.
Nox tetra cedat lumini,
Confundantur haeretici,30
Adest piissimus,
Qui purget mentes infidas.
Virtus ex alto data est
Ambrosio in baptismate.
Nam statim ut renatus est35
Coepit fugare daemones.
Suscepit is Ecclesiam
Gubernavit intrepidus,
Confessor esse meruit,
Dum Arianis non cedit.40
Gloria tibi, Domine, etc.
LXIX. In Natali S. Georgii Martyris.
Gesta sanctorum martyrum
Meminisse jucundum est,
Et in eorum laudibus
Deo canere gloriam.
Georgius Christi miles5
Ortus est Cappadociae,
Qui vana mundi respuens
Mercatus est coelestia.
Pecuniam quam tulerat
Propter honorem fragilem,10
Fide repletus Domini
Stipem dedit pauperibus.
Tum compulsus a principe
Saxis vota persolvere,
(1214)Quos ille per fidem Christi15
In profundum mersit abyssi.
Ira accensus Tyrannus
Poenas invexit martyri,
Flagella saeva, carceres,
Seras sive sartagines.20
Quos ille non tremuit,
Confortatus a Domino.
Sed et magis in populo
Fructus divinos intulit.
Reginam Alexandriam25
Vocavit ad martyrium,
Contempsit mundi thesauros,
Dei coronam meruit.
Bis denis annis et uno
Triumphat mundi principem:30
Cervice caesa gladio
Migravit ad coelestia.
De S. Joanne Baptista.
Almi prophetae progenies pia
Clarus parente et nobilior patre,
Quem matris alvus, claudere nescia,
Ortus herilis prodidit indicem.
Cum virginalis regia gloriam5
Summi Tonantis nomine pignoris
Gestaret, aula nobilis intimo
Claustro pudoris fertilis integro,
Vox suscitavit missa puerperae
Fovitque vatis gaudia parvuli,10
Matres prophetant munere pignorum,
Mutus locutus nomine filii est.
Scribendus hic est vocis ut augeat
Nostrae canores, duraque vincula
Dissolvat oris, larga propheticis15
Verborum habenis littera nominis.
(1215)Vox namque Verbi, vox sapientiae est,
Major prophetis et minor angelis,
Qui praeparavit corda fidelium
Stravitque rectas justitiae vias.20
Assertor aequi non ope regia
Nec morte dura linquere tramitem
Veri coactus: Non licet, ait, tibi
Uxorem habere fratris adulteram.
Hinc ira regis saevaque funera25
Saltationis munere vendita,
Mensas tyranni et virginis ebrius
Luxus replevit sanguine sobrio.
Haec vitricus dat dona vesanior
Quam si veneni pocula traderet,30
Negare praestat quam dare vitricum,
Odisse praestat, plus nocet horum amor.
Sit Trinitati maxima gloria.
Laus et potestas et sapientia,
Sit fortitudo ac magnificentia35
Uni Deo per saecla perennia.
De SS. Petro et Paulo Apostolis.
Apostolorum passio
Diem sacravit saeculis,
Petri triumphum nobilem,
Pauli coronam praeferens.
Conjunxit aequalis viros5
Cruor triumphalis necis,
Deum secutos praesulem
Christi coronavit fides.
Primus Petrus apostolus,
Nec Paulus impar gratia,10
(1215)Electionis vas sacrae
Petri adaequavit fidem.
Verso crucis vestigio
Simon honorem dans Deo
Suspensus ascendit, dati15
Non immemor oraculi.
Praecinctus ut dictum est senex
Et elevatus ab altero
Quo nollet ivit, sed volens
Mortem subegit asperam.20
Hinc Roma celsum verticem
Devotionis extulit,
Fundata tali sanguine
Et vate tanto nobilis.
Tantae per urbis ambitum25
Stipata tendunt agmina,
Trinis celebratur viis
Festum sacrorum martyrum.
Prodire quis mundum putet
Concurrere plebem poli,30
Electa gentium caput
Sedes magistri gentium.
De S. Sixto.
Magni palmam certaminis
Invicta fides contulit;
Pro Christo dimicantibus
De coelo datur calculus.
Sic fortis Xystus athleta,5
Petri sequens martyrium,
Ornavit mox Ecclesiam
Confessionis titulo.
Ortus Athenis et altus
Philosophorum studiis,10
Mutavit artem artium
Praeceptor apostolicus.
(1216)Nam carnifex tyrannidis,
Fremens ut leo rabiens,
Advectans secum martyres15
Abdon et Sennen perimit.
Dein ad Xystum properans,
Vincla, catenas, carcerem
Minatur, interneciem
Gladioli sententia.20
Tunc pius ille pontifex
Accersiens Laurentium,
Levitae fidelissimo
Commendavit Ecclesiam.
Uterque consecuti sunt25
Agonis sui bravium
Ensis et craticulae
Coronam dedit passio.
[Jungamur ergo socii,
Hymnum gerentes Domino,30
Ut horum interventibus,
Nostra purgentur crimina.]
Gloria tibi, Domine.
Gloria Unigenito, etc.
De S. Laurentio.
Apostolorum supparem
Laurentium archidiaconem,
Pari corona martyrum
Romana sacravit fides.
Xystum sequens hic martyrem,5
Responsa vatis retulit:
Moerere, fili, desine,
Sequeris me post triduum.
Nec territus poenae metu
Haeres futurus sanguinis,10
Spectavit obtutu pio
Quod ipse mox persolveret.
(1217)Jam tunc in illo martyre
Egit triumphum martyris,
Successor aequus syngrapham15
Vocis tenens et sanguinis.
Post triduum jussus tamen
Census sacratos prodere,
Spondet pie nec abnuit,
Addens dolum victoriae.20
Spectaculum pulcherrimum:
Egena cogit agmina,
Inopesque monstrat praedicans:
Hi sunt opes Ecclesiae.
Vere piorum perpetes25
Inopes perfectae sunt opes,
Avarus illusus dolet,
Flammas et ultrices parat.
Fugit perustus carnifex
Suisque cedit ignibus,30
Versate me, martyr vocat,
Vorate, si coctum est, jubet.
Gloria tibi, Domine,
Gloria Unigenito, etc.
De S. Michaele archangelo
Mysteriorum signifer
Coelestium, archangele,
Te supplicantes quaesumus,
Ut nos placatus visites.
Ipse cum sanctis angelis,5
Cum justis, cum apostolis,
Illustra locum jugiter,
Quo nunc orantes degimus.
Castissimorum omnium
Doctorum ac pontificum10
Pro nobis preces profluas
Devotus offer Domino.
Hostem repellat ut saevum
Opemque pacis dirigat
Et nostra simul pectora15
Fides perfecta muniat.
Ascendant nostrae protinus
Ad thronum voces gloriae
Mentesque nostras erigat
(1217)Qui sede splendet fulgida.20
Hic virtus ejus maneat,
Hic firma flagret charitas,
Hic ad salutis commoda
Suis occurrat famulis,
Errores omnes auferat,25
Vagosque sensus corrigat
Et dirigat vestigia
Nostra pacis per semitam.
Lucis in arce fulgida
Haec sacra scribat carmina,30
Nostraque simul nomina
In libro vitae conferat.
Gloria tibi, Domine, etc.
In Natali S. Martini episcopi.
Bellator armis inclytus,
Martinus, actu nobilis,
Quae gesserit miraculis
Hymnis canamus debitis.
Qui frigoris sub tempore5
Dum chlamyde nudum legit,
Mox Christus ipsa, quam scidit,
Se veste tectum prodidit.
Tres arte sancta pallidos
Resuscitavit mortuos,10
De febre Catechumenum
Et alterum suspendio.
Orationis ambitu
Latro sepultus proditur;
Qua non cadebat impetu15
Pinus reflexa ducitur.
Profana dum succenderet
In aera flammam repulit,
Quo exstincta sunt incendia
Imbris fuit praesentia.20
Humore de paralysi
Curat puellam debilem,
Morbique rasit tomitem
Sancti liquoris unguine.
Pacem leproso dans viro25
Sordes fugavit ulcerum,
Et quod lavaret morbidum
(1218)Jordanis est in osculo.
His et per orbem cognitis
Ingentibus miraculis,30
Possessor alti Spiritus
Nunc regnat in coelestibus.
Gloria tibi, Domine, etc.
De Dedicatione ecclesiae
Sacratum hoc templum Dei,
Altaris renovatio:
Nos recurrentes annuas
Laudes Deo referimus.
Altare magnum hoc Dei5
Sacratum est hac die,
In cujus honore sedulo
Omnes curvamus genua.
Precantes autem Dominum,
Qui solus invisibilis,10
Ut nos semper in hoc loco
Sanctificari jubeat.
Vota solventes hic Deo
[Et] Sanctis ejus omnibus,
Quorum sacrae reliquiae15
Templum ornare hoc Dei.
Omnis qui hic ingreditur
Santificatus exeat,
Semper orando Domino
Purificatus maneat.20
Caeremoniarum hostias
Ad hoc altare jugiter
Nos offerentes pariter
Devotis semper mentibus.
Sanctificet nos Dominus25
In hoc templo sancto,
In quo et nos solemniter
Sacrum munus offerimus.
Deum, fratres charissimi,
Et Christum ejus Filium30
Simulque sanctum Spiritum
Hymnis laudemus jugiter.
De Dicatione ecclesiae.
Christe, cunctorum dominator alme,
(1219)Patris aeterni gentibus ab ore,
Supplicum vota pariter ac hymnum
Cerne benignus.
Cerne quod puro Deus in honore5
Plebs tua supplex resonat in aula,
Annua cujus revehunt colendum
Tempora festum.
Haec domus rite tibi dedicata
Noscitur, in qua populus sacratum10
Corpus assumit, bibit et beati
Sanguinis haustum.
Hic sacrosancti latices veternas
Diluunt culpas, perimuntque noxas
Chrismate vero genus ut creetur15
Christicolarum.
Hic salus aegris, medicina fessis,
Lumen orbatis veniaque nostris
Fertur offensis, timor atque moeror
Pellitur omnis.20
Daemonis saeva perit hic rapina
Pervicax monstrum pavet, et retenta
Corpora linquens fugit in remotas
Ocius umbras.
Hic locus nempe vocitatur aula25
Regis aeterni, niveaque coeli
Porta, quae sanctos patriam petentes
Accipit omnes.
Turbo quam nullus quatit, aut vagantes
Diruunt venti penetrantque nimbi,30
Non tetris laedit piceus tenebris
Tartarus horrens.
Quaesumus ergo, Deus, ut sereno
Annuas vultu, famulos gubernans
Qui tuo summo celebrant amore35
Gaudia templi.
Nulla nos vitae crucient molesta.
Sint dies laeti placidaeque noctes.
Nullus ex nobis pereunte mundo
Sentiat ignes.40
Haec dies in qua tibi consecratam
Conspicis aram, tribuat perenne
Gaudium nobis vigeatque longo
Temporis usu.
Gloria summum resonet Parentem.45
(1219)Gloria Natum pariterque sanctum
Spiritum dulci modulemur hymno
Omne per aevum.
De communi unius martyris. (Ex Libr. vet.)
Deus tuorum militum
Sors et corona, praeminum:
Laudes canentes martyris
Absolve nexu criminis.
[Hic testis ore protulit5
Quod cordis arca credidit,
Christum sequendo repperit
Effusione sanguinis.]
Hic nempe mundi gaudia
Et blandimenta noxia10
Caduca rite deputans
Pervenit ad coelestia.
[Tempsit tyranni vincula,
Diras catenas, verbera,
Et voce clara nuntiat15
Deum creasse omnia.]
Poenas cucurrit fortiter
Et sustulit viriliter,
Pro te effundens sanguinem
Aeterna dona possidet.20
[Ex hoc furor vesaniae
Jussit perimi martyrem
Justumque terris obrui
Quem regna coeli continent.]
Ob hoc precatu supplici25
Te poscimus piissime,
In hoc triumpho martyris
Dimitte noxam servulis.
[Ut partem hujus muneris
Haereditemus congrui,30
Laetemur in perpetuum
Juncti polorum atriis.]
Ejusdem hymni alia lectio. (Ex Brev. Rom.)
Deus tuorum militum
Sors et corona: praemium,
Laudes canentes martyris
Absolve nexu criminis.
Hic nempe mundi gaudia5
Et blanda fraudum pabula
Imbuta felle deputans
Pervenit ad coelestia.
Poenas cucurrit fortiter
Et sustulit viriliter10
(1220)Fundensque pro te sanguinem
Aeterna dona possidet.
Ob hoc precatu supplici
Te poscimus, piissime,
In hoc triumpho martyris15
Dimitte noxam servulis.
Laus et perennis gloria, etc.
Hymnus de Confessoribus. (Ex. Libr. vet.)
Jesu, corona celsior
Et veritas sublimior,
Qui confitenti servulo
Reddis perenne praemium,
Da supplicanti coetui5
Obtentu hujus optimi,
Remissionem criminum
Rumpendo nexum vinculi.
Anni recurso tempore
Dies reluxit lumine,10
Quo sanctus hic de corpore
Polum migravit praepotens.
Hic vana terrae gaudia
Et lutulenta praedia
Polluta cuncta deputans15
Ovans tenet coelestia.
Te, Christe, rex piissime,
Hic confitendo jugiter
Calcavit hostem fortiter
Superbum ac satellitem.20
Virtutum actu et fide
Confessionis ordine,
Jejuna membra deferens,
Dapes supernas obtinet.
Plus currit in certamine25
Confessor iste sustinens,
Quam martyr ictum sufferens,
Mucrone fundens sanguinem.
Proinde te, piissime,
Precamur omnes supplices:30
Ut hujus almi gratia
Nobis remittas debita.
Ejusdem hymni alia lectio. (Ex Brev. Rom.)
Jesu corona celsior
Et veritas sublimior,
Qui confitenti servulo
Reddis perenne praemium,
Da supplicanti coetui,5
Hujus rogatu, noxii
(1221)Remissionem criminis
Rumpendo nexum vinculi.
Anni reverso tempore
Dies refulsit lumine,10
Quo sanctus hic de corpore
Migravit inter sidera.
Hic vana terrae gaudia
Et luculenta praedia,
Polluta sorde deputans15
Ovans tenet coelestia.
Te, Christe, rex piissime,
Hic confitendo jugiter
Calcavit artes daemonum
Saevumque averni principem.20
Virtute clarus et fide,
Confessione sedulus,
Jejuna membra deferens,
Dapes supernas obtinet.
Proinde te, piissime,25
Precamur omnes supplices
Nobis ut hujus gratia
Poenas remittas debitas.
De Virginibus. (Ex libr. vet.)
Jesu, corona virginum,
Quem mater illa concepit,
Quae sola virgo parturit,
Haec vota clemens accipe.
Qui pascis inter lilia,5
Septus choreis virginum,
Sponsus decorus gloria,
Sponsisque reddens praemia.
Quocumque pergis, virgines
Sequuntur atque laudibus10
Post te canentes cursitant,
Hymnosque dulces personant.
Te deprecamur largius,
Nostris adauge mentibus
Nescire prorsus omnia15
Corruptionis vulnera.
(Ex Brev. Rom.)
Jesu, corona virginum,
Quem mater illa concipit,
Quae sola virgo parturit,
Haec vota clemens accipe.
Qui pergis inter lilia,5
Septus choreis virginum,
Sponsus decorus gloria,
Sponsisque reddens praemia.
Quocumque tendis virgines,
Sequuntur atque laudibus10
Post te canentes cursitant,
Hymnosque dulces personant.
Te deprecamur supplices,
(1221)Nostris ut addas sensibus
Nescire prorsus omnia15
Corruptionis vulnera.
Tempore belli.
Saevus bella serit barbarus horrens,
Frendens bella furor semper acervat,
Ac respergit ovans caede recenti,
Multa strage super laetus anhelans.
Terret continuo fervida bella5
Gens effrena suis vasta catervis
Sidens innumeris aequore ponti
Perturbat rigidis arvaque telis.
Vertit terga suis hostibus ecce
Diris ipsa cohors Christicolarum10
Ac per prona tremens invia perque
Turpi pulsa fugit fessa pavore.
Gens impune ferox millia vexat
Et crude lacerans millia truncat:
Lymphis lota sacris corpora foedis15
Passim nuda jacent tradita corvis.
Aedes inde sacras, templa dicata,
Aras atque Deo sanctificatas,
Exsultans calido cuncta triumpho
Incedit spolians praedo superbus.20
Urbes urit edax barbarus ignis,
Communesque domos urit et almas,
Vinctos praedo senes ducit ephebos,
Nuptas et viduas atque puellas.
Casum virgo ferum virgo sacrata,25
Casum virgo suum deflet amarum,
Amissumque dolet virgo pudorem,
Lethi ferre volens virgo laborem.
Hoc peccata malum grande merentur
Vere nostra, Deus, plurima, sancte,30
Sed nunc suppliciter poscimus omnes,
Jam clemens famulos aspice tristes.
Immensus penetret fletus Olympum
Ascendatque pius clamor ad auras,
Mosi nam meritis Amalecitas35
Jesus stravit agens nomine clarus.
Jesu, nate Dei cunctipotentis,
Virtus vera, salus summa labore,
Pax et certa quies ac decus omne:
Tu nunc esto tuis fautor alumnis.40
Emptis parce tua morte, rogamus,
Instaurans animos, pelle timorem,
Hostes comminuens sparge fugatos,
Pacis perpetuae munera confer.
(1222)Laus et perpes honor gloria Patri,45
Laus aeterna tibi gloria, Fili,
Una Spiritui gloria sancto
Sicut semper erat, nunc et in aevum.
Tempore belli.
Tristes nunc populi, Christe redemptor,
Pacem suppliciter cerne rogantes,
Threnos et gemitus cerne dolorem,
Moestis auxilium desuper affer.
Dirae namque fremens en furor atrox5
Gentis finitimae arva minatur,
Saeve barbarico murmure nostra
Vastari perimens ut lupus agnos.
Defensor quis erit, ni pius ipse
Succurras miserans auctor Olympi,10
Humano generi crimina parcas,
Affectis veniam dones amore?
Habram praesidio pertulit olim
Reges quinque tuo, conditor aevi,
Haud multis pueris nempe parentem15
Prostratis reducens hostibus atris.
Moyses gelidi aequora ponti
Confidens populum torrida carpens
Deduxit, refluens undaque hostem
Extemplo rapiens occulit omnem.20
Trecentisque viris Amalecitis
Dejecit Gedeon jussus adire,
Oppressum populum gentemque ferro
Liberavit ope fretus opima.
Haec tu, Cunctipotens, omnia solus25
In cujus manibus sunt universa,
In te nostra salus, gloria in te:
Occidis iterum vivificasque.
Major quippe tua gratia, Jesu,
Quam sit flagitii copia nostri,30
Contritos nec enim moestaque corda
Clemens vel humiles spernere nosti.
Salva ergo tua morte redemptos
Salva suppliciter pacta petentes,
Disrumpe frameas, spicula frange,35
Confringe clypeos bella volentum.
Jam coelum gemitus scandat amarus,
Jam nubes penetret vox lacrymarum,
Votum contritio plebis anhela,
Salvator placidus jam miserere.40